→Τι προβλέπει το νέο μοντέλο αγοραπωλησιών ρεύματος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας
Του Βασίλη Γεώργα
Τον δρόμο για να μπουν στη λιανική πώληση ηλεκτρικού ρεύματος οι μεγάλοι επιχειρηματίες της ενέργειας αγοράζοντας φτηνά πακέτα υδροηλεκτρικής και λιγνιτικής ισχύος, την οποία στη συνέχεια θα μεταπωλούν στους καταναλωτές, ανοίγει το επόμενο κύμα απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού.
Το νέο μοντέλο αγοραπωλησιών ρεύματος θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται μέσα στο καλοκαίρι και, σύμφωνα με το σχέδιο που δόθηκε προς δημόσια διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προβλέπει τη διενέργεια δημοπρασιών φτηνής ενέργειας που σήμερα παράγεται αποκλειστικά από τη ΔΕΗ μέσω λιγνιτικών εργοστασίων και υδροηλεκτρικών μονάδων.
«Τεχνητός» ανταγωνισμός
Στόχος είναι να δημιουργηθεί «τεχνητός» ανταγωνισμός με τη ΔΕΗ και να υπάρξουν μειώσεις στα τιμολόγια προς όφελος των τελικών καταναλωτών, κάτι που ωστόσο δεν έχει συμβεί πουθενά στον κόσμο όπου δραστηριοποιήθηκαν ιδιώτες έναντι των κρατικών μονοπωλίων ηλεκτρισμού.
Μέσα από αυτό το μοντέλο, το οποίο αποτελεί προπομπό του χρηματιστηρίου ενέργειας που θα εφαρμοστεί τα επόμενα χρόνια, ιδιώτες ανταγωνιστές της ΔΕΗ στην προμήθεια ρεύματος θα βάλουν στο χέρι το 25%-30% της σημερινής υδροηλεκτρικής και λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ, που αντιστοιχεί σε περίπου 8.000-9.000 μεγαβατώρες, ώστε μαζί με την –κατά πολύ ακριβότερη– ενέργεια που παράγεται από μονάδες φυσικού αερίου και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να έχουν συμφέρον να τη μεταπωλούν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις με κέρδος.
Στόχος είναι σε πρώτη φάση οι ιδιώτες ανταγωνιστές της ΔΕΗ να αποσπάσουν τουλάχιστον το 10-15% του πελατολογίου της κρατικής επιχείρησης, που ισοδυναμεί με τζίρο 1 δισ. ευρώ και δεν είναι συμπτωματικό πως η ενεργοποίηση ιδιωτών επενδυτών στη λιανική αγορά του ρεύματος γίνεται μετά από μια πενταετία ανόδου των τελικών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα ασκούνται ισχυρές πιέσεις ώστε η ΔΕΗ να πουλά στους χονδρέμπορους το ρεύμα σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής της.
Ηδη τρεις μεγάλοι παίκτες της αγοράς, η Protergia του ομίλου Μυτιληναίου, η Elpedison (ΕΛΠΕ, Edison, Μπόμπολα) και η Ηρων του ομίλου Περιστέρη, έχουν αρχίσει να μπαίνουν δυναμικά στη λιανική προσφέροντας εκπτώσεις 7-8% σε σχέση με τα τιμολόγια της ΔΕΗ. Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με το σημερινό μοντέλο είναι ότι οι ιδιώτες προμηθευτές δεν θα αγοράζουν ενέργεια από την ημερήσια αγορά, ώστε να επιβαρύνονται με τις υψηλές χονδρικές τιμές, αλλά θα αποκτούν προθεσμιακά συμβόλαια απευθείας από τη ΔΕΗ, τα οποία θα μπορούν να μεταπωλούν με σίγουρο κέρδος στους πελάτες τους. Κάθε ενεργειακό πακέτο θα έχει και διαφορετική διάρκεια, π.χ. για τρεις, έξι, εννέα ή και 36 μήνες, ενώ για να αποφευχθούν φαινόμενα κατάχρησης από αλεξιπτωτιστές τύπου Energa – Hellas Power, οι αγοραστές θα είναι υποχρεωμένοι να προκαταβάλλουν μέχρι και το 50% της τελικής αξίας του πακέτου που αγοράζουν.
Κλειδί για το πόσα θα κερδίζουν και για το αν θα μπορούν να πωλούν φτηνότερα από τη ΔΕΗ την ενέργεια είναι η τιμή στην οποία θα προμηθεύονται τα «πακέτα» από τη ΔΕΗ.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προτείνει η αγορά να είναι απολύτως ρυθμιζόμενη, μεταξύ άλλων δηλαδή η τιμή βάσης των δημοπρασιών θα είναι γνωστή και εκ των προτέρων καθοριζόμενη.
Το κόστος
Απάντηση στο ερώτημα όμως για το ποιο είναι το πραγματικό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ δεν υπάρχει, καθώς η Επιχείρηση διατείνεται ότι φτάνει τα 59 ευρώ ανά μεγαβατώρα, τη στιγμή που η διαιτησία με την Αλουμίνιον της Ελλάδος κατέληξε σε τιμή 36 ευρώ και η πρόσφατη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΗ συμφώνησε στα 44,5 ευρώ η μεγαβατώρα. Ενδεχομένως μια απάντηση να δώσει ο κοστολογικός έλεγχος που διενεργείται από την Ernst & Young για λογαριασμό της ΡΑΕ ή ακόμη και οι ευρωπαϊκές αρχές ανταγωνισμού.
