«Απολύστε τους κριτικούς κινηματογράφου και πάρτε κανονικούς ανθρώπους, με εμπειρία και γνώση ζωής». Να και μια δήλωση που δεν θα περίμενε κανείς από τον ούλτρα αριστερό, αγαπημένο μας Κεν Λόουτς. Να χάσουν το ψωμί τους οι κριτικοί, ειδικά τώρα που εκθείασαν σχεδόν ομόφωνα τη νέα του ταινία στις Κάνες, «Jimmy’ s Hall», για να κερδίσει η εργατική τάξη; Σχήμα οξύμωρο.
Σε συνέντευξή του στην «Γκάρντιαν» ο Βρετανός σκηνοθέτης επανέλαβε την άποψή του ότι μερικοί κριτικοί κινηματογράφου φρίττουν με την ιδέα μιας πολιτικά ενημερωμένης εργατικής τάξης. «Συνήθως ζουν κλεισμένοι και απομονωμένοι σε σκοτεινά δωμάτια, δεν συναντούν ποτέ ανθρώπους που συμμετέχουν σε καμπάνιες για τη σωτηρία νοσοκομείων και κοινοτικών κέντρων, στρατεύονται σε πολιτικούς αγώνες ή οργανώνουν συνδικάτα. Εάν το έκαναν, θα γνώριζαν ανθρώπους που, χάρη στις εμπειρίες τους, μπορούν να αρθρώσουν με σαφήνεια πολιτικές στρατηγικές, που χρησιμοποιούν μια ζωντανή και παραστατική γλώσσα. Δεν τους συναντούν όμως ποτέ, γι’ αυτό και όταν τους βλέπουν στην οθόνη τούς θεωρούν φανταστικούς».
Παρόμοια σχόλια είχε κάνει και στις Κάνες. Είχε εκφράσει την απογοήτευσή του που οι κριτικοί κινηματογράφου δύσκολα δέχονται ιστορίες που «δεν επαληθεύουν τις προκαταλήψεις τους», όπως και χαρακτήρες από την εργατική τάξη που ξεφεύγουν από το στερεότυπο «απατεώνες, έμποροι ναρκωτικών και πόρνες». Είναι αλήθεια ότι αρκετοί κριτικοί βρήκαν ότι η νέα ταινία του 77χρονου σκηνοθέτη «εκβιάζει συναισθηματικά τους θεατές». Αναφέρεται στην πραγματική ιστορία του Ιρλανδού κομμουνιστή ηγέτη Τζίμι Γκράλτον, που σε πείσμα της αστυνομίας και της Εκκλησίας κατάφερε τη δεκαετία του ‘30 να κρατήσει ανοιχτό ένα τοπικό πολιτιστικό κέντρο, όπου ο κόσμος χόρευε, τραγουδούσε, διάβαζε και έκανε σπορ.
Την πικρία του Λόουτς μοιράζεται και ο παντοτινός σεναριογράφος του Πολ Λάβερτι. Θυμήθηκε, μάλιστα, την αρνητική στάση πολλών βρετανικών εφημερίδων στη βραβευμένη το 2006 με Χρυσό Φοίνικα ταινία τους «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι», με θέμα τον αγώνα των Ιρλανδών για ανεξαρτησία. «Αυτό που τους έκανε έξαλλους ήταν ότι ακόμα κι ένας οδηγός τρένου μπορούσε να απαγγείλει ποίηση», είπε. Και πρόσθεσε ο Λόουτς: «Βάλε έναν τέτοιο χαρακτήρα στην οθόνη κι αμέσως σε λένε διδακτικό». Δεν είναι της ώρας, αλλά το πρόβλημα εκείνης της ταινίας ήταν, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η αντιμετώπιση του θέματος με προπαγανδιστικό, μονόπλευρο τρόπο και, το κυριότερο, με διάθεση αναζωπύρωσης παλιών παθών μια εποχή που η ειρήνη είχε κάνει καθοριστικά βήματα μετά από χρόνια αίματος και βίας.
Το ζευγάρι των συνεργατών τα ‘χει κυρίως με τους Βρετανούς. Λέει ότι στους κριτικούς σινεμά από την Ελλάδα και την Τουρκία, που συνάντησαν στις Κάνες, η ιστορία του Jimmy’s Hall δεν φαινόταν «γραφική», αλλά «πολύ σημερινή και σημαντική». Και μην ξεχνάμε ότι ο Λόουτς εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές θεωρώντας την «ένα μήνυμα ότι το ισχύον σύστημα δεν θα αντέξει πολύ ακόμα».
Επιμ.: Β.Γεωργ.
