Οι κάτοικοι στον οικισμό του Βλητικού Σταθμού Καισαριανής, στους πρόποδες του Υμηττού, για πολλές δεκαετίες πάλευαν στα δικαστήρια, για να αποφύγουν φυλακίσεις και κατεδαφίσεις των σπιτιών τους – Τελικά το κράτος «αναγνώρισε (νομοθετικά) το αυτονόητο»…

Του Μιχαήλ-Αγγελου Κωνσταντόπουλου

Πέντε χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, στους πρόποδες του Υμηττού βρίσκεται το «χωριό» της Καισαριανής: ο οικισμός του Βλητικού σταθμού. Οι κάτοικοι του οικισμού έχουν εδώ και τέσσερις γενιές το άγχος της μπουλντόζας που μεταφέρεται από τους μεγαλύτερους στους νεότερους, με τους περισσότερους να έχουν ζήσει τουλάχιστον μία κατεδάφιση.

«Για μας η νομοθετική ρύθμιση είναι ένας άθλος, γιατί επιτέλους αποκαταστάθηκε η αλήθεια και αναγνωρίστηκε το αυτονόητο. Είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα και αποτελεί την αρχή, για να λυθούν σοβαρά προβλήματα», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Δημήτρης Χατζηβασιλείου, πρόεδρος του Συλλόγου Κατοίκων Βλητικού Σταθμού Καισαριανής.

Οδύσσεια

Στο μικρό κτίριο, όπου στεγάζεται ο σύλλογος, η συζήτηση με τους φιλόξενους κατοίκους του «χωριού» αποκαλύπτει πολλά για την οδύσσεια αυτών των ανθρώπων από τη δεκαετία του 1930. Μετά την αποχώρηση του στρατού από την περιοχή, έφτασαν εδώ πρόσφυγες από τη Μικρασία και, αργότερα, άνθρωποι που έχασαν το σπίτι τους λόγω Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η άτυπη παραχώρηση από πλευράς του υπουργείου Πρόνοιας έγινε με υπόσχεση για μελλοντική αποκατάσταση των κατοίκων, υπόσχεση που ουδέποτε έως και σήμερα εκπληρώθηκε, όπως προκύπτει και από έγγραφο του υπουργείου Δικαιοσύνης του έτους 1953, που ρητά αναφέρεται στο μείζον αυτό κοινωνικό θέμα.

Το 1954 η περιοχή του Υμηττού παραχωρείται στη Φιλοδασική Ενωση Αθηνών, για αναδάσωση, η οποία έκτοτε τη διεκδικεί, τραβώντας στα δικαστήρια, άλλοτε τους κατοίκους και άλλοτε τον δήμο. Το 1970 ο οικισμός ηλεκτροδοτείται, το 1972 συνδέεται και με το τηλεφωνικό δίκτυο, αλλά εξαιτίας του αμφισβητούμενου καθεστώτος της περιοχής, το νερό που έχουν οι κάτοικοι προέρχεται από γεώτρηση, η οποία χρηματοδοτήθηκε από τη νομαρχία και όχι το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ. Το 1990 το δασαρχείο Πεντέλης αποκατέστησε στα ήδη υπάρχοντα όριά της την περίφραξη που διαχωρίζει τον οικισμό από το δάσος, αλλά η απόφαση που όριζε ποια ακριβώς είναι αυτή η περίφραξη και ποια κομμάτια αποτελούν δάσος και οικισμό είχε… μυστηριωδώς εξαφανιστεί έως το 2013. Με αυτόν τον τρόπο, όμως, χάθηκαν δικαστήρια και επιβλήθηκαν πρόστιμα ή αποφάσεις κατεδάφισης στους κατοίκους, μας πληροφορεί ο κ. Χατζηβασιλείου: «Σε βάθος 25 ετών, ο οικισμός έχει καταγραφεί πέντε φορές από τρεις διαφορετικούς φορείς, το Κτηματολόγιο, το Δασαρχείο Πεντέλης και τον Δήμο Καισαριανής, και δεν έχει σημειωθεί καμία μεταβολή. Δεν μιλάμε για έναν οικισμό που αναπτύσσεται και εξαπλώνεται, όταν τόσα χρόνια είναι ο ίδιος, ούτε εδώ υπάρχουν βίλες».

Αχαρτογράφητη γη

Η Τασία Γκιουζελή, μέλος του συλλόγου, μας επισημαίνει ότι αυτή η περιοχή είναι η μοναδική όπου δεν έχουν σημειωθεί δασικές πυρκαγιές, καθώς οι κάτοικοι μεριμνούν για την ασφάλεια και την προστασία του δάσους που γειτνιάζει με τον οικισμό. Εως τώρα, η περιοχή του Βλητικού σταθμού καταγραφόταν στις απογραφές πληθυσμού ως ξεχωριστός οικισμός, αλλά δεν υπήρχε στους επίσημους χάρτες, κάτι που δυσκόλευε τη ζωή των κατοίκων, ακόμη και όταν χρειαζόταν να καλέσουν ένα ταξί ή ασθενοφόρο.

Μετά τον μεγάλο αγώνα, το «Χωριό της Καισαριανής» θα μπει επιτέλους στον χάρτη και οι κάτοικοί του, που «ένωσαν» όλα τα κόμματα στην Ελλάδα για τη διευθέτηση του θέματος, μπορούν έπειτα από 80 χρόνια να σταματήσουν να ζουν με τον εφιάλτη της κατεδάφισης των πατρικών σπιτιών τους.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Από το 1954 διώκονται ως καταπατητές, το 2014 δικαιώθηκαν

Βλητικός Σταθμός Καισαριανής… Ενας οικισμός που καταγράφεται, λειτουργεί τουλάχιστον από το 1930 σε μια μικρή έκταση πολύ κοντά στο νεκροταφείο της προσφυγούπολης και έως τις αρχές του 20ού αιώνα χρησιμοποιούνταν από τον στρατό για την αποθήκευση πολεμικού υλικού. Τα πρώτα σπιτάκια χτίστηκαν μετά το 1922, για να στεγάσουν τους πρώτους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και αυξήθηκαν λίγο μετά τον εμφύλιο πόλεμο, προκειμένου να υποδεχτούν το δεύτερο κύμα κατατρεγμένων, αυτή τη φορά εσωτερικών μεταναστών.

Σήμερα κατοικείται από περίπου 30 οικογένειες, που βρίσκονται υπό την απειλή της έξωσης, καθώς η Φιλοδασική Ενωση Αθηνών φέρεται να διαθέτει παραχωρητήρια από το 1954, αλλά για έργα αναδάσωσης της περιοχής. Κατά καιρούς, έσερνε στα δικαστήρια τους φτωχούς οικιστές, που είχαν συμπαραστάτες τις εκάστοτε δημοτικές αρχές, από την εποχή του ιστορικού δημάρχου Π. Μακρή.

Το 2006, μάλιστα, η Φιλοδασική είχε επιστρατεύσει μπουλντόζες για να κατεδαφίσει σπίτια, αλλά αναγκάστηκε να σταματήσει κάτω από τη δυναμική παρουσία των κατοίκων της Καισαριανής. Ο τότε δήμαρχος, Σπύρος Τζόκας, θυμάται πως ομόφωνα το δημοτικό συμβούλιο είχε ζητήσει να διατηρηθεί ο οικισμός, αλλά να μην ενταχθεί στο σχέδιο και να μην επιτραπεί νέα δόμηση. «Δεν έχει χτιστεί τίποτα από τη δεκαετία του 1950 και από τότε είχαμε διαπιστώσει ότι δεν έκαναν αυθαιρεσίες, ούτε παραβίασαν τα όρια της περιοχής», εξήγησε στην «Εφ.Συν.», τονίζοντας ότι σεβάστηκαν τη διπλανή δασική έκταση.

Οι προτάσεις του δήμου φαίνεται πως επιτέλους έγιναν δεκτές. Με τροπολογία που προώθησε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, και εντάχθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τα πιστωτικά ιδρύματα, προβλέπονται τα εξής:

Ανακαλούνται όλα τα παραχωρητήρια προς τρίτους, κίνηση που αφορά τη Φιλοδασική Ενωση.

Απαγορεύεται η ανέγερση νέων κτιρίων και οι προσθήκες σε υπάρχοντα.

Αίρονται ο δασικός χαρακτήρας της περιοχής και όλες οι πράξεις εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας που έχουν εκδοθεί.

Προβλέπεται η προώθηση προεδρικού διατάγματος, με το οποίο θα καθορίζονται οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι, καθώς και οι ειδικές ζώνες πυρασφάλειας.

Χ.ΤΖ.