Του Δημήτρη Αγγελίδη
Εκτός από το δελτίο αίτησης ασύλου που παρέδωσε στον Νίκο Δένδια την περασμένη εβδομάδα η διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, Μαρία Σταυροπούλου, ξεκαρδισμένη στα γέλια (ένα αστείο που θεωρήθηκε εξαιρετικά κακόγουστο…), η Υπηρεσία έδωσε μέχρι το τέλος Μαΐου 8.945 παρόμοια δελτία, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της που δημοσιοποιήθηκαν χτες.
Από τις αιτήσεις που έχουν καταγραφεί, 4.600 έχουν κριθεί σε πρώτο βαθμό (και άλλες 1.344 έχουν θεωρηθεί απαράδεκτες ή έχουν διακοπεί). Προσφυγικό καθεστώς δόθηκε σε 643 ανθρώπους (14%) και καθεστώς επικουρικής προστασίας σε 283 (6,1%). Στις δευτεροβάθμιες Επιτροπές Προσφυγών, προσφυγικό καθεστώς δόθηκε σε 198 ανθρώπους (9,8%) και καθεστώς επικουρικής προστασίας σε 82 (4,1%).
Τα στοιχεία αναδεικνύουν μια βελτιωμένη εικόνα σε σχέση με την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατούσε, όταν η διαδικασία ασύλου βρισκόταν στην αρμοδιότητα της αστυνομίας, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά προβλήματα, όπως τα έχουν επισημάνει κατά καιρούς οργανώσεις για τα δικαιώματα των προσφύγων.
Προβλήματα
● Το σημαντικότερο πρόβλημα παραμένει η απουσία της Υπηρεσίας από το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας, γεγονός που συνεπάγεται πολυήμερες και πολυέξοδες μετακινήσεις για όσους θέλουν να κάνουν αίτηση ασύλου. Εκτός από την Αττική, όπου λειτουργεί η κεντρική υπηρεσία στην Κατεχάκη και ένα κλιμάκιο στο κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας, περιφερειακά γραφεία λειτουργούν σήμερα μόνο στον βόρειο και τον νότιο Εβρο, στη Λέσβο και τη Ρόδο. Σε αυτά προστίθεται ένα κλιμάκιο στη Θεσσαλονίκη.
● Ακόμα και στην κεντρική υπηρεσία, όπου έχει καταγραφεί το 81,6% των αιτήσεων (7.303 αιτήσεις), η πρόσβαση παραμένει προβληματική, με ολονύκτιες ουρές να σχηματίζονται έξω από την Υπηρεσία. Οσοι καταφέρνουν να εισέλθουν εφοδιάζονται απλώς με την ημερομηνία ενός ραντεβού για την καταγραφή του αιτήματος ασύλου, παραμένοντας μέχρι τότε στο έλεος των αστυνομικών επιχειρήσεων.
● Πρόβλημα εντοπίζεται και στις ίδιες τις αποφάσεις, καθώς παρατηρούνται αντιφάσεις μεταξύ των αποφάσεων και πιέσεις για γρήγορη διεκπεραίωση. Στις δευτεροβάθμιες αποφάσεις, οι Επιτροπές απλώς επανεξετάζουν τον φάκελο της πρωτοβάθμιας εξέτασης, χωρίς την εκ νέου παρουσία του ανθρώπου που προσφεύγει.
● Προβληματική θεωρείται επίσης η απόφαση της Υπηρεσίας να χορηγεί σε ανθρώπους που προέρχονται από χώρες με μικρό ποσοστό θετικών αποφάσεων δελτίο αίτησης διάρκειας μόνο 45 ημερών, αντί για τέσσερις μήνες. Οχι μόνο συνιστά διάκριση αυτή η απόφαση, αλλά και εμποδίζει τους ανθρώπους αυτούς να αναζητήσουν δουλειά και να ζήσουν με στοιχειώδη αξιοπρέπεια.
● Πολύμηνη καθυστέρηση παρατηρείται στην καταγραφή των αιτήσεων των κρατούμενων, όπως και στην εξέταση των μεταγενέστερων αιτημάτων, όπως ονομάζονται τα αιτήματα που είχαν υποβληθεί παλιότερα στην αστυνομία και τώρα ζητείται η επανεξέτασή τους.
