Του Ν. Ασημακόπουλου
Το σοκ την ώρα που οι Γερμανοί έβαζαν το ένα γκολ μετά το άλλο στη Βραζιλία μπορεί να συγκριθεί μόνο με όσα αισθάνθηκα βλέποντας το ένα μετά το άλλο τα αεροπλάνα να στουκάρουν πάνω στους Δίδυμους Πύργους, στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001.
Στην αρχή το μυαλό σταμάτησε. Και μετά… δύο, τρία, τέσσερα, πέντε γκολ! Απίστευτο κι όμως αληθινό…
Σήμερα, καθώς προσπαθώ να χωνέψω και να αποκρυπτογραφήσω το 7-1 της Βραζιλίας από τη Γερμανία, φτάνω σε δύο πρώτες και βασικές παρατηρήσεις…
Η μία έχει να κάνει με την αλλαγή στο DNA των Βραζιλιάνων. Από τη στιγμή που κυριάρχησε το σκληρό, κλειστό, αμυντικό και τρεχαλατζίδικο ποδόσφαιρο, οι πάντες έπρεπε να προσαρμοστούν για να επιβιώσουν. Κανένας Πελέ, Ζαϊρζίνιο, Γκαρίντσα, Ζίκο, Φαλκάο ή Σόκρατες δεν θα μπορούσε πια να φτουρήσει σε υψηλό επίπεδο. Αρα ήταν επιτακτική η ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας.
Οταν μέχρι να φτάσει η μπάλα στα πόδια του όποιου σημερινού σούπερ σταρ, πέφτουν πάνω του τέσσερα ή και έξι πόδια αμυνόμενων για να τον πετάξουν κάτω και να του κλέψουν την προσπάθεια, το στιλ α λα μπραζίλ έπρεπε να περάσει υποχρεωτικά στο μουσείο. Οι αέρινες ντρίμπλες, τα τριγωνάκια, η επίδειξη υψηλής τεχνικής σε συνδυασμό με την παραγωγή όμορφων γκολ, κι όλα τα άλλα φρου φρου που δημιούργησαν τη μεγάλη σχολή και την τεράστια παράδοση δεν ήταν δυνατόν να επιβιώσουν στη νέα πραγματικότητα. Οι Βραζιλιάνοι ήταν αναγκασμένοι να ψάξουν αντίδοτο για να επιβιώσουν.
Κι εκεί την πάτησαν. Εχασαν την ποδοσφαιρική τους ταυτότητα. Υποχρεώθηκαν να μάθουν και να παίξουν κάτι άλλο που δεν το ήθελαν, δεν το ήξεραν και δεν μπορούσε να τους ευχαριστήσει. Αρχισαν να παράγουν αμυντικούς και τερματοφύλακες. Αυτόματα δημιουργήθηκε έλλειμμα καλών επιθετικών από την ώρα που τερμάτισαν την καριέρα τους ο Ριβάλντο, ο Ρονάλντο και ο Ροναλντίνιο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 ήταν το τελευταίο στο οποίο είδαμε «κανονική» Βραζιλία. Μπορεί να μην πλησίαζε εκείνη η ομάδα σε προσφορά θεάματος τις παλιότερες εποχές, αλλά διατηρούσε ώς έναν βαθμό τα βασικά χαρακτηριστικά εκείνου που μάθαμε να αποκαλούμε «βραζιλιάνικη σχολή».
Επίσης είναι η απουσία παικτών με προσωπικότητα.
Αλλο καλός ποδοσφαιριστής κι άλλο εκείνος ο οποίος με το παραπάνω που διαθέτει εμπνέει και συμπαρασύρει τους υπόλοιπους. Ηταν μεγάλη έκπληξη για μένα η παρουσία του Νεϊμάρ σ' αυτό το Μουντιάλ. Ενας παίκτης που στην Μπαρτσελόνα, ολόκληρη τη σεζόν που πέρασε, έπαιζε δεύτερο και τρίτο ρόλο πίσω από τον Μέσι, τον Ινιέστα, ακόμη και τον Αλεξ, πήρε ξαφνικά πάων του και κατάφερε μέσα από άγχος και τεράστια πίεση να οδηγήσει την εθνική του ομάδα σε μια σειρά από δύσκολες ή εύκολες, αλλά πολύτιμες προκρίσεις, που την έφτασαν ώς τους «4».
Εδώ, η έδρα και η παρουσία του κόσμου λειτουργούσε μάλλον σαν αλυσίδα στα πόδια κάποιων, παρά σαν ο 12ος παίκτης που θα έδινε φτερά στην ομάδα. Δεν είναι τυχαίο που η «σελεσάο» ήταν από τις ελάχιστες ομάδες που διέθετε ψυχολόγο, με τα υποτιθέμενα αστέρια της να εμφανίζονται σε κάθε ματς αναγκασμένα πρώτα να διώξουν την (κατα)πίεση που τους βάραινε και μετά να παίξουν μπάλα – αν μπορούσαν.
Εκεί ο Νεϊμάρ έκανε τη διαφορά. Αποδείχθηκε ότι ήταν το κάτι παραπάνω που μπόρεσε με την απόδοσή του και τα γκολ που έβαλε να κρύψει τις αδυναμίες των υπόλοιπων. Κι όταν τραυματίστηκε κι έφυγε, προκάλεσε τέτοια παγωμάρα και τέτοιο κενό, που δεν κατάφερε να το αντιμετωπίσει κανένας από τους υπόλοιπους. Ηταν κάτι απόλυτα προβλέψιμο αυτό που έβλεπε κανείς στη Βραζιλία πάνω στο χόρτο. Γι' αυτό γελούσα όταν διάβαζα ότι η απουσία του υπήρχε περίπτωση να… απελευθερώσει τους υπόλοιπους.
Το απρόβλεπτο της ιστορίας είναι η έκταση του σκορ. Το 7-1. Και κυρίως η κατάρρευση με το που μπήκε το πρώτο. Μοναδική περίπτωση μεγάλης ομάδας να σκάει με τέτοιο πάταγο!
