Του Βασίλη Γεώργα
Με «υπερεξουσίες» στις τράπεζες και τους ιδιώτες πιστωτές των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, έναντι του Δημοσίου και των εργαζομένων, επιχειρεί η κυβέρνηση να δώσει γρήγορες λύσεις στη διευθέτηση των επιχειρηματικών χρεών και των κόκκινων δανείων. Στο υπό κατάρτιση νέο θεσμικό πλαίσιο, που από το 2015 –και ήδη πιλοτικά από το ερχόμενο φθινόπωρο– θα αντιμετωπίζει εξωδικαστικά ως ενιαίο σύνολο τα χρέη των επιχειρήσεων προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, εφορία, προμηθευτές, εργαζόμενους και λοιπούς πιστωτές, θα προβλέπεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι το πάνω χέρι στις τελικές αποφάσεις θα έχει το 35% των ιδιωτών πιστωτών. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως αν πάνω από το 1/3 των πιστωτών μιας εταιρείας συμφωνήσει σε κάποιο σχέδιο διευθέτησης χρεών (π.χ. κούρεμα δανείων, ληξιπρόθεσμων οφειλών κ.ά.) θα παρασύρει υποχρεωτικά και τους υπόλοιπους σε συμφωνία, «επιβάλλοντας» στην ουσία τις λύσεις για την επιβίωση ή τον ξαφνικό θάνατο επιχειρήσεων.
Τα θετικά της ρύθμισης
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές αυτής της ρύθμισης, που κατεβάζει τον πήχη της υποχρεωτικής συναίνεσης πολύ χαμηλότερα και από το 51%, το οποίο προβλέπεται για τη συμφωνία των πιστωτών στο πλαίσιο των δικαστικών διαδικασιών του άρθρου 99, πρόκειται για ένα «εργαλείο» που θα επιταχύνει σημαντικά τον χρόνο λήψης αποφάσεων μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και της υλοποίησης σχεδίων αναδιάρθρωσης, «δεδομένου ότι θα περιορίσει τις διαφωνίες που ανακύπτουν από τις απαιτήσεις ή των προσδοκίες όλων των άλλων πιστωτών».
Το μοντέλο που προωθείται και έχει την έγκριση της τρόικας είναι αυτό της δημιουργίας εξωδικαστικού μηχανισμού διαχείρισης των επιχειρηματικών χρεών προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, εφορία, προμηθευτές, εργαζόμενους και λοιπούς πιστωτές. Η κυβέρνηση έχει καταλήξει πως ένας τέτοιος μηχανισμός, παρότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να δομηθεί και να λειτουργήσει, αποτελεί τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο προκειμένου να λαμβάνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα (ακόμη και εντός 20 έως 30 ημερών) αποφάσεις για τη συνολική διαχείριση των επιχειρηματικών οφειλών μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Εξωδικαστικές λύσεις
Σχηματικά, με το υπό κατάρτιση μοντέλο, όλοι οι εμπλεκόμενοι πιστωτές μιας επιχείρησης, η οποία έχει «κοκκινίσει», θα κάθονται στο ίδιο τραπέζι με τους μετόχους και κάποιον διαμεσολαβητή και θα επιχειρούν να βρουν εξωδικαστικά λύσεις για την αποπληρωμή των χρεών σε «εξατομικευμένη» βάση. Στη βάση του πλάνου αναδιάρθρωσης που θα συμφωνείται –με ή χωρίς τη σύμφωνη γνώμη όλων– κάθε πλευρά θα αναλαμβάνει συγκεκριμένες υποχρεώσεις: λ.χ. οι τράπεζες θα κουρεύουν ένα μέρος των τόκων ή του κεφαλαίου των δανείων, τα ασφαλιστικά ταμεία και η εφορία θα διαμορφώνουν τις καταβολές δόσεων ανάλογα με τις ανάγκες της εταιρείας ή ακόμη θα προχωρούν σε «κούρεμα», οι εκπρόσωποι των εργαζομένων θα υποχρεώνονται ή θα συναινούν σε συγκεκριμένες μειώσεις μισθών ή του τρόπου καταβολής των αποδοχών. Το «πράσινο φως» για να προχωρήσει η κυβέρνηση στο επόμενο βήμα της κατάρτισης του θεσμικού πλαισίου αναμένεται ότι θα ανάψει στην προγραμματισμένη για σήμερα το μεσημέρι συνάντηση των τεσσάρων υπουργών που απαρτίζουν το Κυβερνητικό Συμβούλιο για τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους (Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, Δικαιοσύνης) με τους επικεφαλής των δανειστών.
Οι συζητήσεις με τα τεχνικά κλιμάκια βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, ενώ όλες οι επιβεβλημένες από το μνημόνιο «διαγωνιστικές μελέτες» έχουν ολοκληρωθεί και, όπως αναφέρει υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, απομένουν να αποφασιστούν ορισμένες κρίσιμες και δύσκολες «λεπτομέρειες» σε πολιτικό επίπεδο, προκειμένου να κλείσει το θέμα. Μια από αυτές είναι και ο τρόπος με τον οποίο θα διασφαλιστεί νομική «ασυλία» για τα στελέχη των τραπεζών, τους υπεύθυνους του Δημοσίου (ασφαλιστικά ταμεία, εφορία), αλλά και τους ίδιους τους βασικούς μετόχους των επιχειρήσεων, στις περιπτώσεις που με τις αποφάσεις τους (π.χ. κούρεμα) προκαλούν ζημιά στις τράπεζες ή απεμπολούν δικαιώματα του Δημοσίου από μελλοντικές εισπράξεις και κινδυνεύουν να διωχθούν ποινικά.
