Φωτογραφίζει και σχολιάζει Ο Τάσος Κωστόπουλος

Η αποκρυπτογράφηση των πολιτικών επιλογών των τοπικών κοινωνιών δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Δεν είναι μόνο το γεγονός πως οι βασικές αντιθέσεις που επικαθορίζουν την αντιπαράθεση σε κεντρικό επίπεδο, κοινωνικο-οικονομικές και πολιτισμικές, διαμεσολαβούνται στην περιφέρεια μέσω εκπροσωπήσεων με μεταβαλλόμενο κάθε φορά ειδικό βάρος. Εξίσου καθοριστική μπορεί ν’ αποδειχθεί η συνδρομή κριτηρίων παντελώς αθέατων απ’ όσους παρατηρούν τα τεκταινόμενα από κάποια απόσταση. Η άμεση απειλή ιδιωτικοποίησης του δικτύου ύδρευσης και η δημόσια αντιπαράθεση δημάρχου – κυβέρνησης για το δημοψήφισμα της 18ης Μαΐου επηρέασε, λ.χ., σαφώς το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών στη Θεσσαλονίκη, σε παραπλήσιο ενδεχομένως βαθμό με τα σκάνδαλα της νεοδημοκρατικής διαχείρισης των περασμένων δεκαετιών(1). Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν επίσης παραδοσιακοί τοπικιστικοί δεσμοί (2) αλλά και δευτερεύουσες αντιθέσεις κάθε λογής: κέντρου – περιφέρειας, Βορρά – Νότου (3) ή απλώς μεταξύ γειτονικών αστικών κέντρων (4). Ξεφυλλίζοντας τον τοπικό Τύπο παλαιότερων εποχών, διαπιστώνει έτσι κανείς πως η αντιζηλία Χανίων – Ηρακλείου, Φλώρινας – Κοζάνης, Εδεσσας – Νάουσας, Αδάμαντα (Μήλος) – Ερμούπολης (Σύρος) κ.ο.κ. αποδεικνυόταν συχνά καθοριστική για την απροσδόκητη ανατροπή συσχετισμών που εκλαμβάνονταν από τα κεντρικά επιτελεία ως δεδομένοι. Ακόμη και η αυτάρκεια της «κόκκινης» Ικαρίας (5) δεν μπορεί ν’ απομονωθεί από την παρουσία της συντηρητικής γειτονικής Σάμου. Οσο για τη δημόσια καταδίκη του τοπικισμού, αυτή εκπορεύεται συνήθως από υποκείμενα που δεν ψηφίζουν (6).

………………………………………………………………………………………………………………..

Πιστοποιητικό φρονημάτων νέου τύπου

Εκ πρώτης όψεως, τίποτα το αξιοπερίεργο: ένας επαγγελματίας διαφημίζει τις υπηρεσίες του με αυτοκόλλητο σε μια κολόνα που γειτνιάζει με τον χώρο όπου συνωστίζεται η δυνητική πελατεία του – εν προκειμένω, τα κεντρικά γραφεία της ΔΕΗ στην Αθήνα. Τη διαφορά την κάνει αυτός ο ξεκάρφωτος γαλανόλευκος κέλτικος σταυρός στο αριστερό άκρο, που δεν φαίνεται να έχει άλλο λόγο ύπαρξης από τη διακριτική υπόμνηση των (ακροδεξιών) φρονημάτων του διαφημιζόμενου. Οι καιροί είναι δύσκολοι και η διασφάλιση της πελατείας δεν αποκλείεται να περάσει από την πολιτική ταύτιση επαγγελματία και πελάτη, σε πείσμα των σιδερένιων νόμων της αγοράς που θέλουν τις επιλογές των ανθρώπων να καθορίζονται από την απειροελάχιστη διαφορά κόστους και μόνο. Το αυτοκόλλητο φωτογραφήθηκε στις αρχές Απριλίου κι από την κατάστασή του μπορούμε να τοποθετήσουμε χρονικά την επικόλλησή του γύρω στον έναν χρόνο νωρίτερα. Την εποχή, δηλαδή, που η νυν «εγκληματική συμμορία» μεσουρανούσε στο αποκορύφωμα της μιντιακής δόξας της.

………………………………………………………………………………………………………………………..

Αποχρώσεις του ροζ

Σεπτέμβριος του 2007. Μέρες εκλογών πάνω στα αποκαΐδια Πελοποννήσου και πάσης Ελλάδος. Ο εθνάρχης τζούνιορ περιμένει ν’ αναβαθμιστεί στα νάματα της λαϊκής εντολής ως κακέκτυπο του Τζορτζ Μπους, ποζάροντας με αλεξίσφαιρο στον κρανίου τόπο. Οι ψιθυριστές της Ν.Δ. αφηνιάζουν, υποδεικνύοντας ως «καθοδηγητή των εμπρηστών» ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Στους δρόμους της Αθήνας αναρτώνται φωτοτυπίες από παλιότερο πρωτοσέλιδο του «Βήματος», βάσει του οποίου οι πυρκαγιές «ερμηνεύονται» σαν αμερικανικό πλήγμα κατά της εθνικά υπερήφανης κυβέρνησης Καραμανλή (1). Λιγότερο ευφάνταστα στελέχη προτιμούν να στοχοποιήσουν τους συνήθεις υπόπτους που δεν σέβονται το φυλάκιο του Αγνωστου Στρατιώτη. Οποιος τολμά ν’ αμφισβητήσει τα σενάρια περί «ασύμμετρης απειλής» και να θυμίσει πως η κυβέρνηση είχε αποσύρει τα πυροσβεστικά από την επαρχία για να προστατέψει καλύτερα τα (ψηφοθηρικά πιο «κρίσιμα») περιαστικά δάση της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, θεωρείται το λιγότερο αφελής. Η ανώνυμη απάντηση στην τρομολαγνεία καταφεύγει έτσι αναγκαστικά σε στερεότυπα εξίσου αρχαϊκά με το πρωτογενές αίσθημα του φόβου (2).