→Αφορά κυρίως τους δημόσιους υπαλλήλους, αλλά και ασφαλισμένους σε ΔΕΚΟ, τράπεζες
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Μοιάζει με το άπιαστο ή χαμένο όνειρο. Είναι η συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας που μπορεί να αφορά κυρίως τους δημόσιους υπαλλήλους, αλλά καταλαμβάνει και τους ασφαλισμένους στα πάλαι ποτέ ευγενή Ταμεία (ΔΕΚΟ-Τραπεζών). Στους τυχερούς βέβαια ανήκουν και οι ένστολοι, αν και οι πρόσφατες ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις έχουν ουσιαστικά καταργήσει πολλά από τα κεκτημένα ασφαλιστικά δικαιώματα των στρατιωτικών, πυροσβεστών και αστυνομικών. Στον αντίποδα βρίσκονται όμως οι ασφαλισμένοι σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ που έχουν απολέσει οριστικά το δικαίωμα της συνταξιοδότησης χωρίς όριο ηλικίας.
Κλειδί, προκειμένου να ελπίζουν οι ασφαλισμένοι για την έξοδό τους από την εργασία στη συμπλήρωση των ετών ασφάλισης χωρίς να υπολογίζουν την ηλικία τους, είναι το πότε απασχολήθηκαν πρώτη φορά. Ετσι, για να ελπίζει κάποιος (πλην εξαιρέσεων όπως η 37 ετία ή αυτή των τρίτεκνων μητέρων), πρέπει να έχει κολλήσει το πρώτο του ένσημο πριν από την 1η Ιανουαρίου 1983.
Οσοι όμως δημόσιοι υπάλληλοι, ένστολοι και εργαζόμενοι σε πρώην ΔΕΚΟ και τράπεζες ελπίζουν να συνταξιοδοτηθούν μέσα στο 2014 χωρίς όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν ευεργετούνται με το 6μηνο που ισχύει σε άλλες περιπτώσεις συνταξιοδότησης.
Αυτό γιατί ο νόμος στην περίπτωση της συνταξιοδότησης χωρίς όριο ηλικίας απαιτεί να έχουν συμπληρωθεί τα έτη ασφάλισης, δηλαδή δεν χαρίζεται εξάμηνο προκειμένου να συμπληρωθεί ο χρόνος συνταξιοδότησης για έξοδο χωρίς όριο ηλικίας.
Κάτω από αυτά τα δεδομένα και εξειδικεύοντας την ασφαλιστική νομοθεσία, μπορούμε να πούμε ότι τέσσερις είναι οι διατάξεις που επιτρέπουν τη χωρίς όριο ηλικίας συνταξιοδότηση στο Δημόσιο. Ολες αυτές οι διατάξεις αφορούν όσους έχουν ασφαλιστεί σε οποιονδήποτε φορέα ασφάλισης και όχι απαραιτήτως στο Δημόσιο πριν από το 1983. Αναλυτικότερα, στη νομοθεσία συμπεριλαμβάνονται οι εξής διατάξεις:
* 35ετία. Αν λοιπόν κάποιος δημόσιος υπάλληλος, άνδρας ή γυναίκα, έχει προσληφθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982, μπορεί να αποχωρήσει με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας. Τα 35 χρόνια πρέπει να συμπληρωθούν πλήρως (δηλαδή δεν χαρίζεται το εξάμηνο). Ωστόσο, υπάρχει μία εξαίρεση για όσους έκλεισαν τα 25 έτη στο Δημόσιο πριν από την 1-1-2002. Αυτοί οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας με 34 έτη και 6 μήνες. Πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία που διέπει τον δημόσιο τομέα και τους εργαζόμενους σ’ αυτόν, για τη συμπλήρωση της 35ετίας χρησιμοποιείται ο χρόνος σε όλους τους φορείς κύριας ασφάλισης, αλλά μπορεί να εξαγοραστεί, στην περίπτωση των ανδρών δημοσίων υπαλλήλων, και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (πλασματικός χρόνος ασφάλισης). Αυτό σημαίνει ότι, αν κάποιος δημόσιος υπάλληλος πριν ενταχθεί στην ασφάλιση του Δημοσίου εργαζόταν ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος ανεξαρτήτως Ταμείου με μόνη προϋπόθεση αυτό να ήταν Ταμείο κύριας ασφάλισης, μπορεί, εφόσον το επιθυμεί, για να συμπληρώσει τα έτη μέχρι τα 35 να ζητήσει την εξαγορά ουσιαστικά ως πλασματικών ετών ασφάλισης αυτού του χρονικού διαστήματος που εργαζόταν εκτός του Δημοσίου. Βέβαια πρέπει να σημειωθεί ότι μια τέτοια επιλογή έχει και αυξημένο κόστος αφού εάν υπάρχει χρόνος στο ΙΚΑ με απασχόληση σε ιδιωτικό τομέα τότε ο εν λόγω χρόνος πρέπει να εξαγοραστεί με αντίτιμο 7% επί των συντάξιμων αποδοχών τη στιγμή της αίτησης.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν αρκεί μόνο η συμπλήρωση της 35ετίας, αλλά απαιτείται ο δημόσιος υπάλληλος να έχει συμπληρώσει και 25 έτη ασφάλισης στον δημόσιο τομέα. Αυτό όμως που γεννά πολλούς αποκλεισμούς είναι η ρύθμιση που θέλει για να τύχει αυτής της ευνοϊκής μεταχείρισης ο δημόσιος υπάλληλος (συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας) να έχει ο ασφαλισμένος έστω μία ημέρα απασχόλησης στο Δημόσιο με οποιοδήποτε καθεστώς μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 1982.
Γυναίκες δημόσιες υπάλληλοι. Οσες γυναίκες εργάζονται στον δημόσιο τομέα και τελούν έγγαμο βίο ή είναι μητέρες και έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο πριν από το 1983 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας με τουλάχιστον 24 έτη και 6 μήνες στην ασφάλιση. Οπως και να έχει, πάντως, αυτή η κατηγορία μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει και τα έτη ασφάλισης που έχουν πληρωθεί σε άλλα ασφαλιστικά ταμεία με απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια την εξαγορά τους (με 7% επί των συντάξιμων αποδοχών). Επίσης, η ασφαλισμένη δημόσια υπάλληλος πρέπει να έχει έστω μία ημέρα απασχόλησης στο Δημόσιο με οποιοδήποτε καθεστώς μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1982.
* 37ετία. Πρόκειται για την κατηγορία εργαζομένων που μπορεί να συνταξιοδοτηθεί χωρίς όριο ηλικίας ακόμη και αν έχει αναλάβει υπηρεσία μεταξύ του έτους 1983 και του έτους 1992. Οσοι άνδρες και γυναίκες έχουν προσληφθεί στο Δημόσιο από το 1983 έως και το 1992 και συμπληρώνουν 37 πραγματικά έτη ασφάλισης παίρνουν σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Για να λάβουν τη σύνταξή τους χωρίς όριο ηλικίας πρέπει να έχουν συμπληρώσει 25 χρόνια στον δημόσιο τομέα μέχρι την 31η-12-2010.
Οσοι όμως ελπίζουν σε συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας μέσω της διάταξης της 37ετίας πρέπει να προσέξουν τους πλασματικούς χρόνους ασφάλισης. Αυτή η κατηγορία εργαζομένων μπορεί να χρησιμοποιήσει για τη συνταξιοδότησή της τα έτη που έχουν συμπληρώσει ως ασφαλισμένοι σε οποιοδήποτε Ταμείο κύριας ασφάλισης και στην περίπτωση των ανδρών το χρόνο της στρατιωτικής τους θητείας. Ετσι και εδώ χρειάζεται η προσοχή πρέπει διευκρινιστεί ότι δεν μπορούν να ελπίζουν σε άλλους πλασματικούς χρόνους, όπως η ανεργία, οι σπουδές, η ασθένεια κ.λπ.
* Τρίτεκνες. Η διάταξη αυτή δίνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης χωρίς όριο ηλικίας στις τρίτεκνες δημόσιες υπαλλήλους να εξέλθουν από την εργασία τους αν και εφόσον είχαν συμπληρώσει 20 έτη ασφάλισης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010.
Σε αυτό το καθεστώς εντάσσονται και όσες συμπληρώνουν την 20ετία με εξαγορά πλασματικού χρόνου τέκνων και θεμελιώνουν αναδρομικά δικαίωμα το 2010. Σημειώνεται πως το εν λόγω καθεστώς ασφάλισης ισχύει και για τις γυναίκες που έχουν προσληφθεί μετά το 1983 στο Δημόσιο.
