Της Διαλεκτής Αγγελή
Βιβλία και αναγνώστες εν δράσει
Σε μια εποχή που ο ρατσισμός και ο φόβος για το διαφορετικό έχουν εμποτίσει την ελληνική κοινωνία, η Ζωντανή Βιβλιοθήκη με κεντρικό μότο «Αφηγούμαι σημαίνει αντιστέκομαι» προσπαθεί να ενσαρκώσει μια κουλτούρα αποδοχής της διαφορετικότητας, αλλά και της συνειδητοποίησης ότι η ποικιλομορφία είναι πολύτιμη.
Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη είναι μια αυτόνομη, αυτοχρηματοδοτούμενη ομάδα. Δεν διαθέτει χάρτινα βιβλία, αλλά ανθρώπους οι οποίοι μοιράζονται τις ιστορίες τους με τους «αναγνώστες», με στόχο να καταπολεμήσουν τις προκαταλήψεις και να προωθήσουν τη διαφορετικότητα.
Κατά τη διάρκεια της Ζωντανής Ανάγνωσης οι «βιβλιοθηκάριοι» υποδέχονται τους «αναγνώστες» και τους γνωρίζουν τους τίτλους των «βιβλίων». Μεταξύ δεκάδων τίτλων ξεχωρίζουμε: «Ζώντας οροθετικά: με το να με διαβάσεις δεν θα “κολλήσεις”, ίσως να ξεκολλήσεις», «Μια guerilla στην Αθήνα: από αντάρτισσα στη Ζιμπάμπουε σκλάβα στο Μαρούσι», «Φαγητό μου όλα, φαγητό μου τίποτα, μη μ’ αφήνεις τώρα που ‘ναι όλα πιο δύσκολα». Αφού λοιπόν ο «αναγνώστης» καταλήξει σε έναν τίτλο, «δανείζεται το βιβλίο» και το «διαβάζει». Η διαδικασία είναι διαδραστική, καθώς ο «αναγνώστης» μπορεί να θέσει ερωτήματα στο «βιβλίο» και να συνομιλήσει μαζί του.
Η Ερωφίλη είναι μέλος της ομάδας εδώ και 7 μήνες και μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία της ως «βιβλίο». «Η όλη διαδικασία μού έχει αφήσει την αίσθηση μιας εξαιρετικά δημιουργικής έντασης. Η ενέργεια που παίρνεις από τον κάθε “αναγνώστη” καθιστά την αφήγηση της ιστορίας διαφορετική κάθε φορά. Το θετικό είναι ότι οι “αναγνώστες” πάντα βρίσκουν έναν χαρακτήρα της ιστορίας και ταυτίζονται, γεγονός που τους κάνει να βιώνουν την αφήγηση πιο έντονα».
Η Κατερίνα συμμετέχει ενεργά στην ομάδα εδώ και έναν χρόνο. Ως εθελόντρια έχει συμμετάσχει σε δύο προηγούμενες εκδηλώσεις και μας μιλάει για την εμπειρία της ως «βιβλιοθηκάριος». «Από κοινωνιολογική άποψη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το να παρατηρείς τον κόσμο όταν μελετά τον κατάλογο με τα “βιβλία”. Για έναν τίτλο βιβλίου, μπορείς να διακρίνεις δέκα διαφορετικές αντιδράσεις από δέκα διαφορετικούς ανθρώπους. Οσο για την εμπειρία της “ανάγνωσης”, μπορείς να παρακολουθήσεις τον “αναγνώστη” καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής και να δεις τα στάδια από τα οποία περνάει όσο “διαβάζει” το “βιβλίο”. Είναι μια πολύ όμορφη εμπειρία. Ερχεσαι σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους, είτε πρόκειται για “βιβλία” είτε για “αναγνώστες” και γνωρίζεις συνθήκες ανθρώπων που σου ήταν άγνωστες μέχρι στιγμής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο γκρεμίζονται οι προκαταλήψεις. Οταν “διαβάζεις” ένα «βιβλίο» γνωρίζεις τον άνθρωπο. Δεν μένεις κολλημένος στην “κατηγορία” στην οποία βρίσκεται αυτός».
Η ομάδα μέχρι στιγμής αριθμεί περίπου 50 μέλη. Πέραν της Ζωντανής Ανάγνωσης, η ομάδα έχει βγάλει έναν οδηγό παρέμβασης σε περιστατικά ρατσιστικών υποθέσεων με τίτλο «Αν όχι εσύ ποιος», ο οποίος περιλαμβάνει δέκα συμβουλές αντιμετώπισης περιστατικών ρατσιστικής βίας και συνοδεύεται επιπλέον από βιωματικό σεμινάριο.
Αυτή την Κυριακή, 29 Ιουνίου, οργανώνεται Ζωντανή Ανάγνωση, από τις 18.00 μέχρι τις 21.00, στο Κοινωνικό και Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Λαμπηδόνας.
