Της Νόρας Ράλλη
Αν η πρόσφατη επίδειξη μόδας που έκανε ο Γκοτιέ, όπου χρησιμοποιήθηκαν πρόσωπα μέσω ολογραμμάτων πάνω σε ζωντανά μοντέλα -μία τεχνογνωσία τεσσαρακονταετίας!- θεωρήθηκε πρωτοπορία, τότε η νέα έκθεση του Ιδρύματος Δέστε στο Μουσείο Μπενάκη τι πρέπει να θεωρηθεί; Μεταπρωτοπορία; Καλλιτεχνική πρώτη; Ενα τρελό όραμα ενός πλούσιου λάτρη των Τεχνών; Ισως μία εικαστική παρέμβαση που δρα ανάμεσα στην Τέχνη, τη Μόδα, τη Φιλοσοφία και την Αρχιτεκτονική, που αποπνέει αντισυμβατικότητα μέχρι το μεδούλι και έντονη αφαιρετικότητα σε όλες τις διαστάσεις του χωροχρόνου, είναι μια καλή προσέγγιση. Και αν τα λόγια ακούγονται μπερδεμένα, η εικόνα σε ικανοποιεί και με το παραπάνω.
Πρόκειται για ένα πρότζεκτ που ξεκίνησε ως ιδέα του Δάκη Ιωάννου από τις αρχές του 1980, άρχισε να τρέχει πριν από 8 χρόνια και παρουσιάζεται για πρώτη φορά ως ενιαίο σύνολο στο Μουσείο Μπενάκη, από τις 26 Ιουνίου. Θέλοντας να δημιουργήσει έναν απτό διάλογο ανάμεσα σε Τέχνη και Μόδα, ο γνωστός επιχειρηματίας και συλλέκτης ανέθεσε σε 8 καλλιτέχνες (ανάμεσά τους οι Ελληνίδες Μαρία Παπαδημητρίου και Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη) να δημιουργήσουν μέσα σε ένα χρόνο ο καθένας ένα διττό σύνολο Τέχνης: έχοντας επιλέξει 5 αντικείμενα, έπρεπε να τα συνδέσουν σε ένα θεματικό σύνολο και να τα αντιπαραβάλουν (χωρικά, χρονικά, νοηματικά) με ένα αντικείμενο μόδας.
Αυτές οι 8 «κάψουλες», ανά δύο η καθεμία -άρα 16 στο σύνολο-, θα εκτεθούν στο Μπενάκη με τίτλο «Destefashioncollection 1-8», κάτω από ειδικές συνθήκες «συναρμολόγησης» από ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες. «Τόσο σαν σύλληψη όσο και σαν κατασκευή, μιλάμε για κάτι το εντελώς καινούργιο», εξηγεί μία εκ των τριών επιμελητών της έκθεσης, η Νάντια Αργυροπούλου. «Εχουμε δημιουργήσει έναν ιδιόμορφο μηχανισμό με μακριές αλυσίδες που μοιάζουν με ένα κινούμενο παραβάν, μέσα στο οποίο υπάρχει το κάθε έργο, ανά δυάδες. Ετσι ο “διάλογος” Μόδας – Τέχνης φανερώνει τις διαφορές του, τις τομές του (όταν συναντιούνται τα ανοιχτά σημεία από τα κινούμενα “παραβάν”) και ταυτόχρονα ο επισκέπτης μπορεί να τα διαπεράσει, μετατοπίζοντας την ίδια στιγμή τα όριά τους. Οι καλλιτέχνες έχουν παίξει πολύ με τον συμβολισμό, με την κρίση, με την υποκρισία και την επαμφοτερίζουσα σχέση που έχουμε ανάμεσα στα όσα πιστεύουμε και στα όσα πράττουμε. Οι έννοιες του “αποκαλύπτω/καλύπτω”, “βλέπω διά μέσου/δεν βλέπω”, “υπάρχω/καταναλώνω”, “ντρέπομαι/σπαταλώ” κ.ά., είναι δοσμένες στον κοινό χώρο Τέχνης και Μόδας. Εχουν χρησιμοποιηθεί απίστευτα μοντέρνα και σπάνια αντικείμενα, ιδιαίτερα φορέματα. Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι παπούτσια που έχει μελετηθεί ακριβώς όπως ένα κτίριο».
Η έκθεση είναι δύσκολη – από το να σχεδιαστεί, να πραγματοποιηθεί, να στηθεί μέχρι στο να κατανοηθεί. Πρώτη μου φορά είδα τη λέξη και την έννοια «διάλογος» να παίρνει τρισδιάστατη υπόσταση μπροστά μου – να μπορώ να την αγγίξω, ακόμα και να τη… διαπεράσω. Τα υπόλοιπα σε λίγες ημέρες.
*Info: Διάρκεια έως 12 Οκτωβρίου (Αύγουστο κλειστά). Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138, τηλ.: 210-345311). Εισιτήρια: 6 και 3 ευρώ.
