Του Μπάμπη Αγρολάμπου
Για ένα θερμό φθινόπωρο διαβουλεύσεων στην Ε.Ε., αναφορικά με την επόμενη φάση διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, προετοιμάζονται οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναθερμαίνονται οι προσδοκίες της κυβέρνησης Σαμαρά για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Η επίσκεψη του νέου προέδρου της Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, στην Αθήνα και οι υποσχέσεις για τόνωση της ανάπτυξης παράλληλα με την τήρηση του δημοσιονομικού πλαισίου, συνέπεσαν με τις προειδοποιήσεις του προέδρου της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, ότι η χαμηλή ανάπτυξη μπορεί να τινάξει στον αέρα το πρόγραμμα και του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι, που επιμένει ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερος χρόνος προσαρμογής και απορρίπτει το ενδεχόμενο να δεχθεί επιτήρηση κατά το πρότυπο της τρόικας.
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, στη συνέντευξη που έδωσε με τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά, απέφυγε να αναφερθεί στον ιδιότυπο διάλογο που έχει ανοίξει στην Ε.Ε. για την οικονομία, όπως και στο ζήτημα του ελληνικού χρέους. Επανέλαβε την εξαγγελία του προγράμματος επενδύσεων ύψους 300 δισ. ή του 3% του ΑΕΠ της Ε.Ε. που σχεδιάζει σε συνεργασία με την ΕΤΕ, επιμένοντας παράλληλα στη δημοσιονομική σταθερότητα «όχι μόνον στην Ελλάδα, αλλά σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.».
Εξ αφορμής του νέου πακέτου 4,9 δισ. ευρώ που χρειάστηκε η πορτογαλική τράπεζα Espirito Santo, ο κ. Γιούνκερ απάντησε: «Δεν έχουμε βγει από το τούνελ ολοκληρωτικά και δεν ήθελα να δώσω την εντύπωση σε καμία περίπτωση ότι έχουμε αφήσει όλα τα δεινά πίσω μας.
Ομως έχει γίνει μεγάλη πρόοδος και πρέπει να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες και να είμαστε σώφρονες, να είμαστε προσεκτικοί. Μπορεί να προκύψουν γεγονότα έκτακτα, απρόβλεπτα αν θέλετε. Ωστόσο αν είμαστε προσεκτικοί, θα είμαστε και προετοιμασμένοι και αυτή είναι η κατευθυντήρια γραμμή που υιοθετώ. Να έχουμε εξυγίανση στους προϋπολογισμούς, αλλά πρέπει να έχουμε και προοπτικές ανάπτυξης».
Δεν βλέπει κούρεμα
Αναφορικά με το ζήτημα του ελληνικού χρέους, στην ερώτηση εάν τίθεται θέμα κουρέματος, ο νέος πρόεδρος της Ε.Ε. απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι η ερώτηση δεν είναι μέσα στις σκέψεις του. Το ίδιο έκανε και ως προς το ζήτημα του χαρτοφυλακίου που θα έχει η Ελλάδα με επίτροπο τον νυν υπουργό Αμυνας, Δ. Αβραμόπουλο, προσθέτοντας πάντως εν είδει υπόσχεσης ότι «μπορώ να σας πω πως δεν θα απογοητευτείτε».
Ο κ. Σαμαράς από την πλευρά του αναφέρθηκε στην πορεία του προγράμματος, λέγοντας ότι «η Ελλάδα από άποψη δημοσιονομικής προσαρμογής πέτυχε κάτι που δεν έχει προηγούμενο διεθνώς: πέτυχε πρωτογενή πλεονάσματα για πρώτη φορά μετά από 21 χρόνια –κι ένα χρόνο νωρίτερα από τις προβλέψεις! Αλλά και από άποψη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ανέβηκε 111 θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας! Εκμηδένισε τα δίδυμα ελλείμματα –στον προϋπολογισμό της και στο εξωτερικό ισοζύγιο πληρωμών- μέσα σε δύο-τρία χρόνια.
Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες! Κατάφερε να βγει στις αγορές και να αρχίσει να δανείζεται ως φυσιολογική χώρα, επίσης ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι τολμούσε ο οποιοσδήποτε να υποθέσει λίγο πριν».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην περιπέτεια της Αργεντινής, προχωρώντας σε σύγκριση με την Ελλάδα: «Πρέπει όμως να βγάλουμε και τα απαραίτητα συμπεράσματα: Στην Ελλάδα αποφύγαμε ακριβώς αυτά που δεν κατάφερε να αποφύγει η Αργεντινή. Υποφέραμε, αναμφίβολα, αλλά δεν επιτρέψαμε να συμβεί στη χώρα μας ό,τι έγινε και εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τη χώρα εκείνη δώδεκα χρόνια μετά! Και αυτό την ώρα που κάποιοι εισηγούνταν να ακολουθήσουμε το παράδειγμά της άτακτης χρεοκοπίας, εμείς κάναμε αντίθετα ό,τι μπορούσαμε για να το αποτρέψουμε».
Αντιθέτως, ο πρόεδρος της Επιτροπής σημείωσε ότι δεν μπορεί να γίνει παραλληλισμός ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αργεντινή, λόγω της ευρωζώνης: «Το να αντλούμε συμπεράσματα ή να συγκρίνουμε τις δυο χώρες δεν είναι σωστό. Διότι και η Ελλάδα θα ήταν ίσως ένα καλό παράδειγμα για να αποφύγει η Αργεντινή τα προβλήματα που είχε μετά. Και εδώ, χάρη στις προσπάθειες του Κοινοβουλίου, της κυβέρνησης και τις προσπάθειες άλλων ευρωπαϊκών χωρών, η Ελλάδα δεν είναι η Αργεντινή».
Το ελληνικό πρόβλημα, ωστόσο, παραμένει στην κορυφή του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και είναι χαρακτηριστικό το σενάριο περί αλλαγής του τρόπου επιτήρησης από την τρόικα που δημοσίευσε το Reuters.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, συζητείται στις Βρυξέλλες η αποχώρηση του ΔΝΤ, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα χρειαστεί η χώρα νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, και η επιτήρηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Η αλλαγή αυτή αποτελεί βασική επιδίωξη της κυβέρνησης και προς αυτή την κατεύθυνση ζητήθηκε το ραντεβού στο Παρίσι. Πλην όμως, όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, είναι νωρίς για να προδικαστεί το τέλος της τρόικας.
Δύο προϋποθέσεις
Η πρώτη προϋπόθεση είναι να καλυφθούν όλοι οι στόχοι του προγράμματος μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η δεύτερη είναι να χαλαρώσει το δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ε.Ε. και να κλείσει η αβεβαιότητα για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα με τα stress tests της ΕΚΤ.
Ο κ. Σαμαράς εμφανίστηκε στις δηλώσεις του για τις ελληνικές τράπεζες καθησυχαστικός, λέγοντας ότι «η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, η οποία πήρε ένα σημαντικό διάστημα για να γίνει, αλλά τελικά έγινε, είναι κάτι το οποίο ακριβώς δημιουργεί μια ασπίδα προστασίας στα ελληνικά οικονομικά συμφέροντα».
Ωστόσο, εκκρεμεί η ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και το κατά πόσον θα καλυφθεί με το αδιάθετο ποσό της ανακεφαλαιοποίησης.
Πέραν των μη εξυπηρετούμενων δανείων, που αναμένεται να δημιουργήσουν νέο κύμα κοινωνικής ανησυχίας, ήδη τα μηνύματα που δέχεται η κυβέρνηση για το φορτίο των φόρων είναι αρνητικά και χαρακτηριστικό της ανησυχίας είναι ότι εξετάζεται επιμήκυνση των δόσεων για τον ΕΝΦΙΑ, όπως άφησε να εννοηθεί η κυβερνητική εκπρόσωπος Σ. Βούλτεψη (συνέντευξη στον ΣΚΑΪ), ενώ από το ΠΑΣΟΚ ο Φ. Σαχινίδης ζήτησε συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη για τη διόρθωση λαθών ή και την αλλαγή ορισμένων συντελεστών.
Εντονες διαμαρτυρίες μεταφέρονται στην κυβέρνηση από τους βουλευτές της συμπολίτευσης για το συνολικό πακέτο των φόρων και ζητείται η επίσπευση των διευκολύνσεων σε δόσεις και εξαγγελίες φοροελαφρύνσεων.
