Της Χαράς Τζαναβάρα
Πόσα «υλικά» χρειάζονται για να ξαναγεννηθεί η ελπίδα; Στην περίπτωση της αρχιτεκτονικής, δέκα φοιτητές με πολύ μεράκι, 10.000 μέτρα σωλήνα για σκαλωσιές, 16.000 μέτρα σκοινί και 5.000 τετραγωνικά ανακυκλώσιμο τεχνητό πανί αρκούν για να στηθεί μια εφήμερη αιωρούμενη πόλη.
Είναι η πρεμιέρα της Αθήνας στο πειραματικό εργαστήρι Bellastock, μια ιδέα που ξεκίνησε το 2006 από το Παρίσι. Οι συμμετέχοντες καλούνται να συμφωνήσουν στην επιλογή υλικών και να προχωρήσουν με αυτά στην κατασκευή προσωρινών χώρων διαβίωσης. Δοκιμάστηκε για τρία χρόνια, άντεξε και πλέον εξαπλώνεται σε διάφορες χώρες. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, το εργαστήρι ανοίγει τις πύλες του στην Κίνα.
Στην Ελλάδα την πρωτοβουλία είχε μια δεκαμελής ομάδα φοιτητών και αποφοίτων της Αρχιτεκτονικής (Αγγέλικα Γιαννουλάτου, Κώστας-Ορφέας Γένιας, Ερμιόνη Γκαρραμόνε, Θάνος Ιωαννίδης, Αλίκη Καρανικόλα, Νίκος Κεραμειανάκης, Ιωάννης Κουφόπουλος, Θανάσης Μπένος-Πάλμερ, Γιώργος Παπαματθαιάκης, Αντώνης Βαλεριάν Πορτοκάλης και Ξένια Στούμπου), που πέρασαν το καλοκαίρι τους ετοιμάζοντας το HELLAΣTOCK. Πολύτιμοι αρωγοί το Πολυτεχνείο, το Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής και κυρίως ο Οργανισμός Λιμένα Πειραιώς (ΟΛΠ), που τους εμπιστεύθηκε και τους διέθεσε περίπου τρία στρέμματα στην προβλήτα Ε2, μπροστά στην Πέτρινη Αποθήκη, όπου προβλέπεται να γίνει η Πολιτιστική Ακτή Πειραιά.
Χθες παρουσίασαν τα σχέδια που ετοίμασαν, αποδεικνύοντας ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Χωρίς τις συνήθεις φράσεις-κλισέ, με άνεση αλλά και με σεβασμό στη δουλειά του συνόλου, παρουσίασαν τα δύο μέρη του εργαστηρίου, στο οποίο θα δώσουν το «παρών» 165 αρχιτέκτονες από 11 χώρες. Από την Πέμπτη (28/8) ώς την 1η Σεπτεμβρίου, το εργαστήρι θα φιλοξενηθεί σε χώρους της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου (Πατησίων 42, είσοδος από Στουρνάρη). Εχουν προγραμματιστεί διαλέξεις, ξεναγήσεις και εργαστήρια, με τη βοήθεια καθηγητών της Αρχιτεκτονικής (Μ. Βορδοναράκης, Β. Γκανιάτσας, Κ. Καραδήμας, Α. Κούρκουλας, Δ. Παπαλεξόπουλος, Π. Τουρνικιώτης, Δ. Κορρές και Μανώλης Κορρές). Η έναρξη θα γίνει με ένα ανοιχτό πάρτι στη στοά Ανατολή (Αριστείδου 10) στις 10 μ.μ.
Από τις 2 Σεπτεμβρίου και για τρεις ημέρες, οι ιδέες θα μεταφερθούν στον χώρο που παραχώρησε ο ΟΛΠ, όπου έχει ήδη στηθεί ένα τεράστιο «Π» με μεταλλικές σκαλωσιές με ύψος που φθάνει έως τα έξι μέτρα, ενώ έχουν διαμορφωθεί δύο «δρόμοι», που λειτουργούν ως οδηγοί για το επόμενο βήμα. Οι μετέχοντες στο εργαστήρι θα επιλέξουν μια γωνιά για να κατασκευάσουν με σκοινιά και πανί χώρους, στους οποίους πρέπει να ζήσουν για τρεις ημέρες. Εχει ενδιαφέρον ότι τα 16.000 μέτρα σκοινί αρκούν για να συνδέσουν την Αθήνα με τον Πειραιά και αντίστροφα, ενώ τα 5.000 τετραγωνικά του ανακυκλώσιμου πανιού μπορούν να ζώσουν ολόκληρο τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
Τη χθεσινή παρουσίαση άνοιξε ο Θανάσης Μπένος-Πάλμερ, με δύο εικόνες που προσδιορίζουν την έννοια της εφήμερης πόλης: το Ναχόκο στο Λάγος της Νιγηρίας και την πλωτή πόλη των ψαράδων που μετακινείται ακολουθώντας τα αλιεύματα και το προσκυνηματικό χωριό, που στήνεται σε διάφορες περιοχές της Ινδίας για να εξυπηρετήσει τους πιστούς. «Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που χρειάζεται μια εφήμερη κατασκευή για την προσωρινή διαμονή κατοίκων», πήρε τη σκυτάλη Ξένια Στούμπου. Και εξήγησε ότι αποτελούν ιδανικές λύσεις σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, που καταγράφονται όλο και πιο συχνά στον πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής.
«Η πράξη είναι ένας πειρασμός στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση», εξομολογήθηκε ο Γ. Παπαματθαιάκης, τεταρτοετής φοιτητής του Πολυτεχνείου. Στην ανάγκη σύνδεσης θεωρίας και πράξης επικεντρώθηκε η καθηγήτρια Ελένη Μαΐστρου, πρόεδρος της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου. Θύμισε μάλιστα ότι σε παλιότερες εποχές, που υπήρχαν διαθέσιμοι πόροι και επαρκές προσωπικό, στο αίθριο του κεντρικού κτιρίου Αβέρωφ οργανώνονταν με μεγάλη επιτυχία δράσεις για πρακτική άσκηση των φοιτητών. «Είναι ένα πείραμα με δυσκολίες και ενδιαφέρον», πρόσθεσε και ενημέρωσε για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία με αντικείμενο τις εφήμερες κατασκευές μέσα από τις οποίες μαθαίνουν φοιτητές και νέοι επιστήμονες να συνεργάζονται σε συγκεκριμένες δράσεις.
*Info: Οι εκδηλώσεις και η είσοδος στους χώρους του ΗELLAΣTOCK είναι δωρεάν. Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις και τις εκδηλώσεις στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.hellastock.org.
