Του Τάσου Τσακίρογλου
Ενώπιον αδιεξόδου βρίσκονται οι συνομιλίες για το Κυπριακό, πέντε μήνες μετά την έναρξή τους, όπως επιβεβαίωσαν μετά τη χθεσινή τους συνάντηση στην Αθήνα οι Αντώνης Σαμαράς και Νίκος Αναστασιάδης, με τον Ελληνα πρωθυπουργό να κάνει λόγο για «εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις των δύο πλευρών στη Μεγαλόνησο, οι οποίες αφορούν μεταξύ άλλων το κοινοτικό κεκτημένο και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».
Αθήνα και Λευκωσία επιχειρούν να συντονίσουν τα επόμενα βήματά τους και να επεξεργαστούν μια νέα τακτική, δεδομένης της άκαμπτης στάσης της τουρκοκυπριακής πλευράς.
Οπως σημείωσε ο Α. Σαμαράς, «οι συνομιλίες συνεχίζονται, αλλά για την εξεύρεση λύσης χρειάζεται η άλλη πλευρά να δείξει βούληση, η Τουρκία να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο και με την πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε πως «όποια και να είναι η στάση της άλλης πλευράς, δεν πρόκειται να κάμψει τον κοινό μας στόχο να τερματιστεί η παράνομη στρατιωτική κατοχή και να βρεθεί λύση λειτουργική, δίκαιη, βιώσιμη, αμοιβαία αποδεκτή με βάση τον ΟΗΕ» και διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει τις προσπάθειες της Κύπρου για επίλυση του κυπριακού. «Είμαστε μαζί», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ενταση στις συνομιλίες
Από την πλευρά του, ο Κύπριος πρόεδρος ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη στήριξη και αναφέρθηκε στην άρνηση της τουρκικής πλευράς να ανταποκριθεί σε όσα έχει δεσμευτεί. «Από κοινού με την ελληνική κυβέρνηση έχουμε αποφασίσει ότι η επιλογή του διαλόγου είναι η ορθοτέρα», επισήμανε ο κ. Αναστασιάδης, ο οποίος σημείωσε την παρουσία Ελλάδας και Κύπρου στην Ε.Ε. και την αξιοποίηση της ευρωπαϊκής διάστασης του κυπριακού. «Η συνεχής μεταξύ μας συνεννόηση και η σταθερή μας πορεία σε στρατηγικές, ανατρέπουν τους τουρκικούς σχεδιασμούς», πρόσθεσε.
Στη συνάντηση συμμετείχαν από κοινού και οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου, Ευάγγελος Βενιζέλος και Ιωάννης Κασουλίδης.
Ωστόσο, τις προηγούμενες ημέρες είχε υπάρξει η πληροφορία ότι θα πραγματοποιηθεί και ξεχωριστή συνάντηση του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών και αντιπροέδρου της κυβέρνησης με τον Κύπριο Πρόεδρο, η οποία αναμενόταν με ενδιαφέρον, μετά και τις πρόσφατες τριβές που προκάλεσαν οι καταγγελίες της Κύπριας ευρωβουλευτού, Ελένης Θεοχάρους, περί ολιγωρίας της ελληνικής διπλωματίας στις προκλήσεις της Αγκυρας.
Ο Νίκος Αναστασιάδης γίνεται αποδέκτης έντονης κριτικής από τις πολιτικές δυνάμεις της Κύπρου για τους χειρισμούς του στις συνομιλίες, ενώ στην τελευταία συνάντηση με τον Ντερβίς Ερογλου αποχώρησε εκνευρισμένος, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, οι προτάσεις που έχει καταθέσει η τουρκοκυπριακή πλευρά αποκλίνουν σε περίπου τριάντα σημεία από τα συμφωνηθέντα στις προηγούμενες συνομιλίες Χριστόφια – Ταλάτ, ενώ ο Τουρκοκύπριος ηγέτης δήλωσε ότι απορρίπτει το έγγραφο Ντάουνερ. Από την πλευρά του, ο Τουρκοκύπριος «υπουργός Εξωτερικών», Οζντίλ Ναμί, σύμφωνα με την εφημερίδα «Σαμπάχ», επιβεβαίωσε ότι «υπάρχει σημαντικό πρόβλημα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» και τόνισε ότι η «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεν προτίθεται να δεχτεί αυτή τη συμπεριφορά [του Ν. Αναστασιάδη]».
Στην ενημέρωση που έκανε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα, Λίζα Μπατενχάιμ, τόνισε ότι πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα στις δύο πλευρές, ώστε να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. Εθεσε, πάντως, θέμα ακολουθητέας μεθοδολογίας.
Το κλίμα βάρυναν ακόμα περισσότερο τις προηγούμενες ημέρες και οι δηλώσεις του Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο οποίος, στην επέτειο των σαράντα χρόνων από την τουρκική εισβολή, την χαρακτήρισε «ειρηνευτική επιχείρηση», έκανε λόγο για προοπτική ενός «νέου συνεταιριστικού κράτους στην Κύπρο» και διαβεβαίωσε ότι η Τουρκία «θα είναι πάντα εγγυήτρια και μητέρα πατρίδα», η οποία «δεν θ' αφήσει ποτέ τους Τουρκοκύπριους να είναι μειοψηφία σ' ένα ελληνικό κράτος». Οι συνομιλίες στην Κύπρο θα επαναληφθούν στις 2 Σεπτεμβρίου, ωστόσο οι προοπτικές για τον νέο γύρο συνομιλιών δεν εμφανίζονται ιδιαιτέρως ευοίωνες.
«Aπομόνωση»
Την ίδια ώρα, στην Αγκυρα αυξάνονται οι αντιδράσεις για την εξωτερική πολιτική των Ερντογάν – Νταβούτογλου. Σε άρθρο του στην εφημερίδα «Ζαμάν», ο αρθρογράφος Ντενίζ Αρσλάν κατηγορεί το ηγετικό δίδυμο ότι οδηγεί την Τουρκία σε αυξανόμενη απομόνωση και ότι με την επιθετική φρασεολογία του και εμπρηστικά σχόλια κάνει το μοντέλο δημοκρατίας που εκπροσωπούσε στην περιοχή να ξεθωριάζει όλο και περισσότερο. Ο τουρκικός Τύπος αποδίδει τη στάση αυτή του Τούρκου πρωθυπουργού σε πολιτική σκοπιμότητα και συγκεκριμένα στις βλέψεις του να καταλάβει τον προεδρικό θώκο στις εκλογές της 10ης Αυγούστου.
Σήμερα, ο Νίκος Αναστασιάδης θα έχει χωριστές συναντήσεις με τους αρχηγούς κοινοβουλευτικών κομμάτων στη Βουλή των Ελλήνων, ενώ ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος θα έχει επίσης συνάντηση με την ομόλογό του Σοφία Βούλτεψη.