Του Στέργιου Ζιαμπάκα
Στο «μικροσκόπιο» του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ) βρέθηκαν για 11η συνεχή χρονιά τα κακώς κείμενα του ελληνικού δημόσιου τομέα, με την ετήσια έκθεση της Αρχής για το 2013 να δίνεται στη δημοσιότητα. Συνολικά 1.466 υποθέσεις αποτέλεσαν αντικείμενο εξέτασης από τον επίτιμο αρεοπαγίτη, Λέανδρο Ρακιντζή. Οι οικονομικοί έλεγχοι και τα ζητήματα οικονομικής διαχείρισης αποτέλεσαν την κύρια θεματική κατηγορία για ακόμη μια χρονιά (41,8% των υποθέσεων), ενώ προκύπτει ότι οι δήμοι συνιστούν τη βασική ευρύτερη κατηγορία ελεγχόμενων φορέων (37% των υποθέσεων).
Κατά το 2013 παρατηρείται αύξηση των υποθέσεων με τις οποίες ασχολήθηκε ο ΓΕΔΔ, τόσο σε σχέση με το 2012 όσο και ακόμη περισσότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, κατά τον ίδιο τον κ. Ρακιντζή, αυτή η στατιστική αποτίμηση δεν οδηγεί σε περαιτέρω συμπεράσματα, καθώς η διαφθορά έχει μη μετρήσιμο μέγεθος.
Κατανομή υποθέσεων
Από τα στατιστικά στοιχεία της έκθεσης προκύπτει ότι το 37% των υποθέσεων διαφθοράς που ελέγχθησαν πραγματοποιήθηκε σε δήμους, το 18,6% σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες και το 13,2% των υποθέσεων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Οσον αφορά την κατανομή των υποθέσεων ανά περιφέρεια, η Αττική έρχεται πρώτη (37,2%) στις υποθέσεις των δήμων που ελέγχθηκαν, αλλά σε αναλογία αριθμού υποθέσεων ανά 100.000 κατοίκους την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (25,2%) και ακολουθεί η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (18,1%).
Εχοντας το δικαίωμα ένστασης, ο ΓΕΔΔ επέστρεψε στα αρμόδια όργανα 96 αποφάσεις πρωτοβάθμιων πειθαρχικών οργάνων που κρίθηκαν επιεικείς. Οι λόγοι που επέβαλαν την άσκηση ένστασης κατά των αποφάσεων αυτών είναι κυρίως: η επιβολή υπερβολικά επιεικών ποινών σε σχέση με τη βαρύτητα των πειθαρχικών παραπτωμάτων (66,7% συνολικά των περιπτώσεων) και, μεταξύ άλλων, η μη ορθή εκτίμηση αποδεικτικών στοιχείων, όπως ένορκες διοικητικές εξετάσεις και πορίσματα ή εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου των σωμάτων και υπηρεσιών επιθεώρησης και ελέγχου, με τα οποία διαπιστώνεται η τέλεση πειθαρχικών παραπτωμάτων και προτείνεται ο πειθαρχικός έλεγχος υπαλλήλων για ενέργειες ή παραλείψεις τους (21,9%).
Από το σύνολο των ενστάσεων κατά πειθαρχικών αποφάσεων που υπέβαλε κατά το 2013 ο ΓΕΔΔ αναφέρονται ενδεικτικά οι εξής:
Υπάλληλος του ΝΑΤ έφτιαχνε πλαστά πιστοποιητικά θαλάσσιας υπηρεσίας σε πλοία με ξένη σημαία για ναυτικούς έναντι αμοιβής, προκειμένου να εξαγοράσουν χρόνο για να βγουν στη σύνταξη. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο Υπαλλήλων ΝΑΤ επέβαλε ποινή προσωρινής παύσης 12 μηνών στον υπάλληλο. Υπάλληλος σε περιφέρεια απουσίαζε από τα καθήκοντά του αδικαιολόγητα για 52 εργάσιμες ημέρες σε διάστημα ενός έτους. Του επεβλήθη η ποινή προσωρινής παύσης τριών μηνών, αν και αντίστοιχες περιπτώσεις επισύρουν ακόμα και την ποινή της απόλυσης. Υπάλληλος του ΟΓΑ εξέδιδε έναντι αμοιβής πλαστές βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας σε υπηκόους τρίτων χωρών, χωρίς αυτοί να είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ασφαλίσεων. Του επιβλήθηκε ποινή προστίμου 40 ημερών.
Συνολικά ασκήθηκαν ποινικές διώξεις σε 1.093 δημοσίους υπαλλήλους για σοβαρά αδικήματα, εκ των οποίων 575 ήταν απλοί υπάλληλοι, 360 αιρετοί, 110 εργαζόμενοι στα σώματα ασφαλείας, 36 υπάλληλοι σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου και 12 μέλη ΔΕΠ. Από το σύνολο των υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στη Δικαιοσύνη υπήρξαν 52 καταδικαστικές αποφάσεις. Από τον έλεγχο των «πόθεν έσχες» διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν υποβάλει 58 υπόχρεοι, μεταξύ των οποίων 6 μέλη του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, 2 μέλη του Σώματος Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, ένας επιθεωρητής Yγείας και 2 επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Επισης δεν υπέβαλαν «πόθεν έσχες» 16 υπάλληλοι δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών και 3 υπάλληλοι του ΣΔΟΕ.
Ασυδοσία και κυκλώματα
«Κραυγαλέες» περιπτώσεις ασυδοσίας που καταγράφονται στην έκθεση είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής: Υπαρξη κυκλώματος στον ΟΠΑΔ, τα μέλη του οποίου, χωρίς εξέταση, εξέδιδαν παραπεμπτικά για νοσηλεία στο εξωτερικό ακόμα και έπειτα από πιέσεις πολιτικών προσώπων. Στο κύκλωμα συμμετείχαν και ιδιώτες οι οποίοι διαφήμιζαν τις υπηρεσίες τους μέσω Διαδικτύου.
Υπόθεση παραλαβής έργου κατασκευής και εξοπλισμού 21 περιφερειακών ιατρείων από τη ΔΕΠΑΝΟΜ, όπου μετά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι η επιτροπή παραλαβής δεν παραβρέθηκε στον τόπο του έργου. Σύμφωνα με το πόρισμα, συντάχθηκε παράνομα το πρωτόκολλο παραλαβής ενώ διαπιστώθηκε ότι η καθυστέρηση του έργου οδήγησε στη διακοπή της χρηματοδότησης από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Χορήγηση μειωμένου αγροτικού τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος στην Αττική με συνδέσεις που αποδείχθηκε ότι παρείχαν παράνομα ηλεκτρικό ρεύμα σε πολυτελείς κατοικίες και εμπορικές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν το μειωμένο τιμολόγιο.