«Τα νούμερα της μεγάλης ντροπής: Μέσα σε τρία χρόνια οι εθελοντές έχουν συγκεντρώσει από τις ακτές 223.000 γόπες και 4.405 κουτιά από τσιγάρα!

Της Φεβρωνίας Παντελή

Ενώ οι ελληνικές θάλασσες θεωρούνται από τις ωραιότερες παγκοσμίως –με το 93,2% από τις παραλίες μας πρόσφατα να χαρακτηρίζεται «εξαιρετικής ποιότητας» από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος–, εμείς επιμένουμε να τις βρομίζουμε. Σε… πείσμα, θαρρείς, όλων εκείνων των ταξιδιωτών που διανύουν ατελείωτα χιλιόμετρα από κάθε γωνιά του κόσμου μόνο και μόνο για μια βουτιά στις ελληνικές παραλίες, εμείς σβήνουμε τα τσιγάρα μας σ' αυτές, δημιουργώντας ευφάνταστα «ψηφιδωτά» από γόπες πάνω στην άμμο. Ευτυχώς, την ίδια ώρα που κάποιοι εξαντλούν κάθε απόθεμα… φαντασίας σε ό,τι αφορά τα σκουπίδια που αφήνουν σε θάλασσες και ακτές, οι εθελοντές, και κυρίως τα μικρά παιδιά, αναλαμβάνουν τη συλλογή και την απομάκρυνσή τους.

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Καθαρισμού που «εορτάστηκε» στις 10 Μαΐου για πρώτη φορά φέτος, πραγματοποιήθηκε η δράση της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA), όπου συγκεντρώθηκαν παραπάνω από 4.500 άνθρωποι και οργάνωσαν 100 καθαρισμούς σε όλη την Ελλάδα! Στην Αττική, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Καθαρισμού, 150 εθελοντές ανέλαβαν… δράση στην παραλία της Βάρκιζας, γεμίζοντας με απορρίμματα 7 μεγάλες σακούλες σκουπιδιών. Παράλληλα, οι εθελοντές δύτες Loutraki Divers καθάρισαν τον βυθό. Η δράση οργανώθηκε από την HELMEPA, σε συνεργασία με το εταιρικό της μέλος Royal Bank of Scotland (RBS), τη βρετανική πρεσβεία στην Αθήνα, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης MIO-ECSDE, τον Ναυτικό Αθλητικό Ομιλο Βάρης-Βάρκιζας (ΝΑΟΒΒ) και την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ).

Οι συμμετέχοντες στις δράσεις ήταν εξοπλισμένοι με ειδικά δελτία καταγραφής των… ευρημάτων –όσα σημειώθηκαν σε αυτά, σε δεύτερη φάση θα μελετηθούν και θα αξιοποιηθούν για λόγους στατιστικής αλλά και ενημέρωσης του κοινού, στοιχείο ζωτικής σημασίας για την τελική επιτυχία της «Θαλάσσιας Στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης για Καθαρές Θάλασσες και Ακτές μέχρι το 2020». Πρωταγωνιστές στον καθαρισμό ήταν για ακόμη μια φορά οι μαθητές και τα μέλη των παιδικών προγραμμάτων προστασίας των θαλασσών, όπως η παιδική HELMEPA και οι «Ναυτίλοι» με μαθητές Νηπιαγωγείων, Δημοτικών και Γυμνασίων. Κι αυτό επιτρέπει την –συγκρατημένη έστω– αισιοδοξία για το μέλλον. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης, κατά τη διάρκεια των 20 χρόνων «ζωής» της παιδικής HELMEPA, που συμπληρώθηκαν φέτος, πάνω από 70.000 μαθητές και 3.000 εθελοντές εκπαιδευτικοί από 1.065 σχολεία πανελλαδικά έχουν λάβει μέρος στο πρόγραμμα. Εκτός Αττικής, 7.010 παιδιά ακολουθούν τις δράσεις από τον Νομό Μεσσηνίας, 6.020 από τη Ζάκυνθο, 5.820 από τον Νομό Μαγνησίας, 3.250 παιδιά από τη Χίο, 2.360 από τον Νομό Ροδόπης και σε μικρότερο αριθμό από την υπόλοιπη Ελλάδα.

Ολα τα μέλη του προγράμματος συμφωνούν ότι η αγαπημένη τους δραστηριότητα είναι οι κατασκευές από «άχρηστα υλικά», η ανακύκλωση –που συχνά λειτουργεί σε συνεργασία με Οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς– και, τέλος, οι εθελοντικοί καθαρισμοί των ακτών. Η παρατήρηση των… ανασκαφικών ευρημάτων που ανασύρουν οι δύτες από τον βυθό έχει αποδειχτεί ότι κεντρίζει το ενδιαφέρον τους και τους κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση. Μόνο τον περασμένο Μάιο, μέσω των διαδοχικών δράσεων της Ελληνικής Ενωσης Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος, ενημερώθηκαν περί τα 1.250 παιδιά από 24 Δημοτικά Σχολεία της Αθήνας (στους Αγίους Αναργύρους, στο Αιγάλεω, στον Ιλιον, στο Περιστέρι, στο Χαϊδάρι και τις Αχαρνές) αλλά και 750 παιδιά από την Εύβοια.

Το νέο σύνθημα του Γλάρου

«Μην πετάς την παραλία στα σκουπίδια» είναι το νέο σύνθημα της καλοκαιρινής εκστρατείας της HELMEPA, που φέτος συμπληρώνει 32 χρόνια δράσεων, κι η αλήθεια είναι ότι επιλέχτηκε με δυσκολία ανάμεσα σε αναρίθμητα μηνύματα που προτάθηκαν από μικρούς και μεγάλους μέσω της σελίδας της Ενωσης στο Facebook. Αποτελεί ιδέα του Γιώργου Τζεβελεκάκη από την Ανακασιά Βόλου. Φυσικά το γνώριμο σλόγκαν του Γλάρου «Οχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές», παραμένει κεντρικό μήνυμα, αν και πολλοί είναι εκείνοι που δεν φαίνεται να… συγκινούνται από αυτό. Οπως δείχνουν τα στοιχεία, τα αποτσίγαρα παραμένουν σταθερά… εκτός σταχτοδοχείων και αποτελούν το πιο διαδεδομένο είδος απορρίμματος, με τα μικρά κομμάτια πλαστικού να ακολουθούν σ συχνότητα. Σύμφωνα με τα περσινά στοιχεία που διέθεσε η HELMEPA πέρυσι το φθινόπωρο, οι 7.719 εθελοντές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Καθαρές παραλίες χωρίς αποτσίγαρα», έχουν τα τελευταία 3 χρόνια συλλέξει σε 225 χλμ. ακτογραμμής περί τις 223.000 γόπες και 4.405 συσκευασίες καπνού.