ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Του Κώστα Μοσχονά
Η επιλογή του Λουξεμβούργιου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνεται ότι είναι αναπόφευκτη για τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και αναμένεται η λήψη οριστικής απόφασης αύριο κατά τη δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον.
Η Ευρώπη επιστρέφει στο προσφιλές παιχνίδι των παζαριών για τη στελέχωση των θεσμικών της οργάνων, καθώς και για τη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθηθεί μετά τις διακοπές του Αυγούστου…
Η πρώτη ημέρα της συνόδου κορυφής θα λάβει χώρα στη βελγική πόλη Ιπρ και είναι αφιερωμένη σε εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την έναρξη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου. Εορτασμοί, λογύδρια, φωτογραφίες, προς τιμήν των εκατομμυρίων πεσόντων στο σφαγείο της 4ετίας 1914-1918. Στο δείπνο όμως, οι ηγέτες θα βρουν την ευκαιρία να ανιχνεύσουν το έδαφος ενόψει της δεύτερης και τελευταίας ημέρας της συνόδου.
Στην απέξω οι «μικροί»
Την επομένη λοιπόν, στις Βρυξέλλες, θα πρέπει να λύσουν τον γόρδιο δεσμό για το ποιος θα αντικαταστήσει τον Ζοζέ Μπαρόζο στην καρέκλα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόκειται για μια υπόθεση που αφορά αποκλειστικά σχεδόν τις μεγάλες χώρες. Οι άλλοι, οι «μικροί», απλώς θα παρακολουθούν.
Η κάλπη των ευρωεκλογών ανέδειξε πρώτο κόμμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το δεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με υποψήφιο τον Ζ.-Κ. Γιούνκερ. Με βάση τη Συνθήκη της Λισαβόνας, οι ηγέτες πρέπει να λάβουν υπόψη τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Ο Βρετανός Ντ. Κάμερον όμως δεν συμφωνεί και, έχοντας την υποστήριξη της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Δανίας και της Ολλανδίας, ζητεί να αγνοηθούν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και να επιλεχθεί για τη θέση του προέδρου της Επιτροπής ένα άλλο πρόσωπο.
Το Ευρωκοινοβούλιο φυσικά αντέδρασε και απείλησε ότι σε περίπτωση που γίνει το χατίρι του Βρετανού δεν πρόκειται να επικυρώσει την επιλογή των 28. Βέβαια, πίσω από όλη αυτή την κατάσταση κρύβονται εθνικά συμφέροντα των «μεγάλων», αλλά τα πράγματα έχουν φτάσει στα άκρα… Οι ηγέτες πρέπει να αποφασίσουν με τη διαδικασία της ειδικής πλειοψηφίας και ο Κάμερον πολύ δύσκολα θα συγκροτήσει γύρω του μια μειονότητα χωρών που θα μπορέσει να μπλοκάρει μια απόφαση υπέρ της υποψηφιότητας Γιούνκερ. Το κλειδί το κρατά η Ανγκελα Μέρκελ, η οποία ταλαντεύτηκε στην αρχή διότι είναι γνωστό ότι ποτέ δεν είχε στην καρδιά της τον Ζ.-Κ. Γιούνκερ, έστω και αν ανήκουν στην ίδια πολιτική οικογένεια.
Τελικά, η Ανγκελα Μέρκελ, η οποία ελέγχει τις κυβερνήσεις της Φινλανδίας, της Ολλανδίας, της Δανίας και της Σουηδίας, φαίνεται ότι θα υποστηρίξει την υποψηφιότητα του Γιούνκερ, δίνοντας όμως ανταλλάγματα στον Κάμερον, ο οποίος δεν μπορεί να επιστρέψει στο Λονδίνο με άδεια χέρια. Η Μ. Βρετανία ζητεί μεταξύ άλλων τη γενική γραμματεία της Επιτροπής (έτσι θα κινεί τα νήματα σε θέσεις-κλειδιά) και το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας στη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Υπάρχει και το θέμα της θέσης της αρμόδιας για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. Βρετανίδας Κάθριν Αστον, η οποία αποχωρεί, αλλά θεωρείται πολύ δύσκολο να τοποθετηθεί πάλι στη θέση αυτή πρόσωπο βρετανικής υπηκοότητας, παρά την επιθυμία της Ουάσινγκτον.
Και… παίζεται, επίσης, το πρόσωπο που θα αντικαταστήσει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι. Ακούγεται το όνομα της Δανέζας πρωθυπουργού, αλλά το γεγονός ότι η Δανία δεν είναι μέλος της ευρωζώνης μειώνει τις πιθανότητες μιας τέτοιας υποψηφιότητας.
Εχει κλείσει, επίσης, η θέση του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου, με τον σοσιαλδημοκράτη Μάρτιν Σουλτς να… αντικαθιστά τον εαυτό του για ακόμη 2,5 χρόνια. Τα γνωστά παζάρια μεταξύ ΕΛΚ και σοσιαλιστών…
Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η Ε.Ε. στην οικονομική πολιτική της. Εδώ, η Μέρκελ θα ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί καμία χαλάρωση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας (βλέπε δημοσιονομικής πειθαρχίας). Και φυσικά θα εισακουστεί, έστω και αν ο Ιταλός πρωθυπουργός Ρέντσι και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ άλλα πρεσβεύουν στις χώρες τους.
Ο νόμος της Μέρκελ θα επικρατήσει, όπως συνήθως. Ο Φρ. Ολάντ, σε μια προσπάθεια να σώσει ό,τι μπορεί από την παραπαίουσα πολιτική του Παρισιού, έστειλε μια επιστολή στον Βαν Ρομπάι, στην οποία ζητεί μέτρα για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Η κατάληξη της «πρωτοβουλίας» αυτής θα είναι όπως συνήθως η έγκριση γενικοτήτων χωρίς τίποτε το ουσιαστικό. Και όλοι θα αποχωρήσουν ευχαριστημένοι.