Κάποιοι τον θεωρούσαν μοναδικό και σπουδαίο καλλιτέχνη. Οι κριτικοί, πάλι, απέρριπταν τη δουλειά του σαν «μακάβριο κιτς». Και κάποιοι άλλοι έκλειναν τα μάτια τους να μην τη βλέπουν. Κι όμως, ο 74χρονος Ελβετός Χ.Ρ. Γκίγκερ, που πέθανε τη Δευτέρα σε νοσοκομείο της Ζυρίχης, εξαιτίας πτώσης από τη σκάλα του σπιτιού του, ήταν ένας μύθος στον χώρο του σινεμά.
Σ’ αυτόν χρωστάει ο Ρίντλεϊ Σκοτ τα σιχαμένα εξωγήινα πλάσματα που μας έκοβαν τα ήπατα στην ταινία επιστημονικής φαντασίας «Alien» (1980), για τα οποία άλλωστε ο Γκίγκερ και όλη η ομάδα ειδικών εφέ πήρε το 1980 Οσκαρ. Ο σκηνοθέτης τα εμπνεύστηκε από το έργο του «Necronom IV», αφού ο σουρεαλιστής ζωγράφος και σχεδιαστής είχε ήδη διαμορφώσει το ιδιόρρυθμο στιλ του, που ο ίδιος το χαρακτήριζε «βιο-μηχανικό».
Γεννήθηκε το 1940. Σπούδασε αρχιτεκτονικό και βιομηχανικό σχέδιο στη Ζυρίχη γιατί ο πατέρας του επέμενε να μάθει ένα κανονικό επάγγελμα. Η μαμά του, Μέλι, ενθάρρυνε όμως το πάθος του για την τέχνη, παρ’ όλο που η μανία του με τον θάνατο και το σεξ κάθε άλλο παρά ήταν της μόδας στην αγροτική Ελβετία του ’60. Οπως έγραψε χθες το «Huffington Post», σε μια από τις πρώτες εκθέσεις του έπρεπε κάθε πρωί να καθαρίζουν τα τζάμια της γκαλερί από τις φτυσιές των περαστικών. Στην αρχή χρησιμοποιούσε μελάνι και λαδομπογιές (όπως στη σειρά των έργων του «A Feast for the Psychiatrist» – Η χαρά του ψυχιάτρου), αλλά στη συνέχεια ανακάλυψε το σπρέι και την ελεύθερη τεχνική του. Εκανε ακόμα και γλυπτά χρησιμοποιώντας κυρίως μέταλλο και πλαστικό.
Διαβάτηριό του προς το Χόλιγουντ υπήρξαν δύο εξώφυλλα δίσκων που σχεδίασε για το «Brain Salad Surgery» (1973) των Emerson, Lake and Palmer και το «Koo Koo» (1981) της Ντέμπι Χάρι – ανάμεσα στα 100 κορυφαία εξώφυλλα όλων των εποχών σύμφωνα με λίστα του περιοδικού «Rolling Stone» (1991). Ο Γκίγκερ άρχισε να δουλεύει σαν σκηνογράφος σε ταινίες (Species, Poltergeist II, Dune και φυσικά Alien και Αλιεν 3). Το Χόλιγουντ, πάντως, τον εκνεύριζε και συχνά απαρνήθηκε δουλειές που είχε κάνει. Η επιρροή του ήταν όμως μεγάλη. Από τα βιντεογκέιμ μέχρι κάθε ταινία επιστημονικής φαντασίας και, φυσικά, τα τατού. «Δεν υπάρχει για μένα μεγαλύτερο κομπλιμέντο από το να ξέρω ότι κάποιοι επιλέγουν να φέρουν στο δέρμα τους σε όλη τη ζωή τους ένα σχέδιό μου», έλεγε. Ενώ σε συνέντευξή του το 1979 παραδεχόταν με χιούμορ: «Οι ζωγραφιές μου κάνουν μεγαλύτερη εντύπωση σε ανθρώπους που είναι ή δημιουργικοί ή… λίγο τρελοί».
Το 1998 έφτιαξε σε πύργο στο Γκριγιέρ της Ελβετίας το προσωπικό του μουσείο, μαζί με έργα από τη συλλογή του (Νταλί, Φουκς, ντανταϊστές κ.ά.).
Επιμ. Β. Γεωργ.
