Της Βένας Γεωργακοπούλου
Ο Αντρέι Κούρκοφ είναι ο πιο διάσημος Ουκρανός συγγραφέας. Κι ας γεννήθηκε το 1961 στο Λένινγκραντ από Ρώσους γονείς, κι ας γράφει τα μυθιστορήματά του στα ρωσικά. Ζει όμως από τα δύο του χρόνια στο Κίεβο, τώρα με τη Βρετανή σύζυγό του Ελίζαμπεθ και τα τρία παιδιά τους και γράφει (πολύ κοντά στο σπίτι όπου έγραφε και ο Μπουλγκάκοφ) κάτι υπέροχα, τρελά, σουρεαλιστικά και αιχμηρά βιβλία, που καλύτερο καθρέφτη δεν θα μπορούσε να βρει η ταλαίπωρη χώρα του.
Αλλωστε έχει εξελιχθεί και ο ίδιος σε ένα είδος πρεσβευτή της. Αρθρογραφεί στην «Γκάρντιαν» (η δημοσιογραφία είναι ένα από τα πολλά επαγγέλματα που έκανε μέχρι να καταφέρει να ξεπεράσει τη λογοκρισία της σοβιετικής εποχής και να αρχίσει να εκδίδει μόνος του, ακόμα και σε φωτοτυπίες, τα μυθιστορήματά του) και γυρίζει όλη την Ευρώπη παρουσιάζοντας το έργο του. Οπως έκανε το βράδυ της Τετάρτης στον «Ιανό», καλεσμένος από τον εκδοτικό του οίκο (Καστανιώτης) για χάρη ενός παλιότερου μυθιστορήματός του (2004). Διαβάστε τον «Τελευταίο έρωτα ενός Ουκρανού προέδρου» και θα πείτε ότι ο Κούρκοφ δεν είναι απλώς εξαιρετικός συγγραφέας, αλλά και μέγας προφήτης. Μέχρι και την επέμβαση του Πούτιν στην Κριμαία έχει προβλέψει. Αντε μετά ο καλλιτεχνικός συντάκτης να αποφύγει ξένα, πολιτικά εδάφη.
• Σας ενοχλεί που, αντί να σας ρωτάμε για λογοτεχνία, σας ταράζουμε στις πολιτικές ερωτήσεις;
«Είμαι συνηθισμένος από την αρχή της καριέρας μου. Το 1999, όταν βγήκε στη Γερμανία το βιβλίο μου «Οι πιγκουίνοι δεν πεθαίνουν από το κρύο», προσπαθούσα να μιλήσω με τους Γερμανούς αναγνώστες μου κι αυτοί μου έκαναν ερωτήσεις για την πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία».
• Τώρα, όμως, η κατάσταση είναι πιο κρίσιμη από ποτέ.
«Είμαστε συνηθισμένοι στις κρίσεις. Η Ουκρανία είναι 23 χρόνια ανεξάρτητη. Κάθε δύο-τρία χρόνια είχαμε ένα σκάνδαλο που διέκοπτε την κανονικότητά μας. Ομως, αυτά που συμβαίνουν τώρα είναι τραγικά, αντικειμενικά είμαστε σε πόλεμο. Αλλά οι Ουκρανοί είναι μαθημένοι στις ταλαιπωρίες. Αν λυθούν κάπως τα σημερινά προβλήματα, ακόμα κι αν δεν αποκτήσουμε ποτέ πια καλές σχέσεις με τη Ρωσία, η εσωτερική ζωή θα γυρίσει γρήγορα σε σταθερότητα».
• Οι εικόνες που βλέπαμε στην πλατεία Μαϊντάν ήταν πολύ ακραίες για να πιστέψουμε κάτι τέτοιο.
«Ζω πολύ κοντά στο Μαϊντάν. Ακόμα και στις χειρότερες στιγμές της εξέγερσης, σε πενήντα μέτρα απόσταση η ζωή κυλούσε κανονικά. Κάτω από την πλατεία υπάρχει ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο. Σε όλη τη διάρκεια των γεγονότων λειτουργούσε».
• Πώς το εξηγείτε αυτό;
«Οι Ουκρανοί ελέγχουν τον εαυτό τους. Στη διάρκεια των ταραχών δεν έγινε πλιάτσικο σε μαγαζιά, δεν έσπασε ούτε μια βιτρίνα. Περνούσα πολύ χρόνο στο Μαϊντάν. Κάθε φορά που συναντούσα δημοσιογράφους καθόμασταν σε ένα από τα εστιατόρια της πλατείας, δίπλα ακριβώς στα χαρακώματα. Δεν είναι περίεργο; Οι Ουκρανοί είναι επίσης πολύ ανεκτικοί, ειδικά οι νέοι έχουν εντελώς ευρωπαϊκή νοοτροπία. Για παράδειγμα, δεν αγαπούν τα γκραφίτι, δεν τους πέρασε από το μυαλό να λερώσουν με συνθήματα τα δημόσια κτίρια. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχα πάντα μιλώντας για τους Ουκρανούς στην Ευρώπη ήταν να καταρρίψω τα διάφορα κλισέ που υπάρχουν, ας πούμε ότι είναι μοιρασμένοι ανάμεσα σε Ρωσία και Ευρώπη».
• Είναι κλισέ; Κι εγώ το ίδιο άκουγα και διάβαζα.
«Φυσικά και είναι κλισέ. Η Ουκρανία ήταν διχασμένη μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας είκοσι χρόνια πριν. Μία μόνο περιοχή ήταν πάντα φιλορωσική, η Κριμαία, άντε και άλλη μία, το Ντομπάς. Εγιναν φιλορωσικές από τους ολιγάρχες τους, που ήθελαν να τις ελέγχουν χωρίς να ανακατεύεται στα πόδια τους το Κίεβο. Εκεί ήταν και η εκλογική δύναμη του Γιανουκόβιτς. Αλλά ακόμα κι εκεί δεν είναι όλοι με τους Ρώσους».
• Δηλαδή οι εντυπωσιακές σκηνές στο Μαϊντάν με τον κόσμο να κουνάει σημαίες της Ε.Ε. δεν ήταν προπαγάνδα των ευρωπαϊστών;
«Καθόλου. Η πλειονότητα των Ουκρανών θέλει καλές σχέσεις με την Ευρώπη, να γίνει η χώρα ένα σύγχρονο, δημοκρατικό κράτος. Και την ίδια στιγμή έχεις τη Ρωσία να τους κατηγορεί για φασίστες».
• Και στην Ελλάδα, μερίδα δημοσιογράφων υπερτόνιζε την παρουσία ναζιστικών στοιχείων στην πλατεία Μαϊντάν, κυρίως οι ευρωσκεπτικιστές και θαυμαστές του Πούτιν.
«Σας διαβεβαιώ ότι η Ουκρανία δεν έχει νεοναζί. Μεγαλύτερο νεοναζιστικό κόμμα έχει η Ρωσία, που συμμετείχε και στις στρατιωτικές συγκρούσεις στα ανατολικά της χώρας, στο πλευρό των φιλορώσων Ουκρανών. Εάν ανοίξεις οποιοδήποτε ρωσικό κανάλι βλέπεις σε συνεχή ροή ψεύτικα ρεπορτάζ από την Ουκρανία. Πρόσφατα έδειξαν μια εικόνα με νεκρούς από τη Συρία, λέγοντας ότι είναι πολίτες που σκοτώθηκαν στα ανατολικά σύνορα της χώρας».
• Οταν κυκλοφόρησε ο «Τελευταίος έρωτας ενός Ουκρανού προέδρου» δεν είχε καν γίνει η Πορτοκαλί Επανάσταση ή η δηλητηρίαση του Γιούσενκο. Ηταν τόσο προφανές ότι η πολιτική κατάσταση θα οδηγούσε σε απόπειρες κατά προέδρων, σύγκρουση με Ρωσία για την Κριμαία, και τον Πούτιν σε κεντρικό ρόλο; Ή έχετε απλώς μεγάλη φαντασία;
«Ναι, το βιβλίο αποδείχτηκε προφητικό. Κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2004, έξι μήνες πριν από την Πορτοκαλί Επανάσταση. Νομίζω ότι με βοήθησε το γεγονός πως έχω μια στενή σχέση με την πολιτική. Μπορεί να τη μισώ, αλλά παρακολουθώ πάντα όλες τις ειδήσεις, γνωρίζω πολλούς πολιτικούς, που θέλουν να συζητούν μαζί μου, και συχνά έχω από τα μέσα πληροφορίες. Αλλά γενικά, όταν ζεις σε μια τέτοια ατμόσφαιρα, είναι σαν να παίζεις κάθε μέρα σκάκι. Οταν γνωρίζεις καλά τον παρτενέρ σου μπορείς να υποψιαστείς την επόμενη κίνησή του. Το υποσυνείδητό μου, λοιπόν, προέβλεψε τα γεγονότα. Οταν έγραφα το βιβλίο δεν πίστευα ότι θα γίνουν. Αλλά μετά, ένα ένα επαληθευόταν, με τελευταίο την κατάληψη της Κριμαίας».
• Τι τύχη είχε αυτό το βιβλίο στη Ρωσία;
«Από τον Απρίλιο είναι απαγορευμένο. Για τη Ρωσία είμαι ο εχθρός του λαού, κανένας δεν δέχεται πια να εκδώσει έργα μου».
• Παρ' όλο που εξακολουθείτε να γράφετε στα ρωσικά και έχετε γεννηθεί στη Ρωσία;
«Δεν τους ενδιαφέρει. Τα βιβλία μου πρωτοαπαγορεύτηκαν στη Ρωσία στη διάρκεια της Πορτοκαλί Επανάστασης, γιατί είχα πάρει μέρος. Απομακρύνθηκαν από όλα τα βιβλιοπωλεία της Ρωσίας μέχρι το 2006, που ξαναεκδόθηκαν από διαφορετικό οίκο. Το 2008, όμως, σταμάτησαν πάλι να εκδίδονται. Αλλά ο εκδότης μου στην Ουκρανία κατάφερνε να τα εξάγει και να προμηθεύει βιβλιοπωλεία σε Μόσχα και Αγία Πετρούπουλη. Στις 24 Απριλίου έφτασαν στα ρωσικά σύνορα, στο τελωνείο, ο υπεύθυνος διάβασε τη λίστα των βιβλίων και είπε: «Ολα μπορούν να περάσουν, εκτός από αυτό». Και έδειξε τον «Τελευταίο έρωτα ενός Ουκρανού προέδρου»».
• Ο Σεργκέι Μπούνιν, ο πρόεδρός σας, είναι πάντως ποιητικός, συμπαθητικός, μετρημένος, με συναίσθηση του εαυτού του, αν και ανέβηκε στην εξουσία με μυστήριους, αντιδημοκρατικούς τρόπους, χωρίς ούτε ένα προσόν. Γιατί τον κάνατε τόσο ανθρώπινο;
«Οταν έγραφα το βιβλίο δεν ήξερα ποιος θα έβγαινε στις εκλογές του 2005. Ισως ενδόμυχα να προσπαθούσα να φανταστώ τον διάδοχο του Λέονιντ Κούτσμα. Πάντα πίστευα ότι οι Ουκρανοί πολιτικοί δεν ενδιαφέρονταν για το μέλλον της χώρας. Είτε ήταν αναμεμειγμένοι σε σκάνδαλα για να βγάλουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα είτε ήταν μαριονέτες σκοτεινών κύκλων. Για μένα, όμως, κάποιος που χειραγωγείται μπορεί να γίνει πολύ πιο επικίνδυνος από κάποιον που χειραγωγεί. Γι' αυτό φαντάστηκα τον «αθώο» Μπούνιν. Πριν από έναν χρόνο είχα μια συνάντηση με τον τότε πρωθυπουργό του Γιανουκόβιτς, τον Νικολάι Αζάροφ (τώρα έχει καταφύγει στη Μόσχα). Είδα μπροστά μου έναν άνθρωπο που φοβόταν τους πάντες γύρω του, που περίμενε ότι κάτι κακό θα του συμβεί ανά πάσα στιγμή. Δεν νομίζω ότι ήθελε στην πραγματικότητα να είναι πρωθυπουργός, τον εκβίαζε ο Γιανουκόβιτς. Το ίδιο και ο Μπούνιν. Ούτε κι αυτός ήθελε να γίνει πολιτικός, θα προτιμούσε να ζει με τους αγαπημένους του μακριά από τη δημόσια ζωή. Κι αυτός μισεί τους ανθρώπους γύρω του, κι αυτός δεν έχει πραγματική δύναμη, αλλά ούτε καν θέληση κάτι να κάνει, να παραιτηθεί ή να το σκάσει».
• O τρόπος που εκλέχτηκε ο Ποροσένκο με εξέπληξε. Αθόρυβα, γρήγορα, με τεράστιο ποσοστό, χωρίς να έχει πίσω του κάτι, ένα κόμμα, ένα κίνημα. Και είναι και πάμπλουτος, ολιγάρχης θα 'λεγα.
«Για τους Ουκρανούς δεν είναι ολιγάρχης. Δεν πουλάει αέριο ή πετρέλαιο. Παράγει ο ίδιος σοκολάτα, δεν την αγοράζει και την πουλάει. Είναι ένας άνθρωπος που δημιούργησε εργοστάσια που δίνουν δουλειά στον κόσμο. Ούτε είναι υπερβολικά πλούσιος, έχει περισσότερα χρέη από χρήματα. Και ήταν από τους ηγέτες της Πορτοκαλί Επανάστασης, με ένα τηλεοπτικό κανάλι, που πάντα έκανε αντιπολίτευση».
• Τον ψηφίσατε;
«Ναι, ήταν η καλύτερη επιλογή που είχαμε. Δεν ξεχνάω ότι στη διάρκεια της φιλοευρωπαϊκής εξέγερσης στο Μαϊντάν ήταν αυτός κυρίως που προσπαθούσε να ελέγξει και να σταματήσει τη βία».
• Πιστεύετε ότι τελικά η Ε.Ε. θα στηρίξει τα ευρωπαϊκά σας όνειρα;
«Δύσκολο να προβλέψει κανείς. Πριν από λίγες μέρες ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών είπε ότι οι Ουκρανοί δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες πως οι ευρωπαϊκές χώρες θα στηρίξουν την είσοδό τους στην Ε.Ε.».
• Εσείς θέλετε να γίνει μέλος;
«Εάν σε 20 χρόνια από τώρα υπάρχει ακόμα η Ε.Ε… Στη Γαλλία ψήφισαν για το Ευρωκοινοβούλιο αντιευρωπαϊκά κόμματα, είναι παράλογο. Αυτό που τώρα προέχει για την Ουκρανία είναι η δημιουργία ενός κράτους δικαίου. Χρειαζόμαστε μια πραγματική δημοκρατία και να εξαφανίσουμε τη διαφθορά. Το 100% των δικαστών είναι διεφθαρμένοι. Πώς μπορείς να τους αντικαταστήσεις με τίμιους; Αδύνατο. Το ίδιο ισχύει και για τις σφαίρες της οικονομίας και της πολιτικής».
• Η Κριμαία πιστεύετε ότι είναι χαμένη για πάντα;
«Η Κριμαία δεν είναι χαμένη. Για μας, αλλά και για τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., είναι μια κατεχόμενη περιοχή της Ουκρανίας. Και ως τέτοια δεν έχει κανένα μέλλον. Δεν θα γίνονται ξένες επενδύσεις, δεν θα υπάρχει τουρισμός, τα ρωσικά αεροπλάνα που θα προσγειώνονται στη Συμφερόπολη και τη Σεβαστούπολη θα αποκλείονται από τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο. Ο Πούτιν θα ήθελε να έχει την αποδοχή της Ουκρανίας ότι η Κριμαία είναι ρωσική επικράτεια. Τότε δεν θα είχε κυρώσεις. Αλλά δεν θα υπάρξει ποτέ Ουκρανός πολιτικός που θα συμφωνήσει, θα υπέγραφε τον πολιτικό του θάνατο. Η Κριμαία δεν μπορεί να εξελιχθεί σε Γιβραλτάρ ή Χονγκ Κονγκ. Είναι εντελώς διαφορετική περίπτωση. Και γίνεται ακόμα πιο σύνθετη από το γεγονός ότι ζουν εκεί 300 χιλιάδες Τάταροι, που δεν θέλουν να είναι Ρώσοι πολίτες, έχουν γενετικό φόβο για τους Ρώσους, που τους είχαν εκτοπίσει από την ίδια τους τη χώρα. Αυτοί που ψήφισαν υπέρ της ένωσης, έχουν μεταφερθεί από τη Ρωσία, εξακολουθούν να ζουν στα σπίτια των Τατάρων».
• Πιστεύετε ότι η Σοβιετική Ενωση ξανάρχεται, ότι ο Πούτιν ονειρεύεται μια νέα αυτοκρατορία;
«Φυσικά. Αγαπημένο του ιστορικό πρόσωπο είναι ο Στάλιν. Οταν έγινε πρόεδρος, η βιογραφία του Στάλιν ξαναγράφτηκε με ένα πιο θετικό πνεύμα. Ενα από τα τελευταία μεγάλα του σχέδια λέγεται «Russian World», μια προσπάθεια επανένωσης όλων των περιοχών όπου οι άνθρωποι μιλούν ρωσικά. Θέλει να δημιουργήσει ένα είδος πνευματικής Ρωσίας με πρωτεύουσα τη Μόσχα. Η Σ. Ενωση πάντα χρησιμοποιούσε τον μεγάλο ρωσικό πολιτισμό για να βελτιώνει τη διεθνή εικόνα της. Το συνεχίζει και ο Πούτιν. Κάθε φορά που κάνει κάτι φοβερό, το θέατρο Μπολσόι αρχίζει αμέσως περιοδεία στην Ευρώπη».
• Θα προτιμούσατε η Δύση να είχε πιο αποφασιστική στάση απέναντι στον Πούτιν; Με τι τρόπο; Με πόλεμο;
«Οχι με πόλεμο, με κυρώσεις, που άργησαν, όμως, να ανακοινωθούν. Ο Πούτιν στις 5 Μαρτίου είπε: «Η στρατιωτική επιχείρηση τελείωσε, οι Ρώσοι στρατιώτες μέχρι τις 7 Μαρτίου θα γυρίσουν σπίτι τους». Ομως, μέχρι τις 7 Μαρτίου είχαν προστεθεί άλλες 15 χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες στην Κριμαία. Οι Ευρωπαίοι μπορούσαν να του πουν ότι δεν κράτησε τον λόγο του. Περίμεναν, όμως, να ολοκληρώσει πρώτα τη δουλειά και μετά αντέδρασαν».
• Εχετε παράπονα από τη Δύση;
«Ναι, αλλά καταλαβαίνω ότι η Ουκρανία δεν έχει μεγάλη σημασία για την Ευρώπη. Η Γερμανία έχει 6 χιλιάδες επιχειρήσεις στη Ρωσία. Ακόμα και οι ΗΠΑ, που είναι στο πλευρό μας, έχουν μεγαλύτερο εμπορικό συμφέρον με τη Ρωσία παρά με την Ουκρανία».
• Δηλαδή, είστε καταδικασμένοι;
«Οχι, όχι. Είμαστε το ίδιο καταδικασμένοι με τα βαλτικά κράτη, τη Λιθουανία, την Εσθονία… Οι εκπρόσωποί τους στην Ευρωβουλή δεν παίζουν κανένα ρόλο, όλα τα αποφασίζουν η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία. Αλλά τουλάχιστον είναι εκεί, μπορούν να καταθέτουν ερωτήσεις. Δεν είναι τυχαίο που η Λιθουανία και η Πολωνία είναι οι μόνες χώρες που υπερασπίζονται με πάθος το ευρωπαϊκό μας μέλλον. Ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει να βρίσκεσαι σε κίνδυνο κάθε μέρα. Εχουμε τεράστια σύνορα με τη Ρωσία. Σύνορα διάφανα. Ο Πούτιν ποτέ δεν υπέγραψε τον τελικό καθορισμό των συνόρων μας με τη Ρωσία. Υπάρχουν ακόμα αμφισβητούμενες περιοχές. Για τον Πούτιν η Ουκρανία δεν υπάρχει. Πριν από δέκα χρόνια είπε στον Τζορτζ Μπους πως «η Ουκρανία δεν είναι χώρα, είναι μια γεωπολιτική παρεξήγηση». Μια μέρα τα πράγματα μπορεί να φτιάξουν. Αλλά όχι όσο αυτός είναι στην εξουσία».
……………………………………….
«Είμαι Ουκρανός, όπως ο Σκοτσέζος είναι Βρετανός»
• Τελικά, τι είστε; Ρώσος; Ουκρανός;
«Εθνικά είμαι Ρώσος, γράφω στα ρωσικά επειδή είναι η μητρική μου γλώσσα, αλλά το 80% των κατοίκων του Κιέβου ειναι ρωσόφωνοι. Βέβαια, μερικοί Ουκρανοί ενοχλούνται, δεν με θεωρούν εντελώς Ουκρανό συγγραφέα. Για μένα το να είμαι Ουκρανός είναι σαν να είμαι Βρετανός. Στη Μ. Βρετανία δεν έχει σημασία αν είσαι Σκοτσέζος ή Ιρλανδός, σημασία έχει ότι είσαι πολίτης, πληρώνεις φόρους και είσαι πιστός στο κράτος. Οι Τάταροι είναι περισσότερο πιστοί στο Κίεβο από μερικούς γνήσιους Ουκρανούς, που το μάχονται στις ανατολικές επαρχίες».
• Διαβάζοντας για σας θυμήθηκα ότι ο Γκόγκολ και ο Μπουλγκάκοφ ήταν ουκρανικής καταγωγής. Ποιοι μεγάλοι Ρώσοι συγγραφείς επηρέασαν το τόσο ιδιαίτερο στιλ σας;
«Αυτοί που πραγματικά θα ήθελα να ακολουθήσω ήταν ο Δανιήλ Χαρμς, ο Αντρέι Πλατόνοφ, ο Γκόρκι, κυρίως τα νεανικά του έργα, ο Γκόγκολ, ο Μπουλγκάκοφ. Μένω στον δρόμο όπου γεννήθηκε και λίγο πιο πέρα είναι το σπίτι όπου έγραψε τη «Λευκή Φρουρά»».
• Είχατε την ευκαιρία επί Σ. Ενωσης να διαβάζετε δυτική λογοτεχνία;
«Τουλάχιστον μπορούσα να διαβάζω Κάφκα και Κνουτ Χάμσουν, που τους λάτρευα. Τον δεύτερο τον έβρισκες εύκολα, τον Κάφκα όχι τόσο. Αλλά η πρώτη ξένη γλώσσα που έμαθα ήταν τα πολωνικά, γιατί εξέδιδαν αγγλική λογοτεχνία και μπορούσαμε να τη βρούμε στα «Βιβλιοπωλεία Φιλίας», που πουλούσαν βιβλία από άλλες ανατολικές χώρες. Ετσι μπόρεσα να διαβάσω συγγραφείς που δεν έβγαιναν στα ουκρανικά ή ρωσικά. Τον Γάλλο Ζορζ Περέκ, πολλούς Αγγλους, Σόμερσετ Μομ, Ιβλιν Βο, Οσκαρ Ουάιλντ , Ράντγιαρντ Κίπλινγκ. Τώρα πια ξέρω καλύτερα και τη σύγχρονη αγγλική λογοτεχνία».
• Ο «Τελευταίος έρωτας ενός Ουκρανού προέδρου» με έκανε να θέλω να 'ρθω στο Κίεβο.
«Είναι ένα τόσο θερμό και φιλικό μέρος, δεν σε αγχώνει, νιώθεις σαν να βρίσκεσαι σε μεσογειακή πόλη. Αυτή την εποχή όλοι κάθονται έξω στα καφενεία, κανένας δεν θέλει στην πραγματικότητα να πάει για δουλειά, όλοι είναι χαλαροί. Ισως γι' αυτό να τους ενδιαφέρει τόσο και η τέχνη. Η πολιτιστική ζωή, κυρίως η ανεξάρτητη, είναι πολύ ζωντανή. Ακόμα και στη διάρκεια της εξέγερσης του Μαϊντάν τα θέατρα ήταν γεμάτα. Επρεπε να βάλω μέσο για να βρω σκαμνάκια, όχι κανονικές θέσεις, για μένα και τα τρία παιδιά μου».
• Λεφτά υπάρχουν;
«Ναι, αλλά μου φαίνεται ότι σύντομα θα σας φτάσουμε».
