Της Στελλίνας Μαργαριτίδου
Ο Θανάσης Νικολακόπουλος και η ομάδα του από την Οφθαλμολογική Κλινική του Γ.Ν. Παπανικολάου στήνουν με προσοχή 15 χειρουργικά τραπέζια σε μια ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα ενός κεντρικού ξενοδοχείου της Θεσσαλονίκης, προετοιμάζοντας κάτι που παραπέμπει σε ανοιχτή performance εξελιγμένης μικροχειρουργικής. Αραδιάζουν με τάξη χειρουργικά εργαλεία που έχουν μέγεθος «όσο η βελόνα μιας σύριγγας ινσουλίνης» και διορθώνουν βλάβες ματιών όπως οι αποκολλήσεις του αμφιβληστροειδούς, οι οπές της ωχράς κηλίδας ή περιπτώσεις διαβητικής αμφιβληστροπάθειας.
«Οταν το 2004 φέραμε αυτήν την τεχνική από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα υπήρχε δυσπιστία. Με τόσο μικρά εργαλεία μπορεί να γίνουν πετυχημένες τομές;» θα μας πει ο ίδιος, λίγο πριν ξεκινήσει το 4ο Εργαστήριο Εκμάθησης Οφθαλμολογικών Χειρουργικών Ατραυματικών Τεχνικών (TVRS), που διοργανώνει το νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τις πανεπιστημιακές Οφθαλμολογικές Κλινικές της Λωζάννης και του Μιλάνου και 60 συνολικά συμμετέχοντες. «Κι όμως, 10 χρόνια μετά το αποτέλεσμα μάς δικαιώνει. Στην κλινική μας κάνουμε περί τα 1.300 χειρουργεία τον χρόνο –μόνο πέρσι κάναμε 1.000. Εδώ και τέσσερα χρόνια διοργανώνουμε ένα διεθνές θερινό εργαστήριο που απευθύνεται σε οφθαλμιάτρους απ' όλο τον κόσμο για να διδάξουμε τη μέθοδο. Φέρνουμε ειδικούς απ' όλο τον κόσμο και φυσικά τα εργαλεία. Στήνουμε live χειρουργεία και εκπαιδεύουμε. Είμαστε άλλωστε οι πρώτοι στην Ελλάδα και από τους πρώτους σε όλη την Ευρώπη που εφαρμόζουμε αυτή την τεχνική».
Για να είμαστε ειλικρινείς, ακούγοντας τον διευθυντή της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Παπανικολάου να μιλά για την τέχνη του, για μια στιγμή ξεχνάς πως ζεις στην Ελλάδα της κρίσης, πως η Δημόσια Υγεία δεν είναι ούτε δεδομένη ούτε αυτονόητη. «Υπάρχουν εκπληκτικοί επιστήμονες στην Ελλάδα που αυτενεργούν ακόμη και μέσα στην κρίση. Μπορεί να μη φαίνονται διά… γυμνού οφθαλμού στο ευρύ κοινό, αλλά είναι εκεί: στην Κρήτη, στην Αθήνα, στην Πελοπόννησο, στη Θεσσαλονίκη… Εμείς, για παράδειγμα, στην κλινική αν διαθέταμε την κατάλληλη ξενοδοχειακή υποδομή θα μπορούσαμε να έχουμε ασθενείς απ’ όλο τον κόσμο. Ηδη μας έρχονται πολλοί από τις γειτονικές χώρες, από την Αλβανία, τα Σκόπια, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία…».
Ακούγοντάς τον, δεν μπορείς παρά να σκεφτείς πως την ώρα που αναλωνόμαστε σε ανέξοδες –και συχνά αδιέξοδες- θεωρητικές, ατέρμονες συζητήσεις «για την ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού στην Ελλάδα» και χύνονται κροκοδείλια δάκρυα «για το λαμπρό έμψυχο δυναμικό που δεν πρέπει να εγκαταλείψει τη χώρα», υπάρχουν ευτυχώς κάποιοι που –από προσωπικό πείσμα, θεμιτή φιλοδοξία και πάθος- στήνουν, ακόμα και στο άνυδρο ελληνικό τοπίο, τις δικές τους νησίδες δημιουργίας. «Εγώ γύρισα από την Αμερική εδώ για να εργαστώ. Με τη βεβαιότητα ότι μπορούμε να κάνουμε πράγματα. Οτι μπορούμε να είμαστε ισάξιοι με τους συναδέλφους μας στο εξωτερικό. Οτι είμαστε! Οι περικοπές, παρ’ όλα αυτά, με τις οποίες ερχόμαστε όλοι αντιμέτωποι, δεν μπορούν και δεν πρέπει πια να είναι οριζόντιες. Ας γίνει επιτέλους ένας ποιοτικός έλεγχος για τον καθένα μας. Εδώ, στην κλινική του νοσοκομείου, έχεις τη δυνατότητα να προσφέρεις υψηλής ποιότητας ιατρική χωρίς να μετρήσεις το κόστος, το κόστος των μηχανημάτων, των εργαστηρίων, του ανθρώπινου δυναμικού. Υπάρχει ακόμη αυτή η δυνατότητα…».