Πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου στη Θάλασσα του Οχότσκ στην Ανατολική Ρωσία. Οσο υπάρχει υπερπροσφορά πετρελαίου στην αγορά, το Κρεμλίνο δεν μπορεί να πιέσει τη Δύση
Κάτω από τα 100 δολάρια βούτηξε χθες το πετρέλαιο μπρεντ, για πρώτη φορά μετά από 14 μήνες, τροφοδοτώντας ανησυχίες στις πετρελαιοεξαγωγικές χώρες του κόσμου, κυρίως τη Ρωσία, η οικονομία της οποίας αντιμετωπίζει, μετά τις κυρώσεις της Δύσης, έναν ακόμη πονοκέφαλο. Η τιμή του μπρεντ υποχώρησε χθες το πρωί ώς τα 99,36 δολάρια ανά βαρέλι – περισσότερο από ένα δολάριο σε σχέση με τα επίπεδα της Παρασκευής.
Αιτία ήταν τα στοιχεία από την Κίνα (εισαγωγές) και τις ΗΠΑ (απασχόληση), που έδειξαν χαμηλότερη της αναμενόμενης ανάπτυξη στις δύο μεγαλύτερες καταναλώτριες πετρελαίου του κόσμου. Από τα υψηλά έτους, που είχε σημειώσει τον περασμένο Ιούνιο, το μπρεντ υποχωρεί πλέον πάνω από 15 δολάρια. Αιτία δεν είναι η μόνο αναιμική ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και η χαμηλότερη ζήτηση, αλλά και η όχι και τόσο τυχαία υπερπροσφορά αργού από τη Λιβύη, τη Νιγηρία, το Ιράν και κυρίως τις ΗΠΑ.
Ο ΟΠΕΚ –το καρτέλ των 12 πετρελαιοεξαγωγικών χωρών- επίσημα δεν δείχνει να ανησυχεί ιδιαίτερα, ποντάροντας ότι με τον ερχομό του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο της Γης θα ενισχυθούν σύντομα ζήτηση και τιμές. Η κρυφή του αγωνία είναι όμως η συνδεόμενη με τις γεωπολιτικές εξελίξεις υπερπροσφορά αργού. Η αυξανόμενη παραγωγή από τα σχιστολιθικά πετρώματα στις ΗΠΑ και οι εξαγωγές-ρεκόρ της υπερδύναμης, όπως και άλλων παραγωγών χωρών, προκαλούν υπερπροσφορά και στερούν ως γνωστόν ένα από τα σημαντικότερα όπλα της Ρωσίας στη διένεξή της με τη Δύση για την Ουκρανία. Οσο υπάρχει υπερπροσφορά πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά, η Ρωσία -που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο- δεν μπορεί να πιέσει με το πετρέλαιο τις καταναλώτριες χώρες της Δύσης, προκαλώντας τεχνητή έλλειψη και υψηλότερες τιμές. Η πτώση των τιμών, από την άλλη πλευρά, σημαίνει χαμηλότερα έσοδα από τις εξαγωγές της και ελλείμματα.
Αρκετοί αναλυτές πιστεύουν, έτσι, ότι η τρέχουσα πτώση των πετρελαϊκών τιμών μόνο τυχαία δεν είναι. Αποτελεί κίνηση των ΗΠΑ, λένε, προκειμένου να πιεστεί η Ρωσία και να κάνει πίσω στην ουκρανική κρίση.
Σε αυτή την κίνηση οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν μαζί τους τη Γερμανία και τις χώρες του πυρήνα της ευρωζώνης, που μετά την πρόσφατη κίνηση της ΕΚΤ και την υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου βλέπουν τις εξαγωγές τους να γίνονται φθηνότερες. Στο πλευρό των ΗΠΑ βρίσκεται βέβαια και η Σαουδική Αραβία -το μεγαλύτερο μέλος του ΟΠΕΚ- που θεωρεί ότι μια τιμή μεταξύ 95 και 110 δολαρίων ανά βαρέλι είναι πολύ καλή. Οχι, όμως, άλλα μέλη του καρτέλ, όπως το Ιράν και η Αλγερία, που σε αυτά τα επίπεδα τιμών έχουν ελλειμματικούς προϋπολογισμούς φέτος.
Μπάμπης Μιχάλης
