Του Στέργιου Ζιαμπάκα
Με «σκόρο» μια αντιφατική διαγωνιστική διαδικασία του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) ξεκινάει το… ξήλωμα του «πουλόβερ» της ΔΕΗ. Δημοπρασία που έχει προκηρύξει ο ΔΕΔΔΗΕ και βρίσκεται σε εξέλιξη για την ανάδειξη αναδόχων κατασκευής και συντήρησης έργων δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, οδηγεί στην υποβάθμιση της δημόσιας περιουσίας του μεγαλύτερου ενεργειακού φορέα της χώρας, αφήνοντας περαιτέρω τεράστια περιθώρια κέρδους στους ανάδοχους 57 έργων, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 600 εκατ. ευρώ, με περιθώριο αύξησης (δικαίωμα προαίρεσης) έως το ανώτατο όριο του 50% του προϋπολογισμού, δηλαδή 900 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός αυτός μπορεί να ισχύσει και για τρία χρόνια, που σημαίνει ότι η δαπάνη μπορεί να προσεγγίσει τα 3 δισ. ευρώ.
Οι όροι της διαδικασίας
Πρόκειται για τη Διακήρυξη Δημοπρασίας με αριθμό ΔΔ-206 η οποία αφορά σύμβαση που συνιστά, κατά τις διατάξεις των οδηγιών του ευρωπαϊκού κώδικα, το πλαίσιο διαγωνισμού για την κατασκευή διαφόρων έργων σε πέντε περιφέρειες της χώρας. Στους ειδικούς όρους της διαγωνιστικής διαδικασίας διατυπώνεται: «Συμφωνείται ρητά ότι ο Ανάδοχος προκειμένου για υλικά προμήθειάς του υποχρεούται να χρησιμοποιεί υλικά καινούργια πρώτης χρήσης, χωρίς ελαττώματα τα οποία θα έχουν τις συνομολογηθείσες ιδιότητες, όπως αυτές προσδιορίζονται στην προδιαγραφή τους». Ωστόσο σε πλήρη αντίφαση με τα παραπάνω το ίδιο άρθρο, σε επόμενη παράγραφο του τεύχους που αναφέρεται στους ειδικούς όρους, ορίζει ότι τα αποξηλούμενα από τον ανάδοχο υλικά της επιχείρησης, που αφορούν μέρος του τιμολογίου, δεν θα καταγράφονται στις αποθήκες και επομένως δεν θα επιστρέφονται στη ΔΕΗ, αλλά θα περιέχονται στην κυριότητα του αναδόχου. «Ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος, στην αποθήκη του, να προχωρεί στη διαλογή των υλικών αυτών σε κατάλληλα για τοποθέτηση στα δίκτυα και άχρηστα. Τα υλικά που είναι κατάλληλα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για τοποθέτηση στα δίκτυα, αποζημιούμενος με την προβλεπόμενη από την παρούσα Σύμβαση διαδικασία για τα υλικά προμήθειάς του. Οσα από αυτά δεν του είναι χρήσιμα (πλεονάζουν ή είναι άχρηστα) δύναται να μεταπωλήσει ή να τα εκποιήσει» συμπληρώνεται στην παράγραφο του άρθρου. Προβλέπεται ακόμη η περίπτωση μεταπώλησης σε άλλον ανάδοχο.
Τα αποξηλούμενα υλικά εκτιμάται ότι είναι άνω των 20 ετών και σαφώς καταπονημένα και διαβρωμένα από τις καιρικές συνθήκες. Ειδικοί αναφέρουν πως εάν επανατοποθετηθούν στο δίκτυο χωρίς να επαναγαλβανιστούν και πιστοποιηθούν από τη ΔΕΗ ότι καλύπτουν τις προδιαγραφές, θα δημιουργηθεί τεράστιο τεχνικό πρόβλημα στο δίκτυο, με υπεύθυνη την ίδια την επιχείρηση. Εκτιμάται ότι οι εργολάβοι δεν έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε σωστή διαλογή υλικών σε χρήσιμα και άχρηστα, από τη στιγμή που δεν διαθέτουν τα απαραίτητα ηλεκτρονικά μηχανήματα, ούτε διευκρινίζεται από ποιον πιστοποιημένο ελεγκτικό μηχανισμό θα ελέγχονται. Πηγές της «Εφ.Συν.» υπολογίζουν ότι το κέρδος του εργολάβου από τη χρήση των αποξηλούμενων υλικών εκτοξεύεται πολλαπλασιαστικά. Από τη χρήση μεταχειρισμένων υλικών ελλοχεύει κίνδυνος ακόμη και για μπλακ άουτ εν όψει καλοκαιριού με δεδομένη την αυξημένη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Από μια τέτοια περίπτωση, όπου η ΔΕΗ θα φανεί υποβαθμισμένη, διαφαίνεται το ενδεχόμενο να έρθει το ιδιωτικό κεφάλαιο ως «από μηχανής Θεός» αναλαμβάνοντας έως και την πλήρη διανομή ενέργειας.
Την άμεση παρέμβαση του υπουργού Περιβάλλοντος ώστε να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον και να προστατευτεί η δημόσια περιουσία της ΔΕΗ, ζητά με επιστολή του στον Γιάννη Μανιάτη ο ανεξάρτητος βουλευτής Πάρις Μουτσινάς.
Διαφορές στις επιπτώσεις
Ο βουλευτής, επικαλούμενος στοιχεία που είναι σε γνώση του και αφορούν προηγούμενους σχετικούς διαγωνισμούς το 2005 και το 2010, διαπιστώνει τεράστιες διαφορές στις εκπτώσεις που δόθηκαν από τους εργολάβους. Ενώ το 2005 οι εκπτώσεις ξεπερνούσαν σε πολλές περιπτώσεις και το 50%, στον διαγωνισμό του 2010 για τους ίδιους αναδόχους και τις ίδιες εγκαταστάσεις έπεσαν στο μισό. Οι διαφορές δεν δικαιολογούνται με δεδομένες τη μείωση του εργατικού κόστους και τη μη αύξηση της τιμής των υλικών. Μεταξύ άλλων ο κ. Μουτσινάς ζητά να μάθει τον λόγο των διαφορών αυτών, ρωτά επίσης τον υπουργό με βάση ποια νομοθεσία επιτρέπεται η τοποθέτηση μεταχειρισμένων υλικών, πώς γίνεται η αξιολόγηση υλικών και πώς γίνεται στην ίδια προκήρυξη να διαπιστώνεται η προαναφερθείσα εξόφθαλμη αντίφαση. «Απαξιώνεται ή όχι με τη χρήση μεταχειρισμένων υλικών η αξία της ΔΕΗ και του δικτύου διανομής, εν όψει μάλιστα των σχεδίων της κυβέρνησης για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την είσοδο ιδιωτών στον χώρο και την προγραμματισμένη δημιουργία της “Μικρής ΔΕΗ”;» ρωτά επίσης τον κ. Μανιάτη.
