Ο νέος χάρτης της ανώτατης εκπαίδευσης εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μετακινήσεις χιλιάδων φοιτητών, συρρίκνωση κλάδων και συγχωνεύσεις τμημάτων ιδιαίτερα στη Στερεά Ελλάδα
Της Αννας Ανδριτσάκη
Το σχέδιο συρρίκνωσης της ανώτατης εκπαίδευσης παρουσίασε χθες ο υπουργός Παιδείας αποκαλύπτοντας σαρωτικές συγχωνεύσεις, όπως αναμενόταν, στα ΤΕΙ, κύματα μετακινήσεων χιλιάδων φοιτητών, στοχευμένες παρεμβάσεις στα πανεπιστήμια που οδηγούν σε υπερδομές με στόχο την εξοικονόμηση πόρων-προσωπικού αλλά και τη συρρίκνωση επιστημονικών κλάδων, όπως των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών, και τέλος μείωση του αριθμού εισακτέων πολύ μεγαλύτερη από το 4% (ούτε 2.000 θέσεις), που ανακοίνωσε το υπουργείο Παιδείας δίνοντας ωστόσο ελλιπή στατιστικά στοιχεία.
Mετακινήσεις
Ο νέος χάρτης της ανώτατης εκπαίδευσης, που εκτιμάται ότι θα αναγκάσει περί τις 20.000 φοιτητές αλλά και αρκετούς καθηγητές σε υποχρεωτική μετακίνηση μόλις τελειώσει το εξάμηνο, διαμορφώνεται ως εξής:
* Τα 480 τμήματα που περιλαμβάνονταν στο περσινό μηχανογραφικό θα περιοριστούν σε 386. Από τα 94 τμήματα που συγχωνεύονται, τα 74 είναι τμήματα ΤΕΙ και τα 20 πανεπιστημιακά.
* Εξαφανίζονται τρία Πανεπιστήμια: Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας. Τα τμήματά τους διασκορπίζονται σε κοντινά αλλά και μακρινά πανεπιστήμια.
* Δημιουργείται το Ομόσπονδο Αττικό Πανεπιστήμιο και το Ομόσπονδο Αττικό ΤΕΙ. Το πρώτο ονομάζεται «Αδαμάντιος Κοραής» και συγχωνεύει διοικητικά τα εξής Ιδρύματα της Αθήνας: Πάντειο, Οικονομικό Πανεπιστήμιο, Γεωπονικό, Πανεπιστήμιο Πειραιώς και Χαροκόπειο.
* Δημιουργείται το Ομόσπονδο Αττικό ΤΕΙ από τα ΤΕΙ Αθήνας, Πειραιά, ΑΣΠΑΙΤΕ.
* Ολα τα τμήματα πανεπιστημίων και ΤΕΙ εντάσσονται σε σχολές.
* Η αναδιάρθρωση των ΤΕΙ στηρίζεται στο μοντέλο «ένα ιδρυμα ανά Περιφέρεια».
* Οι συγχωνεύσεις είναι κυρίως εντός της περιφέρειας. Σκληρή εξαίρεση τα ΤΕΙ Ηπείρου, Βόρειας Ελλάδας, Καρδίτσας, ενώ ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας. Το ένα από τα δύο τμήματα πάει στο Θεσσαλίας, το άλλο εντάσσεται στο Πάντειο!
Το περιβόητο σχέδιο «Αθηνά» μπορεί να μην ανταποκρίνεται στις αρχικές μεγάλες φιλοδοξίες για μια μεγάλη συρρίκνωση του χώρου που θα ξεπερνούσε τα 150 τμήματα, μπορεί να ήταν αναγκαίο στη λογική της ανασυγκρότησης, αλλά τελικά ενέδωσε στις μικρές-μεγάλες υποχωρήσεις τόσο στους στόχους όσο και στην απαίτηση για αναβάθμιση. Μεταξύ αυτών και η επαναφορά της βάσης του 10. Η πρωτοβουλία δεν άντεξε τις πολιτικές πιέσεις. Μπήκε στο ράφι.
Πώς θα συμβάλουν στην αναβάθμιση τα ομόσπονδα ιδρύματα; Το βέβαιο είναι πως ανοίγουν τον δρόμο στη διαχείριση των ευέλικτων μορφών εργασίας και των σχέσεων εξάρτησης. Τους γυρολόγους εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας και πρωτοβάθμιας θα ακολουθήσουν και οι συνάδελφοι της τριτοβάθμιας. Πώς θα συμβάλει στην αναβάθμιση η μείωση των εισακτέων, όταν γίνεται στοχευμένα σε συγκεκριμένες επιστήμες (τις κοινωνικές- ανθρωπιστικές) και συνοδεύεται από αύξηση στις θετικές, οι οποίες συνδέονται πιο εύκολα με την αγορά, τους χορηγούς, τους πελάτες;
Σε αρκετές περιπτώσεις αγνοήθηκαν τα ακαδημαϊκά κριτήρια είτε εφαρμόστηκαν εσφαλμένα επιστημονικά δεδομένα, σε άλλες επικράτησαν οι λογιστικές εκτιμήσεις, ενώ εξαρχής ήταν σαφές το πεδίο δράσης: το ασφυκτικό πλαίσιο του Μνημονίου που απαιτεί τη μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση πόρων και το προωθούμενο μοντέλο σύνδεσης της ανώτατης εκπαίδευσης με την αγορά.
Τα βασικά κριτήρια αναδιάρθρωσης είναι:
-Ενταξη τμημάτων σε σχολές.
-Ενοποίηση τμημάτων με ομοειδή γνωστικά αντικείμενα
-Συγχώνευση ιδρυμάτων που διοικούνται από διοικούσες επιτροπές και έχουν λιγότερα από τέσσερα τμήματα.
-Συγχώνευση ιδρυμάτων που λειτουργούν εντός της ίδιας Περιφέρειας και βρίσκονται σε πόλεις με μικρή χιλιομετρική απόσταση με στόχο το ένα ίδρυμα ανά Περιφέρεια.
-Ενοποίηση κατακερματισμένων γνωστικών αντικειμένων στα ΤΕΙ, κυρίως αυτά που έχουν να κάνουν με τις Σχολές Διοίκησης και Οικονομίας και αυτά που έχουν να κάνουν με την Πληροφορική.
-Αναδιάταξη των ΤΕΙ μέσα στις διοικητικές περιφέρειες. Στόχος, τα τμήματα να ανήκουν σε μια σχολή, να στεγάζονται σε μια πόλη.
Συγχωνεύσεις
Ειδικότερα,για τα πανεπιστήμια:
-Οσα έχουν διοικούσες επιτροπές ή λίγα τμήματα απορροφώνται από άλλα μεγαλύτερα. Το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας κόβεται στη μέση. Το ένα τμήμα της Λαμίας εντάσσεται στο Θεσσαλίας, το άλλο (Λιβαδειά) απορροφάται από το Πάντειο και υπαγορεύει μετακίνηση. Το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Ελλάδας απορροφάται από το Πατρών (αλλά κρατάει έδρα στο Αγρίνιο), ενώ το Δυτικής Μακεδονίας συγχωνεύεται με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και δύο τμήματά του μεταφέρονται στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ, αλλά με έδρα πάλι την Κοζάνη.
Βασική επισήμανση από τον υπουργό Παιδείας ότι δεν χάνεται καμία θέση. Ολο το προσωπικό, διοικητικό και εκπαιδευτικό, μεταφέρεται στο μητρικά ιδρύματα, ενώ οι φοιτητές θα πάρουν πτυχίο από το νέο τμήμα.
Στο ομόσπονδο μοντέλο της Αττικής η κοινή διοίκηση θα αναλάβει την τύχη και των πέντε.
Οι δραστικές συγχωνεύσεις έγιναν στις Φιλοσοφικές Σχολές, Οικονομίας και Διοίκησης, Πολιτικών Επιστημών.
Για τα ΤΕΙ:
Βασικό μοντέλο: ένα ιδρυμα ανά Περιφέρεια. Ετσι θα διαμορφωθούν τα: Ομόσπονδο Αττικό ΤΕΙ, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου, Κρήτης.
Τα τρία τμήματα Ιχθυοκαλλιέργειας σε Ηγουμενίτσα, Μουδανιά, Μεσολόγγι συγκεντρώνονται στο τελευταίο. Αλλες μεγάλες μετακινήσεις γίνονται σε Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Δράμα, Κιλκίς, Καρδίτσα κ.α.
Οι μεγάλες συγχωνεύσεις έγιναν σε Μηχ. Πληροφορικής, Φυτικής Παραγωγής, Λογιστικής, Τεχνολ. Τοπογράφων.
Αριθμός εισακτέων:
Το υπουργείο επιμένει: γύρω στο 30% στα ΤΕΙ, 15% στα πανεπιστήμια. Μόνο που ανακοίνωσε στοιχεία βάσει όχι του συνολικού αριθμού εισακτέων, που ανέρχονταν σε 77.000, αλλά στη γενική σειρά εισακτέων, ήτοι 51.485 σύμφωνα με το υπουργείο, 63.970 βάσει των περσινών ανακοινώσεων. Μύλος. Τυχαίος; Σίγουρα αποπροσανατολιστικός. Οι εισακτέοι θα κατεβούν στις 49.600 λένε.
Στα πανεπιστήμια, ανακοινώθηκε μείωση στο 1ο επιστημονικό πεδίο (ανθρωπιστικές επιστήμες) και κυρίως στα Παιδαγωγικά. Υπολογίζεται στους 1.300. Αντιθέτως, αύξηση στις θετικές επιστήμες, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τα Οικονομικά. Δραματική μείωση στα ΤΕΙ, ειδικά στο 5ο επιστημονικό πεδίο (Διοίκηση Επιχειρήσεων, Οικονομικά, Τεχνολογικά Πληροφορικής, Μηχανικοί κ.λπ.). Σε αυτά τα τμήματα οι εισακτέοι από 4.500 μειώνονται σε 2.000. Σταθερό μένει το 3ο πεδίο λόγω των Σχολών Νοσηλευτικής που έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα.
*Αργά το βράδυ, από το υπουργείο ενημέρωναν ότι θα υπάρξει πρόνοια για τις μετακινήσεις των φοιτητών.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Μαραγκοπούλου: «Κρίνονται τα ιερά και όσια»
«Παρέμβαση» έκαναν χθες φοιτητές στην τελετή για τον εορτασμό των 85 χρόνων του Παντείου, κατά την οποία τιμήθηκαν και οι «αφυπηρετήσαντες» καθηγητές και πρυτάνεις Κ. Δεσποτόπουλος, Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου και Β. Φίλιας.
Ευελπιστώντας στην παρουσία του υπουργού Παιδείας και καθηγητή στο πανεπιστήμιο, ομάδα φοιτητών μπήκε ορμητικά στην αίθουσα με πανό για να διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση στην Παιδεία, για την ανεργία και το άσυλο, και αποχώρησε. Την έκπληξη όμως την έκανε η κ. Μαραγκοπούλου, ψυχή του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα των Γυναικών, όταν πήρε τον λόγο μετά την απονομή τιμητικού μεταλλίου. «Αν δεν σταματήσουμε να δεχόμαστε τα πάντα, δεν θα βρούμε ούτε δουλειά ούτε προκοπή. Δεν μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ συμμεριζόμενη την αγωνία σας» είπε απευθυνόμενη στους φοιτητές. «Ανησυχώ βαθύτατα. Είμαι 95 χρονών και ποτέ άλλοτε δεν έχω ζήσει τέτοιες στιγμές. Τα νέα παιδιά έχουν δίκιο γιατί αντιλαμβάνονται ότι ζούμε σε μια εποχή όπου κινδυνεύει να χάσει η χώρα μας τα ιερά και όσιά της» είπε, με τη δυσκολία των χρόνων που τη βαραίνουν και τη νεανική ορμή που τη διακρίνει…
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Μεγαλοστομίες για ανάταξη και αναγέννηση
Του Χρήστου Κάτσικα
Το υπουργείο Παιδείας παρουσίασε το σχέδιο «Αθηνά» με τις γνωστές μεγαλοστομίες για «ανάταξη και αναγέννηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος», «ανάκαμψη της χώρας», «ανάπτυξη ανταγωνιστικού ανθρώπινου δυναμικού» και άλλα ηχηρά παρόμοια. Από την άλλη, έριξε όλο το ανάθεμα στην «υφιστάμενη κατάσταση» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υψώνοντας εισαγγελικό λόγο για τον «κατακερματισμό των τμημάτων», την «ανυπαρξία γνωστικών αντικειμένων», την «ανορθολογική ανάπτυξη» κ.ά. Είπε μισή την αλήθεια για να καλύψει ευθύνες και να πριμοδοτήσει αυταπάτες.
Η αλήθεια είναι ότι η αταξία στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση έχει πατέρα αυτές τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που σήμερα την ανακαλύπτουν και την κατακεραυνώνουν με σκοπούς και στόχους που δεν επιτρέπουν αισιοδοξία. Και αυτό γιατί η όλη κίνηση δεν συνδέεται με καμιά διάθεση εξορθολογισμού και επίλυσης των πραγματικών προβλημάτων. Η αναδιάρθρωση που επαγγέλλεται το σχέδιο «Αθηνά» είναι δεμένη με ένα νήμα με τη λογική των περικοπών, της συρρίκνωσης του Δημοσίου σε όφελος του ιδιωτικού, της μείωσης των θέσεων εισακτέων και του καλύτερου πλασαρίσματος των δημόσιων ΑΕΙ στις ανάγκες της αγοράς.
