Με την ταινία του 1967 «Η Κινέζα» ανοίγει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος το αφιέρωμα στον Ζαν Λικ Γκοντάρ. Με τους: Αν Βιαζέμσκι, Ζαν-Πιερ Λεό, Ζιλιέτ Μπερτό
Στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κανών ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ επέβαλε να προβληθεί μόνο μία φορά η αναμενόμενη καινούργια 3D ταινία του «Αποχαιρετισμός στη γλώσσα/Adieu au langage», προκαλώντας το αδιαχώρητο στην αίθουσα κι αφήνοντας απ’ έξω πλήθος κόσμου. Κι απογοήτευσε όσους ήθελαν να δουν από κοντά τον μύθο του, καθώς τελευταία στιγμή ακύρωσε την επίσκεψή του στις Κάνες. Αναμενόμενο για όσους τον γνωρίζουν καλύτερα. Το ίδιο είχε κάνει το 2010 επικαλούμενος «προβλήματα ελληνικού τύπου». Δεν θα μας έκοβε λοιπόν την ανάσα, αλλά θα μας έκανε να νιώσουμε λίγο σαν τρελοί Πιερό αν μας επισκεπτόταν ξαφνικά στην Αθήνα. Θα του ταίριαζε, ίσως, μια τέτοια κίνηση, καθώς εξακολουθεί να ενσαρκώνει τον ασυμβίβαστο καλλιτέχνη και ποιητή, τον ανανεωτή και μοντέρνο δημιουργό ακόμα και στα 84 χρόνια του.
Το πληρέστερο αφιέρωμα στον Γκοντάρ και το έργο του, που διοργανώθηκε ποτέ στη χώρα μας, ξεκινάει αύριο στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος με τίτλο «Τώρα Γκοντάρ/Maintenant Godard» (5-18 Ιουνίου). Μια συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος (στo πλαίσιο του ΕΣΠΑ) με την υποστήριξη της πρεσβείας της Ελβετίας, προσφέρει στους θεατές την απολαυστική περιήγηση στον κόσμο του θεμελιωτή της Νουβέλ Βαγκ, μέσα από 52 ταινίες του και ειδικές διοργανώσεις. Επίσημος προσκεκλημένος ο στενός συνεργάτης του, Φαμπρίς Αρανιό, ο οποίος θα μιλήσει για τον Γκοντάρ αλλά και για την απόφασή του να γυρίσουν σε τρισδιάστατη μορφή την τελευταία ταινία του, «Αποχαιρετισμός στη γλώσσα» (βραβείο Επιτροπής Φεστιβάλ Κανών εξ ημισείας με το «Mommy» του Ξαβιέ Ντολάν) η οποία θα προβληθεί σε πρώτη πανελλήνια πρεμιέρα (είσοδος μόνο με προσκλήσεις).
Η έναρξη του αφιερώματος γίνεται με την «Κινέζα», που γύρισε ο Γκοντάρ το 1967 (αύριο, Πέμπτη, θερινός κινηματογράφος «Λαΐς» 20.30). Πολιτική και προφητική, η ταινία συλλαμβάνει το κλίμα της οργισμένης νεολαίας της εποχής καθώς παρακολουθεί έναν μικρό, μαοϊκό πυρήνα, απομονωμένο σε κάποιο παρισινό διαμέρισμα. Πέντε φοιτητές ακούνε Ράδιο Πεκίνο, συζητώντας για την πολιτιστική επανάσταση, τις μορφές δράσης και το νόημα της τρομοκρατίας. Ομως η πολιτική δολοφονία που σχεδιάζουν δεν θα εξελιχθεί όπως επιθυμούν. Λίγο πριν από τον Μάη του ’68 ο Γκοντάρ διαισθάνεται την ειλικρινή επιθυμία εξέγερσης των νέων και την απεικονίζει μαζί με τον βερμπαλισμό, τη σύγχυση και την ουτοπική της προοπτική (είσοδος με προσκλήσεις και σειρά προτεραιότητας για 150 εισιτήρια).
Κατά τη διάρκεια του αφιερώματος θα προβληθούν 32 μεγάλου μήκους ταινίες, 5 μεσαίου και 13 μικρού που καλύπτουν όλο το φάσμα της φιλμογραφίας του. Ορισμένες θα προβληθούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, όπως η πρώτη μικρού μήκους «Επιχείρηση μπετόν» (1955), την οποία σκηνοθέτησε σε ηλικία 24 ετών, αλλά και το περίφημο πολυμεσικό συνολικό έργο του «Histoire(s) du cinéma» (1998). Θα προβληθεί σχεδόν το σύνολο των μικρού μήκους ταινιών του και φυσικά όλες οι μεγάλου μήκους που αγάπησε το κοινό: «Με κομμένη την ανάσα» (1960), «Ο μικρός στρατιώτης» (1960), «Η γυναίκα είναι γυναίκα» (1961), «Οι καραμπινιέροι» (1963), «Η περιφρόνηση» (1963), «Μια ξεχωριστή συμμορία» (1964), «Αλφαβίλ. Μια παράξενη περιπέτεια του Λέμμυ Κώσιον» (1965), «Ο τρελός Πιερό» (1965), «Αρσενικό θηλυκό» (1966) και άλλες.
Τις ταινίες θα προλογίσουν σκηνοθέτες, κριτικοί κινηματογράφου, συγγραφείς, διευθυντές φωτογραφίας, δημοσιογράφοι, αρχιτέκτονες, ακαδημαϊκοί κ.ά. Ανάμεσά τους οι: Αντουανέτα Αγγελίδη, Ιωάννα Αθανασάτου, Ελένη Αλεξανδράκη, Fabrice Aragno, Βένια Βέργου, Χρήστος Γιοβανόπουλος, Ελευθερία Δημητρομανωλάκη, Γιάννης Ζουμπουλάκης, Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, Βαγγέλης Ιντζίδης, Αχιλλέας Κυριακίδης, Ιουλία Μέρμηγκα, Χρήστος Μήτσης, Νίκος Σαββάτης, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Νίκος Φωτάκης, Ελισάβετ Χρονοπούλου.
Ειδικός προσκεκλημένος ο Φαμπρίς Αρανιό (σκηνοθέτης, διευθυντής φωτογραφίας, παραγωγός) στενός συνεργάτης του Ζαν-Λικ Γκοντάρ στις τελευταίες ταινίες του και στην πιο πρόσφατη «Αποχαιρετισμός στη γλώσσα» (μαζί με τους Ζαν-Πολ Μπατατζιά και Πολ Γρίβας). Ο Ελβετός κινηματογραφιστής που ανήκει στη νέα γενιά σκηνοθετών (1970) θα συμμετάσχει στις συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και θα παρουσιάσει τις ταινίες: «Οπερ έδει δείξαι» (2013), ένα ντοκιμαντέρ του όχι για τον Γκοντάρ αλλά με τον Γκοντάρ, που έγινε ύστερα από παραγγελία της ελβετικής ραδιοτηλεόρασης, και το «ΖΛΓκ/ΖΛΓκ. Αυτοπροσωπογραφία του Δεκέμβρη», ντοκιμαντέρ που ο Γκοντάρ γύρισε το 1995 (προβολές Πέμπτη 12/6).
* Info: Προβολές στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Κεραμεικός, τηλ.: 210 3612046) και το πλήρες πρόγραμμα www.tainiothiki.gr.
Β. Τζεβελέκου
