Της Αννας Ανδριτσάκη

Τι θα γίνει όταν φτάσει το τεράστιο κύμα των μετεγγραφόμενων φοιτητών/σπουδαστών στα κεντρικά Ιδρύματα; Τι θα γίνει όταν αποδειχθεί ότι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις βασικές και καίριες εκπαιδευτικές τους υποχρεώσεις; Διδασκαλία εξ αποστάσεως!

Δεν μπορούν τα ΑΕΙ να είναι κανονικά ΑΕΙ, με κανονική φοίτηση και κανονικούς φοιτητές; Θα μετατραπούν σε άλλου τύπου Ιδρύματα (βλ. ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Ιδρύματα εξωτερικού με ανάλογα προγράμματα αλλά όχι τίτλους κύρους), με άλλου τύπου σπουδές και άγνωστης τύχης.

Αυτή είναι η τελευταία από τις πολλές ιδέες που μοιράζεται ανοιχτά, τον τελευταίο καιρό, ο υπουργός Παιδείας, χωρίς μάλλον να τις μελετά αρκετά. Την ανακοίνωσε, χθες, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, στο πλαίσιο ανάπτυξης των τρόπων με τους οποίους θα αντιμετωπίσει το μεγάλο κύμα. Αφωνη η ακαδημαϊκή κοινότητα, για μια ακόμη φορά.

Το δικαίωμα της μετεγγραφής

«Μία λύση που θα ήταν πιθανώς εφαρμοστέα από εφέτος σε κάποια ΤΕΙ και ΑΕΙ είναι για ορισμένα από αυτά τα παιδιά να εφαρμοστεί ο θεσμός τής εξ αποστάσεως διδασκαλίας» είπε στην Επιτροπή ο κ. Λοβέρδος, αφού προηγουμένως είχε ξεκαθαρίσει τον λόγο της πολιτικής διεύρυνσης του δικαιώματος μετεγγραφής:

«Ενα παιδί που μάτωσε και μπαίνει στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη με απίστευτη επίδοση κάθεται δίπλα και λογίζεται το ίδιο με ένα άλλο παιδί που δεν τα πήγε καλά και έρχεται με τη μετεγγραφή. Ολα αυτά συνεκτιμήθηκαν από τη Βουλή και από εμένα ως μέλος αυτής τον περασμένο Μάιο και καταλήξαμε στο ότι προηγείται η αδυναμία να σπουδάσει το παιδί». Ολα τα υπόλοιπα αντιμετωπίζονται, όπως αποδεικνύεται, με πανικό και χωρίς σχεδιασμό ούτε καν των δυνατοτήτων υλοποίησης της κάθε ιδέας.

Οι διοικήσεις αντιδρούν δηλώνοντας όχι μόνο ανέτοιμες αλλά και αντίθετες με το πνεύμα τέτοιων σπουδών που παραπέμπουν σε δεύτερης διαλογής τίτλους ή -όπως υποστηρίζουν οι πιο υποψιασμένοι- σε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης, η οποία ωστόσο θα επηρεάσει καίρια την ποιότητα των σπουδών.

Ορισμένοι καθηγητές αναρωτιούνται αν πρέπει να γελάσουν ή να κλάψουν γνωρίζοντας την κατάσταση μέσα στα ελληνικά Ιδρύματα. Κάποιοι άλλοι υπενθυμίζουν κάτι πιλοτικά προγράμματα ΕΣΠΑ μέσω των οποίων χρηματοδοτούνται βιντεοσκοπημένες διαλέξεις καθηγητών που αναρτώνται στο διαδίκτυο. Πολλοί είναι, πάντως, εκείνοι που επισημαίνουν τον κίνδυνο αλλοίωσης της εκπαίδευσης, παθητικοποίησης των φοιτητών και εν τέλει υποβάθμισης των σπουδών.

Ο υπουργός, χθες, έφερε ορισμένα παραδείγματα: «Μου φέρατε την ιδέα για το ΤΕΙ της Καβάλας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια ιδέα θεσμική που αφορά γενικότερα τη διδασκαλία εξ αποστάσεως. Οχι βεβαίως τη μετατροπή του ΤΕΙ σε εξ αποστάσεως διδάσκοντος ιδρύματος, αλλά συνοδευτικά και για ένα μέρος των μαθημάτων να παρέχεται η δυνατότητα να παρακολουθούνται εξ αποστάσεως. Είναι μια λύση για όσους μπορούν και μιλούσα με τον αντιπρόεδρο του ΤΕΙ Αθηνών, τον κ. Λύτρα, ο οποίος με διαβεβαίωσε ότι το δικό του τμήμα και κάποια ακόμη τμήματα μπορούν να προχωρήσουν σε αυτή τη λύση. Είναι μια ιδέα».

Ο πρόεδρος πάντως του ΤΕΙ Πειραιά, που περιμένει τουλάχιστον 100-1.500 επιπλέον φοιτητές, έχει άλλη άποψη. «Ολες οι σχολές δεν μπορούν να εφαρμόσουν εξ αποστάσεως διδασκαλία. Ειδικά τα ΤΕΙ όπου οι ειδικότητες είναι εφηρμοσμένες, η διδασκαλία στην τάξη και το εργαστήριο αποτελούν βασικά στοιχεία λειτουργίας και ολοκλήρωσης των σπουδών» δηλώνει ο κ. Λάζαρος Βρυζίδης για να καταλήξει: «Η εξ αποστάσεως διδασκαλία σημαίνει ουσιαστικά αποκοπή του σπουδαστή/φοιτητή από το φυσικό περιβάλλον όπου πρέπει να βρίσκεται και δημιουργία πτυχίων β’ κατηγορίας».

Ανάλογες οι αντιδράσεις των διοικήσεων των Πανεπιστημίων.

● Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδόσης Πελεγρίνης, δηλώνει: «Τα παραδοσιακά πανεπιστήμια απαιτούν από τους φοιτητές να βρίσκονται στα αμφιθέατρα και τις αίθουσες διδασκαλίας. Αυτό πρέπει τουλάχιστον να γίνεται και αυτό ζητείται από τους φοιτητές. Το καινοφανές σύστημα που εισηγείται ο κύριος υπουργός μπορεί κάλλιστα να εφαρμόζεται στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, στο οποίο η εξ αποστάσεως διδασκαλία αποτελεί βασικό συστατικό. Καλό θα ήταν ο κύριος υπουργός στις δηλώσεις που κάνει να είναι ξεκάθαρος, δεδομένου ότι τα ζητήματα τα οποία χειρίζεται το υπουργείο του έχουν να κάνουν με ζωές ανθρώπινες».

«Πολιτική σε βάρος των πανεπιστημίων»

● Ο πρύτανης του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος: «Είναι θετική αν και καθυστερημένη η πρόθεση της πολιτείας να υποστηρίξει τους φοιτητές με οικονομικά προβλήματα και κοινωνικά προβλήματα που σπουδάζουν μακριά από τα σπίτια τους. Η κοινωνική πολιτική όμως δεν μπορεί να ασκείται σε βάρος των πανεπιστημίων αλλά θα πρέπει να συνοδεύεται από οικονομικά κίνητρα, υποτροφίες ή και φορολογικές ελαφρύνσεις για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες.

»Αντιθέτως, η φοιτητική μέριμνα σήμερα στα πανεπιστήμια καταρρέει, τα πανεπιστήμια βρίσκονται στο όριο του συναγερμού τόσο από οικονομική άποψη όσο και από την άποψη προσωπικού και επιπροσθέτως αναμένεται να επιβαρυνθούν και με ακόμη μεγαλύτερους αριθμούς φοιτητών. Αυτά είναι τα μεγάλα πραγματικά ζητήματα με τα οποία πρέπει να ασχοληθεί το υπουργείο Παιδείας απαντώντας στην οικονομική κρίση και όχι να ασχολείται με δήθεν λύσεις, όπως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, οι οποίες δεν απαντούν στο γενικό πρόβλημα της πρόσβασης των νέων στη γνώση και τη μόρφωση σε συνθήκες οικονομικής κρίσης».

Χθες, ο κ. Λοβέρδος επιχείρησε να καθησυχάσει τους υποψηφίους των ειδικών κατηγοριών, τονίζοντας πως οι αποφάσεις των τμημάτων για τις μετεγγραφές είναι -απλώς- διαπιστωτικές. Αυτοί θα μπουν, είπε με βεβαιότητα ο υπουργός.