Των Κώστα Τσάβαλου, Mάριου Χριστοδούλου

Τον δρόμο για ένα τρίτο δάνειο από την τρόικα ανοίγει το «στραπάτσο» της χθεσινής δεύτερης εξόδου της Ελλάδας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.

Η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο δεν κατάφερε να αντλήσει τα κεφάλαια των 3 δισ. ευρώ στα οποία στόχευε, αλλά πλήρωσε από πάνω «τσουχτερό» επιτόκιο για τα μισά λεφτά που δανείστηκε, καθώς η απόδοση διαμορφώθηκε στο 3,7%.

Για το 1,5 δισ. ευρώ που άντλησε η χώρα μας από τους «γύπες» των χρηματαγορών θα πληρώσει στη λήξη του ομολόγου, μετά από 3 χρόνια, 166,5 εκατ. ευρώ σε τόκους (πέρα από το κεφάλαιο). Και αυτό μόνο και μόνο για να φτιάξει το υπουργείο Οικονομικών την περιβόητη «καμπύλη» του τριετούς ομολόγου, μετά το πενταετές του Απριλίου.

Ληστρικά επιτόκια

Η χθεσινή εξέλιξη απλώς επιβεβαίωσε ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται αιχμάλωτη μεταξύ «Σκύλλας και Χάρυβδης» στο θέμα του δανεισμού, αφού έχει να διαλέξει από τη μια τα ληστρικά επιτόκια των αγορών και από την άλλη τα μνημόνια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) με τα σκληρά μέτρα που τα συνοδεύουν.

Η συγκυρία που επέλεξε η Ελλάδα να βγει για δανεικά όχι μόνο ευνοϊκή δεν ήταν, αλλά μακράν η χειρότερη σε σχέση με αυτή του Απριλίου. Η αναταραχή που προκαλούν οι εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα της Πορτογαλίας με αφορμή τη χρηματοπιστωτική «υγεία» της τράπεζας Banco Espirito Santo προβληματίζει τις διεθνείς αγορές και τις καθιστά επιφυλακτικές στο να δανείσουν χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία ψάχνει ακόμα τον βηματισμό της.

Αίσθηση προκαλεί πάντως και το γεγονός ότι οι αρμόδιοι του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) δεν ανέστειλαν τελικώς την έκδοση, αν και γνώριζαν για τις εξελίξεις στις Πορτογαλία πριν ακόμη ανοίξει το βιβλίο προσφορών.

«Τεχνικά αυτό ήταν αδύνατο να συμβεί διότι η έξοδος στις αγορές είναι μια διαδικασία που γίνεται με βάση κάποιο προγραμματισμό» επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, προσθέτοντας ότι μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση είχε δύο επιλογές: ή να αποσυρθεί (pull-off), όπως έπραξαν χθες η ισπανική τράπεζα Banco Popular και άλλοι μικρότεροι «παίκτες» όπως η Fiat, που ζητούσε 1 δισ. ευρώ από ομολογιακό δάνειο αλλά περιορίστηκε στα 800 εκατ. ευρώ, ή να κάνει downsizing της έκδοσης και, αντί να αντλήσει 2,5-3 δισ. ευρώ, να αρκεστεί στο 1,5 δισ. ευρώ.

Σεβασμός στους επενδυτές

Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε «επαγγελματικά» η πιο ορθή γιατί, παρά την τρικυμία στις αγορές, η Ελλάδα έδειξε ότι σέβεται τους επενδυτές που τη στηρίζουν και οι οποίοι, σε περίπτωση που εγκλωβίζονταν παρά τη θέλησή τους, θα πωλούσαν μαζικά τα ελληνικά ομόλογα την επόμενη μέρα, εκτινάσσοντας τα επιτόκια στα ελληνικά ομόλογα και ξυπνώντας μέρες του 2010-2011.

Από την άλλη δεν είναι λίγοι οι αναλυτές -μαζί τους και η τρόικα- που ερμηνεύουν αυτό το γεγονός ως αδυναμία της χώρας να βγει με αξιώσεις στις αγορές. Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, σχολιάζοντας τη δεύτερη έξοδο στις αγορές, είπε ότι θα πρέπει να «διανυθεί πολύς δρόμος ώστε να ανακτηθεί η πλήρης πρόσβαση».