Του Χρήστου Κάτσικα

1. Οι καλύτερες επιδόσεις των φετινών υποψηφίων σε σχέση πάντα με την προηγούμενη χρονιά (54.460 πάνω από τη βάση φέτος από 52.365 πέρσι), η αύξηση των αριστούχων γενικά (7.428 φέτος από 4.651 πέρσι) και ο διπλασιασμός τους στην πολυπληθή Τεχνολογική Κατεύθυνση (2.064 φέτος από 966 πέρσι) και στην «αριστοκρατική» Θετική (2.791 φέτος από 1.384 πέρσι), η επιστροφή των μετεγγραφών (αυξημένων περισσότερο από κάθε άλλη φορά) και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, είναι τα στοιχεία που στη «χημεία» τους αλλά και το καθένα ξεχωριστά «ξαναφούσκωσαν» τις βάσεις εισαγωγής στην πλειονότητα των τμημάτων όλων των Επιστημονικών Πεδίων.

2. Την κούρσα της ανόδου οδήγησαν τα περιζήτητα και ήδη υψηλόβαθμα Ιατρικά και Πολυτεχνικά Τμήματα τα οποία «στρατολόγησαν», μαζί με τη Νομική Αθήνας, το μεγαλύτερο μέρος της αφρόκρεμας των αριστούχων, αφήνοντας μάλιστα και ένα τμήμα τους εκτός. Υπολογίζεται ότι τρεις στους τέσσερις αριστούχους δεν κατάφεραν να εισαχθούν σε Ιατρικό ή Πολυτεχνικό Τμήμα (ΕΜΠ) πρώτης επιλογής τους καθώς δεν «χώρεσαν».

3. Η άνοδος των βάσεων δεν εξαντλήθηκε αποκλειστικά στα τμήματα των δύο μεγάλων αστικών κέντρων (Λεκανοπέδιο και Θεσσαλονίκη), αλλά συμπεριέλαβε και τα τμήματα των περιφερειακών Πανεπιστημίων. Εδώ έπαιξαν βασικό ρόλο οι μετεγγραφές και εύκολα μπορεί να το καταλάβει αυτό κανείς, καθώς απογειώθηκαν κυρίως τα τμήματα εκείνα της περιφέρειας που είχαν αντιστοίχιση με τμήματα του Λεκανοπεδίου, της Θεσσαλονίκης και δευτερευόντως της Πάτρας. Για παράδειγμα, το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών της Κοζάνης ανέβηκε 1.960 μόρια καθώς αποτελεί κλασική περίπτωση τμήματος για μετεγγραφή. Παρ’ όλη την άνοδο, η είσοδος στο τμήμα της Κοζάνης απαιτεί 16.920 μόρια και με τη μετεγγραφή κάποιος μπορεί να έρθει στο αντίστοιχο τμήμα του ΕΜΠ που απαιτεί 18.943 μόρια!

4. Η νέα ρύθμιση για τις μετεγγραφές, όπως είπαμε, έδωσε το «στίγμα» της στην κίνηση των βάσεων εισαγωγής στα περιφερειακά τμήματα χωρίζοντάς τα σε δύο κατηγορίες. Στα «ανάδελφα», όπου έχουμε συχνά πτώση των βάσεων, και σε αυτά που έχουν αντιστοίχιση με άλλα που βρίσκονται σε μεγάλα αστικά κέντρα. Στα δεύτερα οι υποψήφιοι χρησιμοποιούν τη μέθοδο του «στρίβειν διά του αρραβώνος», δηλαδή εισάγονται σε αυτά και αμέσως μετεγγράφονται στα αντίστοιχα του τόπου κατοικίας τους. Για παράδειγμα, τα «ανάδελφα» Επιστημών της Θάλασσας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου έπεσαν μερικές εκατοντάδες μόρια, ενώ π.χ. το Τμήμα Γεωγραφίας ή το Τμήμα Κοινωνιολογίας του ίδιου Πανεπιστημίου, που δεν φημίζονται ότι προσελκύουν προτιμήσεις υποψηφίων, είχαν άνοδο των βάσεών τους γιατί από αυτά μπορεί να πάρει κάποιος μετεγγραφή.

5. Και φέτος είχαμε βάσεις από τη γη έως τον ουρανό. Από τα 19.233 μόρια της Ιατρικής Αθήνας ή τα 19.072 μόρια των Μηχανικών Η/Υ του ΕΜΠ έως τα 4.054 μόρια του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ή τα 4.404 μόρια στην Ισπανική Γλώσσα και Φιλολογία Αθήνα (ΕΚΠΑ). Χάσμα και άβυσσος!

6. Αναμενόμενη η άνοδος των βάσεων εισαγωγής στις Αστυνομικές Σχολές. Ο λόγος; Η δραστική μείωση των εισακτέων φέτος σε σχέση πάντα με πέρσι. Βεβαίως και η σιγουριά της δουλειάς.

7. Ωστόσο η είσοδος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν κατάφερε φέτος να «καρφώσει» το χαμόγελο στις οικογένειες που τα ονόματα των παιδιών τους βρίσκονται στον κατάλογο των επιτυχόντων. Και αυτό γιατί υπήρχαν δύο έντονοι προβληματισμοί που γκριζάρουν το τοπίο της επιτυχίας. Το πρώτο πρόβλημα το έχουν περίπου 15.000-18.000 επιτυχόντες που πέτυχαν την εισαγωγή τους εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας και γνωρίζουν ότι με την εξαφάνιση της κρατικής φοιτητικής μέριμνας, χρειάζονται περίπου έναν μισθό τον μήνα για να επιβιώσουν στη «Δημόσια και Δωρεάν Ανώτατη Εκπαίδευση» της χώρας μας. Το δεύτερο πρόβλημα αφορά την πορεία των σπουδών του νέου φοιτητή σε ένα Πανεπιστήμιο το οποίο η κυρίαρχη εκπαιδευτική και οικονομική πολιτική το έχει κάνει να μοιάζει με μεθυσμένο καράβι σε φουρτουνιασμένη θάλασσα. Χέρι χέρι με την υποχρηματοδότηση που έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, βαδίζουν η έλλειψη διοικητικού και εκπαιδευτικού προσωπικού, τα γνωστικά αντικείμενα που σπρώχνονται να φτιασιδώνονται σύμφωνα με τις ορέξεις της αγοράς.

8. Προτελευταίο και ξεχασμένο. Η ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής, όλη η κουβέντα για επιτυχόντες και μη, εξαφανίζει εντέχνως από το εκπαιδευτικό τοπίο όλους εκείνους που δεν είχαν και δεν έχουν τη δυνατότητα να είναι ούτε καν υποψήφιοι για μια ανώτατη σχολή. Αναφερόμαστε στα χιλιάδες παιδιά που κάθε χρόνο, πριν καν ολοκληρώσουν την υποχρεωτική εκπαίδευση, πετιούνται στην έρημο της αμορφωσιάς, της φτώχειας και συνήθως και του κοινωνικού αποκλεισμού.

9. Τελευταίο και να το θυμόμαστε. Η νέα ρύθμιση για τις μετεγγραφές (αντί για στήριξη της φοιτητικής μέριμνας, που σημαίνει δωρεάν φοίτηση και στέγαση για όλους) στρώνει το έδαφος για «δράματα» στα περιφερειακά ΑΕΙ και για κακές εξελίξεις στα κεντρικά. Για να το πούμε αλλιώς, η «ευεργεσία» των μετεγγραφών και η, μέσω αυτών, μετακίνηση περίπου 15.000–20.000 φοιτητών έρχεται να νομιμοποιήσει προαποφασισμένα σχέδια τα οποία πασχίζουν να αποκτήσουν τη θέση του ώριμου φρούτου.