Του Βασίλη Γεώργα
«Κούρεμα» επιτοκίων το φθινόπωρο για δεκάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις με τη χρήση κοινοτικών κονδυλίων υπόσχεται τώρα η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να καλλιεργήσει προσδοκίες στον επιχειρηματικό κόσμο, που ζητάει επιμόνως να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων από τις τράπεζες, το οποίο φτάνει ακόμη και το 10-11%.
Το σχέδιο, που βρίσκεται ακόμη στο στάδιο των κυβερνητικών εξαγγελιών ενώ απαιτείται ειδική εξαίρεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να υλοποιηθεί, βασίζεται στην ιδέα της αξιοποίησης κονδυλίων του παλιού και του νέου ΕΣΠΑ προκειμένου να επιδοτηθεί μέρος του επιτοκίου που πληρώνουν για τα υφιστάμενα δάνειά τους περίπου 35.000 επιχειρήσεις, οι οποίες -σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Ανάπτυξης- απασχολούν περί τους 120.000 εργαζομένους. Με τον τρόπο αυτόν, επιδιώκεται οι τράπεζες να πάρουν ζεστό χρήμα στο χέρι και ως αντάλλαγμα να μειώσουν κατά 2-3% τα επιτόκια δανεισμού επιχειρηματικών δανείων που έχουν ήδη χορηγήσει σε επιχειρήσεις ώστε να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους.
3,5-4 % στην Ευρώπη
Η πρόταση, η οποία αναμένεται να υποβληθεί επίσημα από το υπουργείο Ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει τον χαρακτήρα «μπόνους» προς τις ενήμερες επιχειρήσεις οι οποίες, ενώ εξυπηρετούν κανονικά τις υποχρεώσεις τους, επιβαρύνονται με διπλάσιο ή και υπερτριπλάσιο κόστος επιτοκίου σε σχέση με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Σήμερα, οι ελληνικές τράπεζες χρεώνουν τα επιχειρηματικά δάνεια με επιτόκια 8-12% όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη τα αντίστοιχα επιτόκια είναι στο 3,5-4%, όσο δηλαδή μόνο των επιτοκιακό περιθώριο (κέρδος) των τραπεζών στην Ελλάδα. Θα αποτελέσει, δε, το αντιστάθμισμα στις ρυθμίσεις που προωθούνται για τις επιχειρήσεις που έχουν «κόκκινα» δάνεια και στα πακέτα χρηματοδοτικής στήριξης που μελλοντικά θα προωθήσει το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο.
Προς το παρόν η κυβέρνηση αποδύεται σε αγώνα δρόμου για να διασφαλίσει τη στήριξη των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των κομμάτων του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ώστε να υποστηρίξουν επίσημα το αίτημά της για επιδότηση επιτοκίων στην Ελλάδα μέσω ΕΣΠΑ, καθώς απαιτείται αλλαγή των σχετικών κανονισμών. Το θέμα συζητήθηκε και κατά τη χθεσινή συνάντηση του υπουργού Ανάπτυξης, Νίκου Δένδια με τον επικεφαλής της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο και αντιπρόεδρο του ΕΛΚ Μάνφερντ Βέμπερ. Παράλληλα, σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης, έχει ήδη εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη της γερμανικής κυβέρνησης κατά τις συναντήσεις που είχε ο ίδιος στο Βερολίνο με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τον υπουργό Οικονομίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ενώ την πρόταση υποστηρίζει και ο αρμόδιος επίτροπος για τα περιφερειακά ταμεία, Γιοχάνες Χαν.
Γκρίζες ζώνες
Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο έχει πολλές γκρίζες ζώνες και αναπάντητα ερωτήματα, όπως λ.χ. με ποια κριτήρια θα γίνει η επιλογή και ο διαχωρισμός των 35.000 επιχειρήσεων που θα δικαιούνται επιδότηση επιτοκίου, ποιος φορέας θα υλοποιήσει το πρόγραμμα (μέχρι σήμερα αντίστοιχα προγράμματα προωθούνται από το ΕΤΕΑΝ), τι είδους δάνεια θα αφορά, πόσο χρόνο θα διαρκέσει κ.λπ.
Το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης των υφιστάμενων επιχειρηματικών δανείων, που σήμερα ξεπερνούν τα 116 δισ. ευρώ (τα 42 δισ. ευρώ εξ αυτών δεν εξυπηρετούνται) αποτελεί το κυριότερο πρόβλημα στην αγορά, σημαντικότερο ακόμη και από την επιλεκτική χορήγηση νέων δανείων από τις τράπεζες.
Το μέσο επιτόκιο για υφιστάμενα επαγγελματικά δάνεια ξεπερνά σήμερα το 10,5% (αγγίζουν το 12% για δάνεια μέχρι ένα έτος) ενώ αντίστοιχα το κόστος εξυπηρέτησης των επιχειρηματικών δανείων φτάνει κατά μέσο όρο το 9,3% κάτι που σημαίνει πως για μια εταιρεία η οποία έχει δανειστεί 100.000 ευρώ το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης φτάνει ή ξεπερνά τα 10.000 ευρώ, όταν το αντίστοιχο κόστος κεφαλαίου για μια ευρωπαϊκή επιχείρηση είναι 4% ή 4.000 ευρώ.
