Oι δικαστικές αποφάσεις, ιδίως οι ποινικές, δεν ορίζουν μόνο την τύχη των ανθρώπων που δικάζονται, αλλά νοηματοδοτούν κοινωνικές συμπεριφορές, καθορίζουν το μέγεθος της κοινωνικοηθικής (απ)αξίας μιας πράξης, έχουν μία αυτόνομη παιδευτική και ιδεολογική λειτουργία, ασχέτως των προθέσεων των δικαζόντων.
Υπό αυτό το πρίσμα, η απόφαση για τη Μανωλάδα δεν αφορά μόνο τη Μανωλάδα, αλλά όλες τις Μανωλάδες της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, το γεγονός ότι η ακραία, βάναυση και συστηματική εκμετάλλευση εργαζομένων, εκμετάλλευση που προσιδιάζει σε συνθήκες δουλείας του αμερικανικού Νότου του περασμένου αιώνα, δεν συνιστά αξιόποινη πράξη κατά την κρίση του δικαστηρίου πρέπει τουλάχιστον να μας προβληματίσει. Διότι σημαίνει ότι η αδήλωτη, μαύρη, απλήρωτη εργασία υπό συνθήκες που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην Ελλάδα μπορεί να είναι και νόμιμη, ή ανεκτή, σε κάθε πάντως περίπτωση ατιμώρητη.
Δύο τινά λοιπόν μπορεί να συμβαίνουν: είτε η συγκεκριμένη δικαστική κρίση είναι νομικά εσφαλμένη, είτε υφίσταται νομοθετικό κενό, το οποίο θα πρέπει κατεπειγόντως να καλυφθεί. Το τρίτο ενδεχόμενο, δηλαδή η εργασιακή εκμετάλλευση σε συνθήκες απάνθρωπες και εξευτελιστικές να είναι νόμιμη, αντίκειται όχι γενικώς και αφηρημένα σε κάποιες ηθικές αξίες, αλλά στο ίδιο το γράμμα του συνταγματικού μας κειμένου. Το οποίο, σημειωτέον, δεν είναι ούτε διακήρυξη ούτε ευχολόγιο, αλλά συστηματικό σύνολο κανόνων δικαίου.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Η διπλή ντροπή της Μανωλάδας
Ησύχασε επιτέλους από χθες ολόκληρη η τοπική κοινωνία, που μοιράστηκε την αγωνία του ιδιοκτήτη φραουλοπαραγωγού και των ένοπλων επιστατών του στη Μανωλάδα. Η Δικαιοσύνη, οι δικαστές και οι ένορκοι, οι μάρτυρες συντοπίτες, όλοι μαζί έβγαλαν την απόφαση. Δύο ένοχοι που θα μείνουν εκτός φυλακών και όλοι οι άλλοι αθώοι.
Οι απλήρωτοι μετανάστες με τα σκάγια στα κορμιά τους, με τις απάνθρωπες συνθήκες δουλείας κάτω από τον ήλιο, στοιβαγμένοι στην αθλιότητα, άκουσαν χθες τον πέλεκυ της ελληνικής Δικαιοσύνης να πέφτει στα δικά τους κεφάλια. Οι Ελληνες, όμως, δεν είναι ρατσιστές και όλοι αυτοί αύριο μπορεί να διαμαρτυρηθούν για τα παιδιά της Παλαιστίνης, που σκοτώνονται από τις σφαίρες των Ισραηλινών, ή για τα παιδιά της Συρίας. Τα παιδιά των Μπανγκλαντεσιανών, όμως, που θα πεθάνουν από την πείνα, όταν οι πατεράδες τους δεν θα μπορέσουν να τους στείλουν λεφτά από τον ιδρώτα και το αίμα τους, δεν είναι θέμα για να απασχολήσει το δημοκρατικό μας φρόνημα.
Αυτός που τους έφερε εκεί να δουλέψουν, τους άφησε απλήρωτους και μετά έστειλε τους παλικαράδες να τους απειλήσουν, είναι άξιος πατριώτης και επιχειρηματίας σεβαστός στην τοπική κοινωνία. Τώρα και μέχρι να γίνει η έφεση των συνηγόρων των μεταναστών, μπορεί μέχρι και να τους στερήσουν τα άσυλο για ανθρωπιστικούς λόγους και να τους στείλουν πίσω απένταρους και τραυματισμένους για πάντα. Η αλληλεγγύη, μόνη ελπίδα στη νέα αυτή συνένοχη ντροπή.
Οι… Μανωλάδες είναι βέβαιο ότι θα καταδικαστούν και θα στηλιτευτούν από τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια και τους θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ποιος όμως νοιάζεται; Το βασικό θέμα είναι να μην πληγούν ο τουρισμός και η παραγωγή της φράουλας. Η ντόπια κοινωνία ξέχασε γρήγορα τα θύματά της και σαν «επιβράβευση» ήρθε και η δικαστική απόφαση.
Αν μόνο για ένα δευτερόλεπτο ο κάθε πατριώτης βάλει τον εαυτό του στη θέση ενός δούλου-εργάτη σε ένα γερμανικό εργοτάξιο, που θα τον άφηνε απλήρωτο και θα τον πυροβολούσε μόλις διεκδικούσε τα μεροκάματα, τότε τι απόφαση θα έπρεπε να βγάλει το αντίστοιχο μεικτό ορκωτό δικαστήριο της Γερμανίας; Αστείο πράγμα – βλέπετε η Γερμανία είναι μια δημοκρατική χώρα, που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Α.Ψ.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ολη η Ελλάδα… Νέα Μανωλάδα
Του Κώστα Ζαφειρόπουλου
Εκπληξη και δικαιολογημένη οργή προκάλεσε η χθεσινή απόφαση-σκάνδαλο του δικαστηρίου της Πάτρας σε αρκετό κόσμο, που σε άλλες περιπτώσεις «εμπιστεύεται την (αστική) Δικαιοσύνη». Φασισμός όμως δεν είναι μόνο οι χρυσαυγίτες, βουλευτές-μπράβοι-τάγματα εφόδου-τα παιδιά με τα μαύρα μπλουζάκια, φασισμός είναι και οι εργολάβοι-επενδυτές που κυνηγούν τους εργαζομένους τους με καραμπίνες.
Κάπως έτσι, με αίμα εργαζομένων, ξένων αλλά και Ελλήνων, αυξάνονται (δήθεν) οι εξαγωγές αυτής της χώρας. Φασισμός είναι πάνω απ’ όλα η κοινωνία που αποδέχεται και επικροτεί τέτοιες συμπεριφορές. Στη Μανωλάδα, στη Σκάλα Λακωνίας, στο Λεωνίδιο (προχθεσινό αστυνομικό πογκρόμ σε εργάτες γης), στη Σαλαμίνα (υπόθεση Αιγύπτιου φούρναρη).
Γιατί μας κάνει όμως εντύπωση; Ολοι γνώριζαν τι συνέβαινε στη Νέα Μανωλάδα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Και σιωπούσαν. Ο εκφασισμός της κοινωνίας είχε προηγηθεί της ανόδου της Χ.Α. Οι δημοσιογράφοι δεν πήγαν εκεί για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Τότε όμως ήταν τα χρόνια των «θυσιών για το ισχυρό ευρώ», του εκσυγχρονισμού της υπαίθρου μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όταν η σκλαβιά των μεταναστών ήταν μία από τις παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας-φούσκας.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 καταγράφηκαν περιστατικά δολοφονίας μεταναστών εργατών, επειδή ζήτησαν τα δεδουλευμένα, όπως στην περίπτωση πατατοπαραγωγού στη Βόρεια Ελλάδα, που εκτέλεσε εν ψυχρώ τον 20χρονο εργάτη γης από την Αλβανία που απασχολούσε, όταν εκείνος ζήτησε να πληρωθεί.
Το μόνο που ίσως απέτρεψε πολλές «Μανωλάδες» τότε ήταν η νομιμοποίηση πολύ περισσότερων μεταναστών, διαδικασία που σχεδόν σταμάτησε το 2005. Γιατί, όπως έγραφε σε παλαιότερο κείμενό του ο Αρης Χατζηστεφάνου, η Νέα Μανωλάδα δεν είναι σύμβολο της κρίσης, αλλά της «Μεγάλης Ελλάδας» του χρηματιστηρίου, των Ολυμπιακών Αγώνων, των κυβερνήσεων Σημίτη-Καραμανλή.
