Του Μπάμπη Αγρολάμπου

Οι πολιτικές διευκολύνσεις που ήθελε διακαώς η κυβέρνηση από την Ε.Ε., την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για να συνεχίσει το οικονομικό της πρόγραμμα άρχισαν να δίνονται, και μάλιστα με τρόπο εντυπωσιακό, εν όψει των τελικών συζητήσεων το φθινόπωρο. Η τρόικα συμφώνησε η επόμενη διαπραγμάτευση με το οικονομικό επιτελείο να γίνει στο Παρίσι, δίνοντας στην Αθήνα την εντύπωση ότι αρχίζει η σταδιακή έξοδος από το μνημόνιο και την αυστηρή επιτήρηση των δανειστών.

Αλλη… διαπραγμάτευση

Η είδηση από το ΔΝΤ προκάλεσε ικανοποίηση στην κυβέρνηση, η οποία έσπευσε να επιβεβαιώσει ότι η επόμενη διαπραγμάτευση θα είναι διαφορετικού χαρακτήρα από τις επιθεωρήσεις. Το αίτημα είχε τεθεί τόσο από τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, στη συνάντηση που είχε με την επικεφαλής του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, λίγο πριν μετακομίσει στη διοίκηση της ΤτΕ, όσο και από τον ίδιο τον Αντ. Σαμαρά στις συναντήσεις με την καγκελάριο Μέρκελ και τον νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Το ραντεβού, σύμφωνα με τις πληροφορίες, έχει οριστεί για το πρώτο τριήμερο του Σεπτεμβρίου και από την κυβέρνηση θα συμμετάσχουν ο υπουργός Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελης, οι υπουργοί Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Εργασίας, Κυρ. Μητσοτάκης και Γ. Βρούτσης, και ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Στ. Παπασταύρου. Η διαδικασία των παρατεταμένων επιθεωρήσεων είχε ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, να επιβαρύνονται το οικονομικό κλίμα αλλά και η πολιτική κατάσταση. Η νέα διαδικασία σηματοδοτεί, πάντα σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, την αρχή της εξόδου από το μνημόνιο και την εισαγωγή στη διαδικασία για τη διευθέτηση του χρέους.

Η επιμονή στην αλλαγή της διαδικασίας αιτιολογείται από την κυβέρνηση με τα εξής επιχειρήματα:

- Η κυβέρνηση μέχρι το τέλος του καλοκαιριού θα ολοκληρώσει όλα τα προαπαιτούμενα, όπως έχει δεσμευτεί.

- Το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων έχει αποκλειστεί και από την κυβέρνηση, ενώ και η ίδια η τρόικα σε όλες τις τελευταίες εκθέσεις της διαπιστώνει ότι έχουν κλείσει τα περιθώρια οριζόντιων περικοπών.

- Τα προβλήματα των τραπεζών παραπέμπονται προς οριστική διευθέτηση στην ΕΚΤ με τα stress tests του Οκτωβρίου και στο πλαίσιο αυτό θα ρυθμιστεί το πρόβλημα με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

- Η κυβέρνηση θα ορίσει τον ρυθμό των επόμενων διαρθρωτικών αλλαγών που παραμένουν σε εκκρεμότητα, με γνώμονα και τις πολιτικές της αντοχές εν όψει της προεδρικής εκλογής.

Το πολιτικό υπόβαθρο για την αλλαγή της διαδικασίας των συνομιλιών με την τρόικα είχε διαφανεί και στην τελευταία επίσκεψη του κλιμακίου, όπου η επιθεώρηση είχε εστιαστεί στον πρώτο κύκλο των προαπαιτούμενων και την επισκόπηση των βασικών οικονομικών μεγεθών. Η καλή πίστη των εκπροσώπων των δανειστών επιβεβαιώθηκε και στις δηλώσεις ικανοποίησης, παρά το γεγονός ότι αυτήν τη φορά δεν τους είχε δεχθεί ο πρωθυπουργός στο μέγαρο Μαξίμου. Και για τις υποσχέσεις αναφορικά με στοχευμένες παροχές και φοροελαφρύνσεις, οι επιφυλάξεις θεωρήθηκαν ήπιες και η συζήτηση παραπέμφθηκε για την τελική διαπραγμάτευση.

Στο πολιτικό πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, που όπως φαίνεται ανοίγει στο Παρίσι, η κυβέρνηση προσδοκά ότι θα επιδράσει θετικά η γενική κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας και οι πιέσεις προς την Ε.Ε. και την ΕΚΤ να επιταχύνουν τα μέτρα αύξησης της ρευστότητας. Η προσέγγιση της Ουάσινγκτον με το Βερολίνο και το Παρίσι αναφορικά με τις κυρώσεις προς τη Μόσχα, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, δημιουργεί νέα βάση και για την περαιτέρω διαχείριση της οικονομικής κρίσης.

Σε αυτό το ευρωπαϊκό τοπίο, η κυβέρνηση περιμένει ότι οι πιέσεις θα μετριαστούν. Κυβερνητικοί παράγοντες εμφανίζονται πλέον πεπεισμένοι ότι, μετά την επιθεώρηση των τραπεζών από την ΕΚΤ, η δημοσιονομική πολιτική στην Ε.Ε. θα αρχίσει να χαλαρώνει σταδιακά, ώστε να μη βρεθούν σε χειρότερη θέση η Ιταλία και η Γαλλία.

Και τώρα το χρέος

Για την Ελλάδα, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση έχει να περιμένει την έναρξη των συζητήσεων για το χρέος στο πρώτο Eurogroup τον Σεπτέμβριο και τη διαμόρφωση της συμφωνίας μέχρι τα τέλη του 2014. Το δημοσιονομικό κενό, που μπορεί να προκύψει για τη διετία 2015-2016, θα καλυφθεί με αναζήτηση νέου τύπου χρηματοδότησης από την Ε.Ε. και τις αγορές.

Την ικανοποίησή τους για την εξέλιξη των συνομιλιών με την τρόικα και την αλλαγή του τρόπου διαπραγμάτευσης εξέφρασαν και οι συνεργάτες του Ευάγγ. Βενιζέλου, επισημαίνοντας ότι ήταν απαίτηση της ελληνικής κυβέρνησης να αλλάξουν οι σχέσεις με τους εκπροσώπους των δανειστών και αυτή η προσπάθεια παίρνει σάρκα και οστά.