Συγκλονιστική φωνή, σπάνιο μέταλλο, σαν αυλακιά στη συνοχή της ειμαρμένης. Οι μουσικολόγοι την κατατάσσουν στις μεγάλες κυρίες του τραγουδιού μας, αλλά είναι μακριά νυχτωμένοι. Οχι γιατί η Σωτηρία Μπέλλου δεν είναι μεγάλη. Κάθε άλλο. Δεν είναι όμως κυρία· τουλάχιστον με τους χρωματισμούς που δίνει στον όρο η αστική ηθική.
Ωδείο αποτέλεσε γι' αυτήν η εκκλησία. Γεννήθηκε στα Χάλια έξω απ' τη Χαλκίδα στις 29 Αυγούστου 1921 και πέθανε στις 27 του ίδιου μήνα στα 1997. Είπαμε να ξανατυπώσουμε τα λίγα λόγια που γράψαμε πέρυσι γι' αυτήν την ενδιάμεση μέρα. Μήτηρ μαθήσεως η επανάληψη. Ο παππούς της, παπα-Σωτήρης Παπασωτηρίου που άκουγε τ' όνομά του, την έπαιρνε τακτικά μαζί του κι αυτή γινόταν ένα με τους ψαλτάδες. Νιάνιαρο ακόμα άκουσε τη Σοφία Βέμπο κι από τότε της καρφώθηκε να γίνει τραγουδίστρια.
Τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στο παντοπωλείο του πατέρα της Κυριάκου, στον προσφυγικό συνοικισμό της Νεάπολης. Ζωηρή, ατίθαση, σχεδόν αγοροκόριτσο. Ισως γι' αυτό βάλθηκαν να την παντρέψουν νωρίς. Στα δεκάξι της την αρραβώνιασαν μ' έναν οικογενειακό φίλο, τον Γιάννη, αλλά όταν της πούλησε ζοριλίκια τού πέταξε τη βέρα κατάχαμα κι έσπαγε πλάκα να τον βλέπει στα τέσσερα να την ψάχνει.
Η Σωτηρία παντρεύτηκε στα δεκαεπτά της τον Βαγγέλη Ντριμπούρα, ελεγκτή του ΚΤΕΛ, που σύχναζε στο μαγαζί τους. Ο εκρηκτικός γάμος τους διαλύθηκε βίαια. Οταν διαπίστωσε πως διατηρεί παράλληλη σχέση, τον περιέλουσε με βιτριόλι στο πρόσωπο· πράξη άκρως επαναστατική για την εποχή. Ευτυχώς φορούσε γυαλιά και γλίτωσε τα μάτια του.
Ρεζίλεψε την ευκατάστατη και συντηρητική πατρική της οικογένεια και στάθηκε αδύνατον να επανασυνδεθεί μαζί της έκτοτε. Η εξάμηνη παραμονή της στις γυναικείες φυλακές καθόρισε διά παντός τις σεξουαλικές της προτιμήσεις. Στην Κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Γύριζε με την κιθάρα της στις ταβέρνες των Εξαρχείων και τραγουδούσε για ένα πιάτο φαΐ. Απότοκο της σχέσης της με τον δέκα χρόνια μεγαλύτερό της Δήμο ήταν το δεύτερο μεγάλο της πάθος: ο τζόγος.
Ισχυρή ώθηση παίρνει η καριέρα της μετά τον πόλεμο. Πελάτης την φέρνει σε επαφή με τις δισκογραφικές. Τραγουδά τον «Απόκληρο» του Τσιτσάνη, το «Ανοιξε-άνοιξε» και την «Πειραιώτισσα» του Παπαϊωάννου, το «Τρελό κορίτσι» του Χιώτη, Μητσάκη, Καλδάρα, Λαύκα. Τεράστια τραγούδια από μια ιδιοφυή φωνή. Οι περιπέτειες με το αλκοόλ και ο δύστροπος χαρακτήρας της τη ρίχνουν στην αφάνεια για πολλά χρόνια. Ξανασηκώνει κεφάλι στα τέλη του ’60.
Από τη Μεταπολίτευση και εντεύθεν η καριέρα της απογειώνεται εκ νέου με πρωτοποριακές συνεργασίες με τους Μούτση, Σαββόπουλο, Ανδριόπουλο, Λάγιο. Αντισυμβατική, περιθωριακή, κολασμένη, ομορφαίνει τις ζωές μας με τα μοναδικά τραγούδια και την απαράμιλλη φωνή της. Στον αιώνα τον άπαντα. Η σημερινή αιθρία, με τις συννεφιές και τα λίγα νερά στα βόρεια είναι η έκφραση του εφήμερου· η Σωτηρία Μπέλλου της αθανασίας.
Μετέωρος [email protected]
