Του Μπάμπη Αγρολάμπου
Οι ειδήσεις του Αυγούστου όσο λίγες και αν είναι άλλο τόσο μεγάλες αποδεικνύονται για τα μέτρα της κυβέρνησης Σαμαρά, που συνεχίζει να πελαγοδρομεί ανάμεσα στον ΕΝΦΙΑ και τις υποσχέσεις για καλύτερες ημέρες. Οι επιπτώσεις της γκάφας του υπουργείου Οικονομικών τώρα αρχίζουν να γίνονται αντιληπτές στο μέγαρο Μαξίμου. Πλην όμως τα χρονικά περιθώρια για την ανασκευή του νόμου είναι στενά και η μόνη επιλογή για τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά ήταν να ζητήσει από το οικονομικό επιτελείο διορθώσεις μία προς μία γραμμή του φορολογικού πλαισίου.
Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι περιμένουν την ανάπαυλα του Δεκαπενταύγουστου να επενεργήσει ως βαλβίδα εκτόνωσης της κοινωνικής οργής για τις εξωφρενικές αστοχίες του ΕΝΦΙΑ. Με αυτή την προσδοκία τις επόμενες ημέρες θα δουν εκ νέου τον κυβερνητικό σχεδιασμό του φθινοπώρου. Την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου η κυβέρνηση θα δώσει τις αναθεωρημένες επιβαρύνσεις του ΕΝΦΙΑ.
Προγράμματα για ανέργους
Την ίδια εβδομάδα θα ανακοινωθούν αναλυτικά και τα προγράμματα για την ανεργία σε περιοχές και κατηγορίες δικαιούχων για 145.000 νέους και μακροχρόνια ανέργους. Στη συνέχεια υπάρχει το ραντεβού με την τρόικα στο Παρίσι και θα ακολουθήσει η επίσκεψη του κ. Σαμαρά στη ΔΕΘ, όπου έχει αποφασίσει να παρουσιάσει το πρόγραμμα των φοροελαφρύνσεων που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τον επόμενο χρόνο και τα στοχευμένα μέτρα για την ενίσχυση των ασθενέστερων.
Πακέτο θα είναι και οι εξαγγελίες για τους ένστολους και τους δικαστικούς ως προς τη σταδιακή καταβολή των αναδρομικών τους.
Στην κυβέρνηση επιμένουν ότι η πορεία του προγράμματος εξελίσσεται ομαλά και στην επόμενη επιθεώρηση της τρόικας στα μέσα Σεπτεμβρίου θα επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις. Παρά τις αισιόδοξες εκτιμήσεις όμως ως προς την πορεία του προγράμματος, η έναρξη των συνομιλιών για το χρέος δεν είναι δεδομένη και στις παραμέτρους που είχε μέχρι πρότινος μπροστά της η Αθήνα προστίθενται νέες επιβαρυντικές μεταβλητές:
– Τα νεότερα στοιχεία για την πορεία της ιταλικής οικονομίας, της 3ης στην ευρωζώνη, έδειξαν ότι στο δεύτερο τρίμηνο κινούνταν σε ύφεση (-0,2%) και οι προβλέψεις για το υπόλοιπο του χρόνου δεν είναι θετικές. Τάση υποχώρησης όμως δείχνει η γαλλική οικονομία, η 2η, ενώ όσον αφορά την ατμομηχανή της Ε.Ε. η κρίση με τη Ρωσία οδηγεί σε αναθεώρηση των αρχικών προβλέψεων επί τα χείρω.
– Δυσμενέστερες από τις αρχικές όμως είναι και οι προβλέψεις για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, που τις επόμενες ημέρες μπαίνει στην επόμενη φάση των stress tests της ΕΚΤ. Το υπόδειγμα είναι αυστηρότερο καθώς οι πιέσεις, από τη FED αυτή τη φορά, ήταν ισχυρότερες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται νέο κύμα αβεβαιότητας στις διεθνείς αγορές και αρνητικές τάσεις στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
– Η νέα αβεβαιότητα, που γεννάται από την κρίση στις σχέσεις των ΗΠΑ και της Ε.Ε. με τη Ρωσία, βρίσκεται και αυτή σε φάση κλιμάκωσης. Παρότι τα μέτρα εις βάρος της Μόσχας που αποφάσισαν Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες έχουν ορίζοντα τριών μηνών και είχαν εκτιμηθεί οι επιπτώσεις, τα αντίμετρα, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Πούτιν, έχουν προκαλέσει μεγαλύτερη αναταραχή στην Ε.Ε. Εάν η αποκλιμάκωση της έντασης καθυστερήσει πέραν του προβλεπόμενου τριμήνου, τότε το φθινόπωρο μπορεί να αποδειχτεί δυσκολότερο για την ευρωζώνη.
Μέσα σε αυτό το τοπίο η κυβέρνηση δεν δείχνει να έχει περιθώρια ελιγμών. Τα στραβοπατήματα της προηγούμενης εβδομάδας ανέδειξαν στο έπακρο τις λειτουργικές αδυναμίες της αλλά και τα προβλήματα της στρατηγικής της. Ο σχεδιασμός τής περαιτέρω ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους σε συνεργασία με τους εταίρους της Ε.Ε. είχε γίνει σε συνθήκες φαινομενικά ήρεμες, με γνώμονα και τις πολιτικές αντοχές της κυβέρνησης Σαμαρά εν όψει των προεδρικών εκλογών.
Σε δύσκολη θέση
Οι νέες συνθήκες ενδέχεται να φέρουν σε δυσκολότερη θέση την ελληνική κυβέρνηση. Νέα αναβολή των συνομιλιών, σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, «δεν μπορεί να γίνει δεκτή από την Αθήνα». Εάν όμως η αξιολόγηση από πλευράς τρόικας δεν είναι θετική, θα είναι πολύ δύσκολο για την κυβέρνηση να απεγκλωβιστεί. Γι’ αυτό και, όπως επισημαίνεται από κυβερνητικές πηγές, «ο κ. Σαμαράς εννοούσε μέχρι κεραίας τη σύσταση προς τους υπουργούς ότι δεν επιτρέπεται η παραμικρή χαλάρωση».
Οι επόμενες κινήσεις του πρωθυπουργού αναμένονται μετά τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. για το πρόβλημα των σχέσεων με τη Ρωσία. Ηδη πάντως, παράλληλα με τους χειρισμούς του υπουργείου Εξωτερικών υπό τον κ. Βενιζέλο, ο κ. Σαμαράς προγραμματίζει κύκλο επαφών με τους ομολόγους του της Ε.Ε. προκειμένου να μετριαστούν οι πρώτες αρνητικές επιπτώσεις που ήδη καταγράφονται στον τουριστικό και τον αγροτικό-μεταποιητικό τομέα.