Ο Ιταλο- αργεντινός γλύπτης και ζωγράφος (1899-1968) είναι περισσότερο γνωστός για τις τρύπες και τις σχισμές, που χειρουργικά επέβαλε στους πίνακές του. Το έργο του, πιο πολύπλευρο και με έμφαση στο σύμπαν, αναδεικνύεται σε μια μεγάλη έκθεση

ΠΑΡΙΣΙ Της Ηρας Φελουκατζή

Μια εντυπωσιακή έκθεση, αφιέρωμα στο πολυσύνθετο έργο του Ιταλοαργεντινού γλύπτη και ζωγράφου Λούτσιο Φοντάνα, ο οποίος επηρέασε σημαντικά με την αυθεντική του έκφραση τις εικαστικές τέχνες, παρουσιάζει για ένα τετράμηνο το παρισινό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Πάνω από διακόσια έργα περιλαμβάνονται στην έκθεση -γλυπτά, ζωγραφική, κεραμικά και εγκαταστάσεις.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 μέχρι τον θάνατό του, το 1968, ο Φοντάνα επιβλήθηκε ως ένας από τους πρωτοπόρους Ιταλούς καλλιτέχνες της αφηρημένης τέχνης και υπήρξε εμβληματική μορφή του διαστημικού κινήματος spatialist. Η έκθεση καλύπτει το σύνολο της παραγωγής του.

Στο έργο του ο Φοντάνα αναμιγνύει τη ζωγραφική και τη γλυπτική, χωρίς να επηρεάζεται από τα ρεύματα ή τις σχολές που κυριαρχούν στον εικαστικό χώρο. Γοητευμένος από το σύμπαν, ανιχνεύει τις διαστημικές φόρμες, δημιουργεί έργα που εμπνέονται από τον εξωγήινο χώρο, συγκεντρώνει γύρω του μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο φιλοσόφους, συγγραφείς και καλλιτέχνες που υπογράφουν «διαστημικά μανιφέστα». Ακολουθώντας την παράδοση του φουτουρισμού, επιδιώκουν να αναπτύξουν νέες τεχνικές, να υπερβούν τα εικαστικά κατεστημένα και τις παραδόσεις που επικρατούν στη ζωγραφική και τη γλυπτική.

Ο Φοντάνα ζωγραφίζει ακόμα φιγούρες, γυμνές γυναίκες σε αισθησιακές πόζες, δημιουργεί γλυπτά σε κεραμική, ξεκινάει μεγαλόπνοα αρχιτεκτονικά σχέδια. Κύριος άξονας, όμως, του έργου του είναι το υπερπέραν. Η διαστημική του φαντασία τον κάνει να οραματίζεται φόρμες, ενέργειες, δονήσεις, που στη συνέχεια προσπαθεί να τις κάνει συγκεκριμένες και ορατές στα πολυποίκιλα έργα του, με μια έντεχνη ανάμιξη χρώματος, πλαστικής αρμονίας και κίνησης.

Γεννήθηκε το 1899 στο Ροζάριο της Αργεντινής. Οι γονείς του ήταν μετανάστες από τη Λομβαρδία. Ακολουθεί τα ίχνη του πατέρα του, αρχιτέκτονα και γλύπτη. Ξεκινάει σπουδές το 1917 στην Ιταλία και κατατάσσεται ως εθελοντής στον ιταλικό στρατό. Μετά τον πόλεμο επιστρέφει στην Αργεντινή και δουλεύει στο εργαστήριο του πατέρα του, δημιουργώντας παράλληλα πολυάριθμα έργα γλυπτικής. Το 1927 ξαναγυρίζει στο Μιλάνο με στόχο να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στην τέχνη του. Σπουδάζει στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και ξεκινάει μια εντυπωσιακή εκστρατεία για την προώθηση του «διαστημικού κινήματος» με πολυάριθμες εκδηλώσεις. Εκφράζεται με τη γεωμετρική αφαίρεση μέσω του χρώματος, με κεραμικά και γλυπτά που δείχνουν πολυβασανισμένες μορφές, πολεμιστές μπαρόκ, ακρωτηριασμένες, δύσμορφες φιγούρες.

Το 1940 επιστρέφει στην Αργεντινή, διδάσκει ως καθηγητής. Εδραιώνεται ως πρωτοπόρος εφευρέτης της θεωρίας «spatialisme» που βασίζεται στον προβληματισμό σχετικά με την τέχνη, τον χρόνο και τον χώρο. Η επιστροφή του στο Μιλάνο, το 1947, σημαδεύτηκε από τον φουτουρισμό.

Ο Φοντάνα δίνει κυρίως έμφαση «στην αιωνιότητα της χειρονομίας», επισημαίνοντας «την παροδικότητα» του υλικού έργου. Θεωρεί ότι η δημιουργία βρίσκεται στην κίνηση, στο χρώμα, στον ήχο. Εκτιμά ότι αυτό που μετράει είναι η παρόρμηση που εκφράζει ο δημιουργός χρησιμοποιώντας ως μέσον έκφρασης την ύλη, για να αποδώσει στα έργα του ό,τι τον εμπνέει και τον κινητοποιεί. Με ένα σουγιά τρυπά το ύφασμα ή το χαρτί του πίνακα, ανοίγοντας εγκοπές από τις οποίες περνάει το φως του φόντου, επιτρέποντας ταυτόχρονα στον θεατή να διεισδύσει στην ύλη, να μαντέψει το άγνωστο που κρύβεται πίσω από την ορατή επιφάνεια. Οι οριζόντιες σχισμές στον πίνακα θυμίζουν ίχνη από μετεωρίτες. Οι τρύπες μοιάζουν με κρατήρες. Τα γλυπτά του κεραμικά, που αναπαριστούν βράχους από μακρινούς πλανήτες, έχουν αισθησιακές φόρμες.

Τα έργα του Φοντάνα καλούν τον θεατή σε ένα φανταστικό εξωγήινο ταξίδι, δίνουν την αίσθηση της απελευθέρωσης, της λύτρωσης από τα υπαρξιακά δεσμά και της ανάτασης προς το κοσμικό φως.

*INFO: Διάρκεια μέχρι 24 Αυγούστου

www.ira-feloukatzi.fr