→Η έλλειψη πολιτικού προγράμματος έρχεται να συναντήσει την έλλειψη πολιτικού περιεχομένου της διαφήμισης
Του Θωμά Τσαλαπάτη
«H Αγγη έχει πολύ καιρό να το κάνει. Για τη Μαρίλια θα είναι η πρώτη της φορά. Και οι δύο όμως διστάζουν, η κάθε μία για τους λόγους της. Δείτε την ιστορία των δύο γυναικών».
Οχι, δεν είναι διαφήμιση ιστοσελίδας εύρεσης ερωτικών συντρόφων.
Νεαρή κοπέλα στο δωμάτιό της: «Δεν το έχω κάνει ποτέ. Ξέρω πως η πρώτη φορά είναι σημαντική… Πρέπει να είναι με κάποιον που δεν θα σε προδώσει την επόμενη ημέρα… Λοιπόν, μπαίνεις στο δωμάτιο… τραβάς την κουρτίνα και παίρνεις τη μεγάλη απόφαση. Είναι εκείνη η στιγμή που από κορίτσι γίνεσαι γυναίκα». Οχι, δεν είναι ρεπορτάζ τού «Σούπερ Κατερίνα».
Γηραιά κυρία στο σαλόνι της: «Δεν είναι η πρώτη μου φορά φυσικά. Αλλά έχω πολύ καιρό να το κάνω. Δεν θυμάμαι, πάνε πολλά χρόνια. Δεν εμπιστευόμουν κανένα. Δεν είναι σωστό, το ξέρω, όμως κουράστηκα με αυτούς του τύπους». Οχι, δεν είναι… (βασικά δεν έχω ιδέα τι θα μπορούσε να είναι…)
Τα σεξιστικά, επιθετικά ανόητα και προστακτικά απολίτικα πολιτικά σποτ του Ποταμιού προκάλεσαν αντιδράσεις και έντονες διαμαρτυρίες ακόμα και από υποψηφίους του κόμματος. Τελικά κατέβηκαν από την ιστοσελίδα του πολιτικού μορφώματος λίγο μετά τη γέννησή τους, ενώ ο Σταύρος Θεοδωράκης δήλωσε πως «μόνον ένας ανόητος θα μπορούσε να κατηγορήσει για σεξιστικό περιεχόμενο το σποτ» και χαρακτήρισε όσους διαμαρτύρονται «υπερσυντηρητικούς αριστερούς». Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Το τηλεοπτικό σποτ είναι κλεμμένο από το αντίστοιχο διαφημιστικό της καμπάνιας του Ομπάμα το 2012. Μια παρόμοια ιδέα είχε χρησιμοποιήσει και ο Βλαντίμιρ Πούτιν στις ρωσικές εκλογές λίγους μήνες πριν. Εχει ενδιαφέρον να συγκρίνουμε το περιεχόμενο των τριών, φαινομενικά όμοιων, διαφημιστικών. Το αμερικανικό σποτ γυρίστηκε από τη Lena Dunham (δημιουργό του σίριαλ «Girls») και στόχο είχε από τη μία να σκανδαλίσει την υπερσυντηρητική Αμερική τού Tea Party και από την άλλη να στρέψει ένα μεγάλο κομμάτι τής μαζικά απέχουσας νεολαία προς την κάλπη (μια λειτουργία στην οποία συμβάλλουν παραδοσιακά πολλοί Αμερικανοί ηθοποιοί, αθλητές κτλ). Η Lena Dunham εμφανίζεται η ίδια στο σποτ και είναι γνωστή για τις φεμινιστικές απόψεις της και τις δηλώσεις της υπέρ του γάμου των ομοφυλοφίλων. Ενώ το σποτ ξεκινά με το ίδιο περίπου τρικ (η πρώτη φορά) ήδη από την τρίτη φράση μιλά για το πρόγραμμα υγείας του Ομπάμα, για τον πόλεμο στο Ιράκ και τα πολιτικά δικαιώματα (προφανώς ενστάσεις υπάρχουν και εδώ). Στο παρόμοιο σποτ, εκφρασμένο πολιτικά στη Ρωσία, με έναν Πούτιν ο οποίος προβάλλει ως sex symbol, φωτογραφίζεται ημίγυμνος να ψαρεύει, να κυνηγά τίγρεις, μαμούθ, κομμουνιστές και κυρίως να φυλακίζει και να εξευτελίζει φεμινίστριες ακτιβίστριες προφανώς το περιεχόμενο αλλάζει. Η «Ράμπο» τεστοστερόνη παίρνει χαρακτηριστικά πολιτικού επιχειρήματος, με όρους πατριαρχικής επιταγής.
Το πλαίσιο στα διαφημιστικά του Ποταμιού είναι διαφορετικό. Η έλλειψη πολιτικού προγράμματος έρχεται να συναντήσει την έλλειψη πολιτικού περιεχομένου της διαφήμισης. Το σποτ απλά προσπαθεί να παρουσιάσει το «νέο» ως το μόνο επιχείρημα, ως brand name. Ενα νέο άνευ όρων διατυπωμένο ως υποχρεωτικά θετικό (εξίσου νέοι πολιτικά είναι βέβαια και ο Μπέος με τον Μαρινάκη). Ο αυτονόητος σεξισμός του σποτ γίνεται κλειδί αποκωδικοποίησης, Γιατί αν το Ποτάμι είναι νέο στο εκλογικό πεδίο, τα όσα πρεσβεύει είναι ταυτόχρονα αρκετά παλιά στο πολιτικό. Παλιά όσο τα εξώφυλλα του «Κλικ», όσο ο σεξουαλικός κυνισμός μεταμφιεσμένος σε σεξουαλική απελευθέρωση, όσο η χρήση της γυναίκας ως αυτονόητου ενδιάμεσου του άντρα και των επιθυμιών του.
Καλά, θα μου πείτε, εδώ ο κόσμος καίγεται και εμείς θα ασχολούμαστε με διαφημιστικά; Δεν ασχολούμαστε όμως με αυτό, ασχολούμαστε με ένα κόμμα που από την αρχή έχει δημιουργηθεί με όρους διαφημιστικού σποτ. Φωτογενές άσχετα με το περιεχόμενο, παραπλανητικό στην οικειότητά του, πειστικό στην αφέλειά του. Με μια κοινοτοπία διατυπωμένη ως κοινή λογική. Με ένα μεταπολιτικό λαϊκισμό με μόνο επιχείρημα την πάλη κατά του λαϊκισμού. Και τελικά με τα ίδια τα όρια του πολιτικού σε μια χώρα που φτάνει τα όριά της.
Οταν μπερδεύουμε την ψήφο με το σεξ, η κάλπη εγκυμονεί βατράχια.
*http://tsalapatis.blogspot.gr/
