Το φθινόπωρο αναμένεται να δοθεί, σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας, το εναρκτήριο λάκτισμα για τις έρευνες υδρογονανθράκων στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης, θα χρειαστεί όμως να περάσει πολύς καιρός ακόμη πριν δούμε τους πρώτους ενδιαφερόμενους επενδυτές να ψάχνουν για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ελλάδα, και τουλάχιστον μια πενταετία μέχρι να μάθουμε αν όντως και πού υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα.
Για την ώρα, το παιχνίδι της κυβέρνησης παίζεται κυρίως στο μέτωπο των εντυπώσεων και της δημιουργίας προσδοκιών, προκειμένου να «ακουστεί» διεθνώς ότι η Ελλάδα μοιράζει ξανά την τράπουλα των ερευνών και να πουληθούν ευκολότερα έτσι στην παγκόσμια πετρελαϊκή βιομηχανία τα πρώτα σεισμικά δεδομένα που συγκέντρωσε πέρυσι η νορβηγική Petroleum Geo Services (PGS). Το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται μέχρι σήμερα από μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες είναι κυρίως θεωρητικό και αυτό προβληματίζει την κυβέρνηση. Το πλήρες πακέτο των σεισμικών δεδομένων για το Ιόνιο και την Κρήτη έχει αγοραστεί μόνο από τα Ελληνικά Πετρέλαια και τη γαλλική Total, μολονότι τη διαδικασία παρακολουθούν μέσω των διεθνών συνεδρίων αρκετοί μεγάλοι όμιλοι.
Σε κάθε περίπτωση από πλευράς προετοιμασίας, εκκρεμούν να γίνουν πολλά απαραίτητα βήματα για την προκήρυξη του μεγάλου γύρου παραχωρήσεων 20 οικοπέδων στα νότια της Κρήτης και το Ιόνιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο παρά πέντε του διαγωνισμού δεν έχει καν στελεχωθεί η περιβόητη Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων, ούτε έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που απαιτούνται ώστε να υλοποιηθούν τέτοιες περιβαλλοντικά δύσκολες επενδύσεις. Εκκρεμεί επίσης και η οδηγία για την προστασία του περιβάλλοντος από τις έρευνες στη θάλασσα.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα του ΥΠΕΚΑ μέχρι τις 20 Ιουλίου αναμένεται να έχει σταλεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η προκήρυξη του διαγωνισμού για τις έρευνες υδρογονανθράκων στα 20 προς παραχώρηση οικόπεδα. Μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο αναμένεται να δημοσιευτεί η σχετική πρόσκληση στην εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Συνολικά θα δοθεί περιθώριο εννέα μηνών για την εκδήλωση ενδιαφέροντος και την υποβολή προσφορών, ήτοι μέχρι και τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2015. Στη συνέχεια θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα τρίμηνο για την αξιολόγηση των προσφορών που θα κατατεθούν και, εφόσον υπάρχουν ικανοποιητικές προσφορές, στα μέσα του 2015 αναμένεται ότι θα οριστούν ανάδοχοι για τις παραχωρήσεις.
Αγνωστο, πάντως, παραμένει το πόσο εύκολα θα προχωρήσουν οι έρευνες υπό το πρίσμα πως δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο το καθεστώς που θα κινηθεί η Ελλάδα αλλά και οι γείτονές της (Ιταλία, Αλβανία, Λιβύη). Η χώρα μας προχώρησε στη χάραξη θαλάσσιων οικοπέδων στηριζόμενη στην αναγνωρισμένη πρακτική της «μέσης γραμμής ίσων αποστάσεων μεταξύ όλων των εδαφών των εμπλεκόμενων χωρών», και όπως τόνιζαν χθες κορυφαία στελέχη του ΥΠΕΚΑ, σε κανένα στάδιο της διαδικασίας, από τις σεισμικές έρευνες μέχρι τη δημοσιοποίηση του χάρτη των θαλάσσιων «οικοπέδων» δεν υπήρξε οποιασδήποτε μορφής αντίδραση από τις συνορεύουσες χώρες.
Βασίλης Γεώργας