Της Νόρας Ράλλη
Προ δικτατορίας, βιβλία τσέπης έβγαιναν από τις εκδόσεις «Γαλαξίας». Η χούντα τις απαγόρευσε και το 1970 τα ΒΙΠΕΡ (Βιβλία Περιπτέρου) έκαναν την εμφάνισή τους με απίστευτους τίτλους: Σολζενίτσιν, Σολωμός (τα Απαντα) και πόσα ακόμη. Δυστυχώς, με τα Αρλεκιν, τα Bell κ.λπ. –που, αν και μικρά, δεν ήταν φτηνά– κυρίως λόγω του ελαφρού περιεχομένου κάποιων από αυτά, τα βιβλία τσέπης θεωρήθηκαν ευτελή και δεν είχαν στην Ελλάδα την ίδια τύχη με το εξωτερικό, όπου τα μπεστ σέλερ πάντα βγαίνουν και σε μέγεθος pocket.
Σήμερα, οι εκδόσεις Μεταίχμιο εγκαινιάζουν μια νέα πρωτοβουλία: τα ελληνικά βιβλία τσέπης με την αυθεντική έννοια του όρου. Βιβλία, δηλαδή, γνωστών συγγραφέων, που έχουν ήδη κάνει μία επιτυχημένη πορεία, επανακυκλοφορούν σε μικρό σχήμα και πολύ χαμηλή τιμή (5,50-6,50 ευρώ, ανάλογα με το πλήθος των σελίδων). Η σειρά ονομάζεται «pocket» (τσέπη) και ξεκινάει με δέκα τίτλους από την αστυνομική και την εφηβική λογοτεχνία, καθώς και δύο ελληνικά, της Χίλντας Παπαδημητρίου και του Πέτρου Τατσόπουλου.
Τα Pocket βρίσκονται από σήμερα στα βιβλιοπωλεία. «Ισως είναι η σημαντικότερη εκδοτική μας πρωτοβουλία την τελευταία διετία», λέει ο εκδότης Νώντας Παπαγεωργίου. «Τη σχεδιάζαμε καιρό. Πριν ακόμη και από την επαίσχυντη κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου, η δυσκολία του κόσμου να πληρώσει ακριβά για ένα βιβλίο ήταν αδιαμφισβήτητη. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε όχι να κάνουμε ένα ακόμη μπαζάρ ή να χαμηλώσουμε ακόμη περισσότερο τις τιμές, αλλά να δημιουργήσουμε μια εντελώς νέα σειρά, καλύπτοντας ταυτόχρονα το αντίστοιχο εκδοτικό κενό. Ενώ στο εξωτερικό υπάρχουν από το 1925 ήδη, στην Ελλάδα τα βιβλία τσέπης έχουν καταργηθεί ή έχουν συνδεθεί με τη ροζ λογοτεχνία. Ξεκινάμε τις pocket εκδόσεις με προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, με καμία έκπτωση στην ποιότητα, τον σχεδιασμό ή το περιεχόμενο, αλλά με τεράστια διαφορά στο μέγεθος και κυρίως, στην τιμή».
«Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για φτηνό βιβλίο» είπε ο Π. Τατσόπουλος. «Προσωπικά, είμαι πρεζόνι της ανάγνωσης. Κακοποιώ τα βιβλία – θέλω να έχουν πάνω τους σημάδια από αναμνήσεις. Γι’ αυτό πάντα είχα μαζί μου βιβλία τσέπης, ξενόγλωσσα κυρίως. Θέλω, αν γίνεται, όλα μου τα βιβλία να βγουν σε pocket. Ζω για τη στιγμή που θα δω σε παραλία να διαβάζονται οι “Ανήλικοι”».
Από την πλευρά της, η Χίλντα Παπαδημητρίου τόνισε: «Η χαμηλή τιμή σε ένα καλό βιβλίο βοηθάει τον κόσμο να πειραματιστεί. Να διαβάσει και κάτι που ίσως να μην το έπαιρνε διαφορετικά. Πλέον, ο κόσμος κινείται διαρκώς και διαβάζει εν κινήσει. Και αφού το ζήτημα της ποιότητας είναι αδιαπραγμάτευτο για το Μεταίχμιο, η αισθητική είναι υψηλή, η γραμματοσειρά διαβάζεται άνετα –αυτό είναι ένα σοβαρό θέμα στα βιβλία τσέπης– και η ποιότητα του χαρτιού είναι η καλύτερη γι’ αυτό το μέγεθος και το βάρος, τότε μόνο επιτυχημένη μπορεί να είναι η όλη προσπάθεια».
Στις μέρες μας, ο τζίρος των εκδοτών έχει μειωθεί κατά 50%, αλλά πωλείται το ίδιο πλήθος βιβλίων. «Οπότε, αυτό που χρειάζεται είναι να διευρυνθεί το αναγνωστικό κοινό, κυρίως οι νέοι» εξηγεί ο κ. Παπαγεωργίου. «Αντί για τάμπλετ, βιβλία τσέπης. Αντί για είκοσι ευρώ, πέντε. Οι τίτλοι των pocket δεν θα κυκλοφορούν σε άλλο μέγεθος, οπότε δεν θα ανταγωνίζονται τα βιβλία τον εαυτό τους. Σκοπός μας είναι να συμβάλουμε σε ακόμα καλύτερες συνθήκες ανάγνωσης. Θα δούμε αν θα κερδηθεί το στοίχημα».
Τελικά, είναι θέμα μεγέθους; Η απάντηση θα έρθει από τους πολλούς – από το ίδιο το αναγνωστικό κοινό…
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Τα πρώτα 10 «τσέπης»
● «Η καρδιά του κτήνους» του Πέτρου Τατσόπουλου
●«Για μια χούφτα βινύλια» της Χίλντας Παπαδημητρίου
● «Κυνηγοί κεφαλών» του Τζο Νέσμπο. Πλέον, υπάρχει μόνο σε pocket έκδοση
● «Σκοτεινή πλευρά» του Ιαν Ράνκιν. H καλύτερη αρχή, για όσους δεν έχουν διαβάσει τον περίφημο Σκοτσέζο
● «Τυχαίο θύμα» του Αρνε Νταλ, σουηδικό αστυνομικό
● «Σκοτεινός τόπος» της Τζίλιαν Φλιν, της συγγραφέως-φαινόμενο της Αμερικής
● «Ο έρωτας νοστάλγησε την Κούβα» του Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες
● «Αυτή η γλυκιά αρρώστια» της Πατρίσια Χάισμιθ
● «Σημαδεμένη» και «Προδομένη» των Φ. Κ. Καστ και Κριστίν Καστ: πρώτα βιβλία της σειράς «Ο Οίκος της Νύχτας» για τον κόσμο των βρικολάκων
