Της Βασιλικής Τζεβελέκου
Καινούργια εντυπωσιακά ευρήματα φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στον μνημειακό τάφο στον Λόφο Καστά, στην Αμφίπολη. Κι όλα δείχνουν ότι οι αρχαιολόγοι βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την είσοδό τους στον κυρίως τάφο. Παρ’ ότι οι Κασσάνδρες δεν σταματούν να μιλούν για το αν ο τάφος είναι συλημένος ή όχι ή για ποιον κατασκευάστηκε το μνημείο, παρ’ ότι το υπουργείου Πολιτισμού προσπαθεί να κρατήσει υπό τον πλήρη έλεγχό του τις πληροφορίες που διοχετεύονται στον Τύπο και τις δηλώσεις που γίνονται, οι ερευνητές προσπαθούν να κλείσουν τα αυτιά τους και να συνεχίσουν το γοητευτικό, επίπονο «χειρουργικό» έργο τους.
Η ανασκαφή βρίσκεται στο «πικ» της και «με εντολή Σαμαρά» έχει αναχθεί σε νούμερο ένα εθνικό ζήτημα. Είναι η πρώτη φορά που παρακολουθούμε κάθε ημέρα, πόντο πόντο, τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις. Η ανασκαφική ομάδα προχωράει αργά και μεθοδικά καθώς, παράλληλα με τα ευρήματα, πρέπει να φροντίζει και για τη στερέωση του μνημείου, ενώ ειδικοί συντηρητές πραγματοποιούν επεμβάσεις συντήρησης και στερέωσης του πλούσιου διακόσμου, αμέσως μόλις έρχεται στο φως.
Μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου -Κυριακή μόνο δεν εργάζονται αρχαιολόγοι και συνεργεία- είχαν αφαιρεθεί ακόμη δέκα λίθοι, που αποτελούσαν την έβδομη και την όγδοη σειρά στον προστατευτικό τοίχο. Απομένουν ακόμα τρεις σειρές για την ολοκληρωτική του αποδόμηση.
Με την αφαίρεσή τους ήρθε στο φως η συνέχεια της πρόσοψης της εισόδου του μνημείου, με διάκοσμο ίδιο μ’ εκείνο των πλαϊνών τοίχων. «Δηλαδή, νωπογραφία λευκού χρώματος, εξαιρετικά επιμελημένη, που μιμείται τον μαρμάρινο περίβολο», αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ. Θυμίζουμε ότι ο ταφικός περίβολος οικοδομήθηκε από θασίτικο μάρμαρο, έχει χρονολογηθεί στο 325 με 300 π.Χ. και θεωρείται έργο του Δεινοκράτη.
Παράλληλα αποκαλύφθηκαν οι μαρμάρινες παραστάδες -δοκάρια ή κολόνες που χρησιμεύουν ως δομικό ή διακοσμητικό στοιχείο- που επίσης είναι από λευκή νωπογραφία. Τα συνεργεία αφαιρούν χώματα και προχωρούν. Ετσι, αποκαλύφθηκε και η πίσω πλευρά της εισόδου, που είναι «ιδιαιτέρως επιμελημένη, αντίστοιχη της προσόψεως», γράφει η ανακοίνωση. Στη νωπογραφία των επιστυλίων, μάλιστα, σώζονται ίχνη κόκκινου και μαύρου χρώματος. «Η πλαϊνή και πίσω όψη των ιωνικών επικράνων των παραστάδων, που επικαλύπτονται από νωπογραφία, είναι επιζωγραφισμένες με τα ίδια χρώματα».
Παράλληλα έχουν αρχίσει να αποκαλύπτονται και οι πλαϊνοί τοίχοι του προθαλάμου. «Είναι επενδεδυμένοι με μάρμαρο Θάσου και κοσμούνται στο ανώτερο μέρος τους με ιωνικό επιστύλιο, επί του κυματίου του οποίου σώζονται ίχνη μαύρου και κόκκινου χρώματος». Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η απομάκρυνση των χωμάτινων όγκων πίσω από τις Σφίγγες έχει αρχίσει να αποκαλύπτει το ανώτερο τμήμα του δεύτερου προστατευτικού τοίχους, που υπολογίζεται ότι απέχει 6-7 μέτρα από την πρόσοψη του μνημείου. Εκεί πιστεύουν ότι βρίσκεται η είσοδος του ταφικού θαλάμου.
Η ανασκαφή στη συνέχεια θα προχωρήσει στην αφαίρεση των υπόλοιπων λίθων με παράλληλη ελάφρυνση του χώματος και θα συνεχιστεί στον προθάλαμο, στην πλευρά του δεύτερου προστατευτικού τείχους, φτάνοντας στην είσοδο του ταφικού θαλάμου.
Κι ενώ οι ανασκαφικές αποκαλύψεις συνεχίζονται, το υπουργείο Πολιτισμού το μεσημέρι της Παρασκευής έσπευσε να βγάλει διορθωτική ανακοίνωση σχετικά με τις δηλώσεις της επικεφαλής της ανασκαφής και προϊσταμένης της ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνας Περιστέρη, που είχε προηγουμένως ξεναγήσει κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι η αρχαιολόγος διατύπωσε την άποψη πως σύμφωνα με τα ευρήματα ο τάφος δεν δείχνει να έχει συληθεί. Ηταν μάλιστα τόση η βιάση για τη διόρθωση από το ΥΠΠΟ, ώστε ο Τύμβος Καστά έγινε «Τύμβος Καμβά». Οπως γράφει, λοιπόν, η ανακοίνωση, «επειδή ανακριβή δημοσιεύματα φέρουν την κ. Αικ. Περιστέρη, προϊσταμένη της ΚΗ΄ ΕΠΚΑ που διεξάγει την ανασκαφή στον Τύμβο Καμβά στην Αμφίπολη, να έχει κάνει δηλώσεις για το ενδεχόμενο σύλησης του περιεχομένου του τάφου, η ίδια διευκρινίζει ότι η δήλωσή της έχει ακριβώς ως εξής: “Η ανασκαφική έρευνα θα δείξει αν ο τάφος έχει συληθεί ή όχι”. Κάθε άλλη απόδοση της δήλωσής της συνεπώς δεν ευσταθεί».
