Της Νόρας Ράλλη
Είναι κόρη επιζησάντων του Ολοκαυτώματος και ταυτόχρονα η πιο σκληρή και αδιάλλακτη επικριτής της ισραηλινής προπαγάνδας κατά των Παλαιστινίων. Τα άρθρα της είναι διαλεχτά μαθήματα δημοσιογραφίας.
Πολλοί θεωρούν πως βιώνει την ιστορία του Ισραήλ ως μια ουτοπία, πως περιμένει από τους Εβραίους συντοπίτες της κάτι που δεν είναι ικανοί να δημιουργήσουν πια. Η αλήθεια είναι πως η Ισραηλινή δημοσιογράφος Αμίρα Χας, ανταποκρίτρια της εφημερίδας «Χαάρετζ», καταγράφει την καθημερινή ζωή στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη χρόνια τώρα.
Απειλές
Εχει πολλάκις δεχτεί απειλές από την κυβέρνηση Νετανιάχου, καθώς είναι η μοναδική Ισραηλινή δημοσιογράφος που έχει ζήσει τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη. Είναι η ρεπόρτερ που τη μισούν τόσο το ισραηλινό κατεστημένο όσο και η πολιτική εξουσία.
Η ίδια γράφει: «Αν νίκη σημαίνει να προκαλείς στον εχθρό ένα βουνό σφαγμένα παιδιά, τότε το Ισραήλ έχει νικήσει. Αυτές οι νίκες προστίθενται στην ηθική μας κατάπτωση, στην ηθική ήττα μιας κοινωνίας που δεσμεύεται να μην κάνει την αυτοανάλυσή της, που αρέσκεται να μεμψιμοιρεί για τις καθυστερήσεις των αεροπορικών πτήσεων».
Τα τελευταία δεκαέξι χρόνια κατοικεί στη Ραμάλα. Κόρη αριστερών Εβραίων, μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ και στο Τελ Αβίβ. Περιγράφει τη Γάζα ως μια «ανοιχτή φυλακή, όπου όσοι ζουν εκεί γνωρίζουν ότι δεν έχουν τον έλεγχο της ζωής τους κι αυτό είναι χειρότερο ακόμα και από τη φτώχεια και την ανέχεια».
Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το συγκλονιστικό βιβλίο της «Ανταπόκριση από τη Ραμάλα» (εκδόσεις «Αιώρα»), με προλογικό σημείωμα του Νικόλα Βουλέλη. Πρόκειται για μια σειρά άρθρων της που δημοσιεύτηκαν από το 1997 έως το 2002. Εγκατεστημένη από το 1997 στη Ραμάλα (και νωρίτερα στη Γάζα), η Αμίρα Χας επέλεξε να ζήσει από κοντά τα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν τις Συμφωνίες του Οσλο και τη δεύτερη Ιντιφάντα.
«Ηθελα να δω τι σημαίνει να ζεις με απαγόρευση κυκλοφορίας, να ζεις με τον φόβο ενός στρατιώτη. Ηθελα να μάθω πώς είναι να είσαι Ισραηλινός υπό ισραηλινή κατοχή».
Η ανεξάρτητη δημοσιογραφική δουλειά της την ανέδειξε σε εμβληματική μορφή της ισραηλοπαλαιστινιακής σύγκρουσης και της εξασφάλισε διεθνή αναγνώριση και αποδοχή. Δεν είναι τυχαίο πως η δουλειά της τιμήθηκε το 2003 από την UNESCO με το Παγκόσμιο Βραβείο Ελευθερίας του Τύπου.
«Συνέχεια λαμβάνω μηνύματα από ανθρώπους που εύχονται να πάθω καρκίνο ή που υποστηρίζουν πως πρέπει να πεθάνει και ο τελευταίος Παλαιστίνιος για να υπάρξουμε ως Ισραηλινοί» λέει. Ωστόσο, δεν σταματά.
Οι σύμβουλοι
Ηδη πριν από λίγες ημέρες έγραψε σε άρθρο της: «Να μην ξεχάσουμε το δάφνινο στεφάνι για τους σοφούς νομικούς μας, χωρίς τους οποίους ο ισραηλινός στρατός δεν κάνει βήμα. Χάρη σ’ αυτούς, η ανατίναξη ενός ολόκληρου σπιτιού στον αέρα -είτε άδειο είτε γεμάτο με ανθρώπους- εύκολα δικαιολογείται αν το Ισραήλ έχει ταυτοποιήσει ένα από τα μέλη της οικογένειας ως νόμιμο στόχο. Και ένα ακόμα μπουκέτο λουλούδια στους συμβούλους μας, τους απόφοιτους των αποκλειστικών νομικών σχολών στο Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ίσως και στην Αγγλία: είναι σίγουρα αυτοί που συμβουλεύουν τον ισραηλινό στρατό ότι είναι νόμιμο να πυροβολούν τις παλαιστινιακές ομάδες διάσωσης και να τις αποτρέπουν να συλλέξουν τους τραυματίες. [...] Και σκέφτομαι: αν η Χαμάς βγήκε από τη γενιά της πρώτης Ιντιφάντα, όταν τους νεαρούς που πέταγαν πέτρες τους πυροβολούσαν, τι θα προκύψει από τη γενιά που βίωσε τις επανειλημμένες σφαγές των τελευταίων επτά ετών; Η ηθική μας ήττα θα μας στοιχειώνει για πολλά χρόνια στο μέλλον».
Κάθε φορά που η Αμίρα Χας καλείται να εξηγήσει γιατί επέλεξε να γίνει δημοσιογράφος, διηγείται ένα καθοριστικό επεισόδιο στη ζωή της μητέρας της. Μια καλοκαιρινή μέρα του 1944, η Χάνα Χας πήγαινε από ένα βαγόνι μεταφοράς ζώων προς το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν-Μπέλσεν.
«Αυτή και οι υπόλοιπες γυναίκες είχαν ταξιδέψει 10 μέρες μέσα στο τρένο από τη Γιουγκοσλαβία. Ηταν άρρωστες και κάποιες απ’ αυτές ήταν ετοιμοθάνατες. Τότε, η μητέρα μου είδε κάποιες Γερμανίδες να κοιτάζουν τις αιχμάλωτες, απλά να τις κοιτάζουν. Αυτή η εικόνα με σημάδεψε από μικρή, αυτό το απεχθές “βλέμμα του θεατή”. Νιώθω σαν να ήμουν εκεί και να το είδα με τα μάτια μου».
Ιnfo: Ακόμη προτείνουμε τα: «Καλωσήρθατε στη Ραμάλα» (εκδόσεις «Κριτική»), «Μεσανατολικό 1995-2002. Οι ισραηλινο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις» (εκδόσεις «Scripta»)
