Μήπως έφτασε η ώρα για την εδραίωση της ψυχανάλυσης και του διαλογισμού σε όλον τον πλανήτη; Η ανάγκη προβάλλει μάλλον επιτακτική αν συνυπολογιστούν τα όσα παρατηρεί για την ανεπαρκή θεραπευτική αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών σχετική έκθεση του ΟΟΣΑ, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Οπως υπογραμμίζει η έκθεση, ένας στους δύο ανθρώπους θα παρουσιάσει σε κάποια στιγμή της ζωής του κάποιο ψυχικό πρόβλημα.
Ομως ένα σημαντικό ποσοστό, που φτάνει έως και το 50%, δεν θα λάβει ποτέ θεραπεία. Τόσο η διαταραχή όσο και η μη αντιμετώπισή της θα επηρεάσει τις προοπτικές του ατόμου αυτού στην εργασία, τις αποδοχές του, την παραγωγικότητα. Οι άνθρωποι που έχουν σοβαρά ψυχικά προβλήματα θα έχουν εξαπλάσιες ώς εφταπλάσιες πιθανότητες να μείνουν άνεργοι, ενώ όσοι έχουν ήπια προβλήματα διπλάσιες ώς τριπλάσιες. Το κόστος των ψυχικών διαταραχών δεν θα βαρύνει όμως μόνο τους ίδιους, αλλά και το σύνολο της κοινωνίας, της οικονομίας.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του διεθνούς οργανισμού, το συνολικό -άμεσο και έμμεσο- κόστος των ψυχικών ασθενειών στον πλανήτη προσέγγιζε το 2010 το αστρονομικό ποσό των 2,5 τρισ. δολαρίων. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση αυτό αποτιμούνταν -το 2004- στο 3% με 4% του ΑΕΠ, ενώ σε κάποιες χώρες του ΟΟΣΑ (Καναδάς, Βρετανία) πάνω από το 4%. Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι το κόστος αυτός έχει μεγαλώσει ακόμη περισσότερο τα τελευταία χρόνια, αφού η ψυχική υγεία αρκετών Ευρωπαίων επιδεινώθηκε μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.
Η μελέτη τονίζει ότι μία από τις βασικές αιτίες γι’ αυτό το τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος είναι η λανθασμένη αντιμετώπιση των ψυχικών προβλημάτων. Ηπιας μορφής ψυχικά νοσήματα όπως η κατάθλιψη ή οι αγχώδεις διαταραχές, που επηρεάζουν συχνά πυκνά το 15% του ενεργού πληθυσμού, δεν αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά.
Παγκοσμίως το 33%-50% των ανθρώπων που εμφανίζουν ψυχικά προβλήματα δεν λαμβάνουν καμία θεραπεία, ενώ το 56,3% όσων πάσχουν από κατάθλιψη δεν λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία. Ετσι ο ΟΟΣΑ καταλήγει -μεταξύ άλλων- ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο πια στην πρωτοβάθμια φροντίδα.
Μπάμπης Μιχάλης
