Του Μιχαήλ-Αγγελου Κωνσταντόπουλου

Πολυμελές κύκλωμα 18 ατόμων, που πραγματοποιούσε εικονικές ασφαλίσεις εργαζομένων από επιχειρήσεις και ζημίωσε το ΙΚΑ και το Δημόσιο με περίπου 12.800.000 ευρώ, αποκάλυψε έρευνα της Οικονομικής Αστυνομίας. Εγκέφαλος φέρεται να είναι 54χρονος λογιστής, ο οποίος διαχειριζόταν πέντε εταιρείες στην Αττική που ασφάλιζαν εικονικά προσωπικό άλλων επιχειρήσεων. Ο λογιστής μαζί με άλλα 17 άτομα, ηλικίας 22 έως 67 ετών, είχε στήσει τον μηχανισμό εξαπάτησης από το 2010, χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνάσματα παραπλάνησης των αρμόδιων υπηρεσιών.

Αλληλοεπικαλύψεις

Αρχικά, τα μέλη του κυκλώματος προχώρησαν στη σύσταση εικονικών επιχειρήσεων ή στη μεταβίβαση σε «αχυράνθρωπους» -κυρίως αλλοδαπούς- επιχειρήσεων που προϋπήρχαν, αλλά στην πράξη δεν βρίσκονταν σε λειτουργία. Ο 54χρονος είχε δημιουργήσει ένα περίπλοκο δίκτυο αλληλοεπικάλυψης, στο πλαίσιο του οποίου οι πέντε εμπλεκόμενες επιχειρήσεις -δραστηριοποιούμενες σε εμπόριο ξυλείας, είδη υγιεινής, βιβλία, εμπόριο ενδυμάτων και καλλυντικά- ασφάλιζαν εικονικά προσωπικό, που στην πραγματικότητα εργαζόταν σε διάφορες εταιρείες καθαρισμών και σε δίκτυο γυμναστηρίων ή δεν εργαζόταν και καθόλου.

Ετσι, γυμναστές ασφαλίζονταν ως υπάλληλοι σε εταιρεία ειδών υγιεινής, οικοδόμοι ως έμποροι βιβλίων, κομμωτές ως έμποροι ενδυμάτων, καθαρίστριες ως εργαζόμενοι σε εταιρεία εμπορίου ξυλείας κ.ά. Με αυτό τον τρόπο, οι πραγματικοί εργοδότες απαλλάσσονταν από την υποχρέωση της ασφάλισης του προσωπικού τους, όπως και την καταβολή εισφορών, καθώς αυτό θα έπρεπε να γίνει από τις επιχειρήσεις, στις οποίες ήταν εικονικά ασφαλισμένοι οι εργαζόμενοι, κάτι που ουδέποτε έγινε.

Οταν οι αρμόδιοι υπάλληλοι του ΙΚΑ αντιλαμβάνονταν τα τεχνάσματα του κυκλώματος και αναστελλόταν η δυνατότητα κάποιας ανενεργού επιχείρησης να ασφαλίζει εργαζομένους, τότε οι εργαζόμενοι «μεταφέρονταν» σε επόμενη επιχείρηση, που είχε τον ίδιο σκοπό, ώστε να συνεχιστούν οι εικονικές ασφαλίσεις και να χαθούν τα ίχνη τους.

Από την Οικονομική Αστυνομία διενεργήθηκαν έρευνες σε γραφεία εμπλεκόμενων επιχειρήσεων, κατά τις οποίες βρέθηκαν και κατασχέθηκαν αποδεικτικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την εικονική ασφάλιση, αλλά και την πραγματική απασχόληση των εργαζομένων. Επιπλέον, από ελέγχους που έγιναν στις έδρες των επιχειρήσεων δεν διαπιστώθηκε καν η ύπαρξη ή η λειτουργία τους. Σε αυτές τις επιχειρήσεις εμφανίζονταν ως διαχειριστές ή ιδιοκτήτες αλλοδαποί ή φυσικά και νομικά πρόσωπα που στο παρελθόν είχαν συνεργαστεί μεταξύ τους ή είχαν συμμετάσχει μαζί σε άλλες επιχειρήσεις ή είχαν ως λογιστή τον 54χρονο.

Χωρίς δικαιώματα

Θύματα του κυκλώματος υπήρξαν και οι εργαζόμενοι σε αυτές τις εταιρείες, καθώς συχνά δεν τους καταβάλλονταν δεδουλευμένα και επιδόματα, ενώ διαπιστώθηκαν και άλλες παραβάσεις της ασφαλιστικής και εργατικής νομοθεσίας. Τα μέλη του κυκλώματος κατέβαλλαν στους εργαζόμενους ελάχιστα χρήματα ως αμοιβές και μόνο κατόπιν πιέσεων και στη συνέχεια τους υπόσχονταν ότι θα δώσουν και τα χρωστούμενα, χωρίς να το πράξουν, αποφεύγοντας έτσι την καταβολή φόρου μισθωτών υπηρεσιών.

Επίσης, άλλοι εργαζόμενοι, λόγω της ακύρωσης των ενσήμων εικονικής ασφάλισης, έχασαν τα δικαιώματά τους για παροχές, επιδόματα, συνταξιοδότηση κ.λπ. Μία τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή 58χρονης καθαρίστριας που ήταν ασφαλισμένη εικονικά, με τους υπεύθυνους να της οφείλουν δεδουλευμένα και επιδόματα. Λόγω της εικονικής ασφάλισης, τα ένσημά της ακυρώθηκαν και έτσι, όχι μόνο διακόπηκε η προσωρινή της σύνταξη, αλλά δεν δικαιούται πλέον σύνταξη, καθώς δεν διαθέτει τα απαραίτητα ένσημα.

Σε άλλη περίπτωση, γυμναστές ήταν ασφαλισμένοι σε επιχειρήσεις εμπορίου ξυλείας και ειδών υγιεινής, ακόμη και από γυμναστήριο το οποίο είχε κλείσει, αλλά απασχολούνταν από άλλη αλυσίδα γυμναστηρίων που είχε ανασφάλιστους εργαζόμενους και οφειλές στο ΙΚΑ ύψους 780.000 ευρώ.

Τεράστια ζημιά

Ο 54χρονος λογιστής είναι στέλεχος, οικονομικός διευθυντής, διευθυντής προσωπικού και λογιστής της συγκεκριμένης αλυσίδας γυμναστηρίων. Η εκτιμώμενη ζημιά για το ΙΚΑ ανέρχεται στα 5.000.000 ευρώ και οι εκκρεμείς οφειλές των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων προς την Εφορία ανέρχονται περίπου στα 7.800.000 ευρώ.

Για την υπόθεση σχηματίστηκε δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα που έχει υποβληθεί στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών, με τους συμμετέχοντες στο κύκλωμα -15 άνδρες και 3 γυναίκες- να διώκονται μεταξύ άλλων για τα αδικήματα της απάτης κατ’ επάγγελμα ή κατά συνήθεια, της πλαστογραφίας, της παράβασης της φορολογικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί καταχραστών του Δημοσίου.