Στον αέρα η αξιοποίηση των ολυμπιακών έργων
Του Θ. Ασημακόπουλου
Εχει αναφερθεί πολλές φορές τα τελευταία εννιά χρόνια η ανικανότητα των ελληνικών κυβερνήσεων να συντηρήσουν και να αξιοποιήσουν τα περισσότερα από τα ολυμπιακά έργα που μας έμειναν από τους Αγώνες του 2004.
Αντί να πάρουμε για παράδειγμα τη Βαρκελώνη, που από το 1992 κι έπειτα έχει γίνει «πόλη για να ζεις», στη δική μας πρωτεύουσα επικράτησε η… λογική του «άρπα-κόλλα».
Το Λονδίνο τώρα, που φιλοξένησε τους τελευταίους Ολυμπιακούς Αγώνες πέρυσι το καλοκαίρι, δεν έχει φτάσει ακόμα σε… επίπεδα Αθήνας, αλλά δείχνει πως ο προγραμματισμός του δεν είναι ο καλύτερος. Και είναι πολλοί οι Αγγλοι που έχουν απογοητευτεί από την εικόνα πολλών από τα γήπεδα και τα άλλα ολυμπιακά έργα.
Το Στράτφορντ είναι ένα προάστιο του υποβαθμισμένου ανατολικού Λονδίνου που το διάλεξαν για να στεγάσει το Ολυμπιακό Πάρκο, μέσα στο οποίο υπάρχει και το Ολυμπιακό Στάδιο.
Μιλάμε για τεράστιο χώρο για τον οποίο το σχέδιο έλεγε πως μετά τους Αγώνες θα αναβαθμιζόταν με κάθε τρόπο μαζί με τη γύρω περιοχή.
Το πάρκο θα ήταν πόλος έλξης για τουρίστες και οικογένειες και τα νεόκτιστα εμπορικά κέντρα θα πλημμύριζαν από κόσμο, ενώ κατασκευάστηκαν και κτίρια που προορίζονται για γραφεία, ώστε να δημιουργηθεί ένας τρίτος εργασιακός πόλος, μετά το City και την Canary Wharf.
Δυστυχώς, έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση των Παραολυμπιακών, το Στράτφορντ και κυρίως το Ολυμπιακό Πάρκο, μοιάζουν ερημωμένα. Μία μέρα μετά το τέλος των Αγώνων μπήκαν μπουλντόζες για να ξηλώσουν τα τσιμέντα από τον περιβάλλοντα χώρο των γηπέδων – και αυτό ήταν! Το θέμα είναι ότι ουσιαστικός αυτόπτης μάρτυς των όσων περιγράφουμε δεν μπορεί να υπάρξει, καθώς ο πυρήνας της περιοχής δεν είναι ανοιχτός σε κάποιον που θα ήθελε να τον επισκεφθεί. Στο κεντρικό Στάδιο και στο περίφημο Orbit δεν μπορεί να πάει επισκέπτης, αφού οι υπεύθυνοι έχουν τοποθετήσει φράγματα με κώνους και κάγκελα, αποκλείοντας τη διέλευση.
Οι Αγγλοι σκέφτηκαν λίγο πιο μακροπρόθεσμα, ορίζοντας χρονικά την πλήρη ολοκλήρωση του πλάνου τους για το 2020. Δεν αμφιβάλλουμε ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβεί. Ομως, οι ενστάσεις είναι πολλές.
Κατ' αρχάς, με τους ρυθμούς που προχωρούν τα πράγματα στον κόσμο, οτιδήποτε σχεδιάζεται σε τέτοιο βάθος χρόνου μπορεί να ξεπεραστεί. Επίσης, είναι πάμπολλα τα χρήματα που θα χρειαστούν για να ανασκευαστεί ο χώρος που σχεδόν καταστράφηκε λίγους μήνες μετά την κατασκευή του. Πρωτοτυπία κι αυτή των Αγγλων.
Μεγάλος «εχθρός» και ο καιρός. Αέρας, υγρασία και βροχή σχεδόν όλον τον χρόνο είναι συνθήκες που δεν ευνοούν τη διατήρηση ενός παρατημένου κομματιού γης.
Για να γίνουν κατανοητά όλα αυτά, αρκεί η φράση του Γκόρντον Φαρκχουάρ του BBC: «Το Ολυμπιακό Πάρκο είναι σήμερα ακριβώς όπως το 2010. Την εποχή που γίνονταν έργα δηλαδή»…
Ας δούμε, λοιπόν, ένα ένα τα κτίσματα που χρησιμοποιήθηκαν στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου και τη σημερινή τους κατάσταση.
Το «φιλέτο», δηλαδή το Στάδιο, χωρητικότητας 80.000 θεατών, ψάχνει ακόμα μελλοντικό ιδιοκτήτη. Από το 2010 έχουν κατατεθεί προτάσεις και αυτή τη στιγμή η ποδοσφαιρική ομάδα Γουέστ Χαμ είναι το μεγάλο φαβορί για να πάρει την κυριότητα.
Οι υπεύθυνοι σκόπευαν να επαναλειτουργήσουν το γήπεδο από το 2015, δηλαδή τρία χρόνια μετά το προσωρινό του κλείσιμο. Ομως, έπειτα από πιέσεις και «φωνές» από όλα τα ΜΜΕ της χώρας και όχι μόνο, αποφασίστηκε να γίνουν κάποιες εκδηλώσεις το επόμενο καλοκαίρι.
Στις 27 Ιουλίου, θα γίνει ένα Γκραν Πρι στίβου, για να γιορταστεί η πρώτη επέτειος από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών.
Η μεγαλύτερη εταιρεία διοργάνωσης συναυλιών στον κόσμο, η Live Nation, ζήτησε το στάδιο για συναυλίες, όμως το μόνο που κατάφερε είναι να της παραχωρηθούν κάποιοι ανοικτοί χώροι γύρω γύρω για τη διεξαγωγή των Φεστιβάλ Hard Rock Calling και Wireless, που μέχρι τώρα γίνονται στο Χάιντ Παρκ. Παρ’ όλα αυτά, η μόνιμη χρήση του Ολυμπιακού Σταδίου τοποθετείται ακόμα στο 2015. Ως τότε θα γίνονται απλά σποραδικές εκδηλώσεις.
Το Aquatic Center όπου έγιναν οι αγώνες κολύμβησης και οι καταδύσεις δεν έχει πια καμία σχέση με την εικόνα που είδαμε το καλοκαίρι. Κατ' αρχάς, αφαιρέθηκαν οι 15 από τις 17,5 χιλιάδες θέσεις του. Το «κουτσουρεμένο» κολυμβητήριο θα ανοίξει πάλι το 2014, αλλά υπάρχει ένα σημαντικό πρόβλημα. Κατά τη διάρκεια των εργασιών για την αποδόμηση του χώρου, δημιουργήθηκαν τρύπες και «κενά» στην κατασκευή, η οποία όχι μόνο μπάζει, αλλά βρέχεται κιόλας!
Ακριβώς δίπλα βρίσκεται η Water Polo Arena, το πρώτο venue παγκοσμίως που χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για αγώνες πόλο. Φυσικά, η χρησιμότητά του είναι μηδαμινή πια. Ετσι το κτίριο… χάσκει μισό! Κάποια κομμάτια του έχουν αφαιρεθεί για να «μετασχηματιστούν» σε άλλους χώρους ανά την Αγγλία και τα υπόλοιπα θα ανακυκλωθούν. Κοινώς, σε αυτόν τον χώρο θα μείνει μια μεγάλη «τρύπα».
Στις 20 Ιανουαρίου, βγήκε στο «σφυρί» το γήπεδο μπάσκετ που κατασκευάστηκε για τους Αγώνες. Ο στόχος δεν είναι να πουληθεί ως κτίριο, αλλά για… υλικά, κυρίως από το εσωτερικό του. Μόλις πουληθούν το… παρκέ, τα καθίσματα και οτιδήποτε άλλο, θα ανακυκλωθεί…
Οι δύο εγκαταστάσεις που αφορούσαν την ποδηλασία συγχωνεύτηκαν σε μία. Η πίστα του BMX απομακρύνθηκε για να γίνει κάποια στιγμή στο μέλλον μέρος του πάρκου και μεταφέρθηκε στο κλειστό ποδηλατοδρόμιο, όπου διαλύθηκε η αγωνιστική πίστα που υπήρχε εκεί.
Το Riverbank ήταν ένας χώρος που περιελάμβανε δύο γήπεδα χόκεϊ επί χόρτου και στους Παραολυμπιακούς φιλοξένησε παιχνίδια ποδοσφαίρου 7Χ7 και 5Χ5. Εννοείται πως διαλύθηκε ολόκληρος. Ομως το χόκεϊ δεν πάει χαμένο. Θα μετακομίσει –εντελώς ανούσια- λίγα μέτρα παραπέρα, στο Eton Manor, εκεί όπου κατασκευάστηκαν 13 γήπεδα τένις και χρησιμοποιήθηκαν μόνο στους Παραολυμπιακούς. Μην ξεχνάμε ότι για το τένις των Ολυμπιακών χρησιμοποιήθηκε το Γουίμπλεντον. Αρα, διαλύεται το χόκεϊ για να μετακομίσει στο διαλυμένο τένις… Κατάλαβε κανείς τίποτα;
Από την… καταστροφική μανία των Αγγλων τη γλιτώνει μόνο το Copper Box. Το κλειστό γήπεδο όπου έγινε το χάντμπολ θα μείνει στη θέση του – κι αυτό είναι είδηση! Βέβαια, έγιναν κι εκεί κάποιες μετατροπές και μειώσεις στη χωρητικότητά του (από 7.000 στο μισό), αλλά από την ερχόμενη σεζόν θα είναι έδρα της ομάδας μπάσκετ London Lions, ενώ θα διοργανωθούν και κάποια τουρνουά μπάντμιντον.
Πάλι καλά που τα υπόλοιπα αθλήματα των τελευταίων Αγώνων έγιναν σε χώρους που υπήρχαν και πριν από τους Ολυμπιακούς. Στάδια, γήπεδα, εκθεσιακοί χώροι, πάρκα…
Το Ολυμπιακό Χωριό βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο Πάρκο, που μετονομάστηκε σε Πάρκο Βασίλισσας Ελισάβετ και θα στεγάσει 2.800 οικογένειες. Αν ολοκληρωθούν τα έργα…
Στη Βρετανία υπάρχει μεγάλη δυσπιστία για την ολοκλήρωση του όλου σχεδίου, που υποτίθεται ότι θα αποφέρει κέρδη ενός δισ. ευρώ σε διάστημα πέντε ετών. Κι αυτό γιατί το πλάνο αξιοποίησης άλλαξε πέντε φορές από το 2005 ώς το 2010! Μήπως τελικά αυτοί είναι χειρότεροι κι από μας; Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο…