H πλέον ιστορική και διεθνώς καταξιωμένη σχολή χορού της Αμερικής, η Martha Graham Dance Company, επιστρέφει στο Ηρώδειο με την πανσέληνο του Σαββάτου 12 Ιουλίου. Γιορτάζει τη μακρόχρονη σχέση της με την Ελλάδα με το πρόγραμμα «Celebrating the Greek Connection» εμπνευσμένο από τους διαχρονικούς ελληνικούς μύθους και τις μεταμορφώσεις τους μέσα στον χρόνο. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει δύο παλαιότερα έργα «Errand» (1947) και «Panorama» (1935) και ένα ολοκαίνουργιο του διεθνούς χορογράφου μας Αντώνη Φωνιαδάκη, το «Εcho», που αποτελεί ειδική παραγγελία της φημισμένης ομάδας.
Με βαθιά αγάπη για τη χώρα και τον πολιτισμό μας, η θρυλική Μάρθα Γκράχαμ (1894-1991), που ανανέωσε τα βήματα του αμερικανικού χορού, γοητευόταν από τους ήρωες και τις ηρωίδες του αρχαίου δράματος. Η Κλυταιμνήστρα, ο Αγαμέμνονας, ο Ιάσονας, η Μήδεια, η Πηνελόπη, ο Οδυσσέας και οι ιστορίες τους αποτέλεσαν πυρήνα μελέτης αλλά και το βασικό υλικό μιας σημαντικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Εμπνεύστηκε το «Panorama» σε μια εποχή καταπίεσης των μειονοτήτων και ανόδου του φασισμού και με το έργο αυτό θέλησε να εκφράσει τη δύναμη του ανθρώπου να αλλάξει τα πράγματα. Στην παρουσίασή του στο Ηρώδειο θα συμμετάσχουν και σπουδαστές της δικής μας Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. To «Εrrand» βασίζεται στον μύθο του Θησέα: μια γυναίκα εισέρχεται στον λαβύρινθο και αντιμετωπίζει το τέρας που μοιάζει πραγματικό και φανταστικό. Οσο για το «Echo», ο Αντώνης Φωνιαδάκης εμπνέεται από τον μύθο της Ηχούς και του Νάρκισσου, ενώ τη μουσική έγραψε ο μόνιμος συνεργάτης του, Ζιλιέν Ταρίντ. H Martha Graham Dance Company τού ζήτησε να χορογραφήσει γι' αυτήν, μετά τη δημιουργία που παρουσίασε πέρυσι στη Νέα Υόρκη με το συγκρότημα Cedar Lake Contemporary Ballet.
Με πολύχρονη θητεία στην Οπερα της Λιόν, ο διάσημος χορογράφος μας, που διαρκώς μετακινείται σε όλο τον κόσμο, είναι περιζήτητος. Ανέλαβε την κινησιολογία των χαρακτήρων στην ταινία «Noah» του Ντάρεν Αρονόφσκι, την άνοιξη συμμετείχε με την ομάδα του στο Φεστιβάλ Βελιγραδίου και επίσης έκανε ένα νεο έργο για τα Μπαλέτα Τζαζ του Μόντρεαλ. Τώρα ετοιμάζεται να χορογραφήσει τη Sidney Dance Company στην Αυστραλία, τα μπαλέτα της Λορέν, ενώ αναμένεται η πρεμιέρα του στο παρισινό Champs-Elysees με την όπερα του Ραμό «Κάστωρ και Πολυδεύκης». Οπως επισημαίνει ο 43χρονος Φωνιαδάκης, βάζει την πρόκληση πάνω από όλα και όχι τη σιγουριά της πεπατημένης, ενώ με τις χορογραφίες του επιδιώκει την υπέρβαση του ανθρώπινου σώματος.
Οχι τυχαία, το περιοδικό «Time» χαρακτήρισε τη Μάρθα Γκράχαμ «Χορεύτρια του αιώνα», ενώ το «People Magazine» τη συμπεριέλαβε στις «Μορφές-σύμβολα του αιώνα». Δημιούργησε ένα πρωτοποριακό για την εποχή της χορογραφικό έργο, ενθαρρύνοντας τη συναισθηματική έκφραση του χορευτή και καθιέρωσε ένα δικό της κινητικό σύστημα που χαρακτηρίζεται από δραματικές, έντονες και γωνιώδεις κινήσεις. Η ίδια χόρευε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ενώ από την ομάδα της αναδείχτηκαν σπουδαίοι χορευτές και χορογράφοι, όπως ο Μερς Κάνινγκχαμ, ο Πολ Τέιλορ, ο Μαρκ Μόρις και ο Ερικ Χόκινγκς. Στις 181 χορογραφίες που υπέγραψε συμμετείχαν κατά καιρούς προσωπικότητες όπως οι Μαργκότ Φοντέιν, Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, Λάιζα Μινέλι, Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Μάγια Πλισέτσκαγια κ.ά.
Αντλησε την έμπνευσή της από διαφορετικές πηγές, όπως η μοντέρνα ζωγραφική, η αμερικανική μεθόριος, οι θρησκευτικές τελετές των ιθαγενών και ασφαλώς η ελληνική μυθολογία. Καλλιτέχνις με πολιτική συνείδηση, χόρεψε στον Λευκό Οίκο για τον πρόεδρο Ρούσβελτ και αρνήθηκε την πρόσκληση του Χίτλερ να εμφανιστεί στη Γερμανία. Το 1976 ο Τζέραλντ Φορντ τής απένειμε το Μετάλλιο της Ελευθερίας και το 1985 ο Ρόναλντ Ρέιγκαν το Eθνικό Μετάλλιο των Τεχνών.
Η Martha Graham Dance Company θεωρείται για τους Αμερικανούς εθνική πολιτιστική κληρονομιά, καθώς μεταφέρει το έργο της αξεπέραστης δημιουργού της σε όλο τον πλανήτη. Παράλληλα, ανανεώνει το ρεπερτόριο με συνεργασίες καταξιωμένων και νέων χορογράφων και συνεχίζει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
INFO: Η παράσταση στο Ηρώδειο (12/7) πραγματοποιείται σε συνεργασία με τον ανθρωπιστικό οργανισμό Lifeline Hellas και τα έσοδα από τα εισιτήρια θα διατεθούν για την υποστήριξη της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Νεογνών στα Περιφερειακά Νοσοκομεία Κρήτης, Πατρών, Λάρισας, Ιωαννίνων και Αλεξανδρούπολης. Προπώληση από τα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών. Επίσης, παραστάσεις θα δοθούν στο Ναύπλιο (5/7, Φάρος), στη Θεσσαλονίκη (7, 8/7, Μονή Λαζαριστών) και στην Ιθάκη (10/7).
Π. Σπίνου [email protected]
