Της Αντας Ψαρρά
Επί 48 ώρες κλεισμένοι σε ξενοδοχείο των Βρυξελλών θα παραμείνουν οι προτεινόμενοι επίτροποι της Ε.Ε., ώστε να μελετήσουν τον φάκελο των αρμοδιοτήτων τους. Εκεί θα βρεθεί και ο νέος Ελληνας επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Δημήτρης Αβραμόπουλος, και ελπίζουμε να μελετήσει καλά τον φάκελο των νέων κρίσιμων καθηκόντων του πριν τα αναλάβει οριστικά. Μέχρι σήμερα η προηγούμενη επίτροπος, γνωστή από τις συχνές επισκέψεις και στην Ελλάδα, ήταν η Σεσίλια Μάλμστρομ, η οποία έχει επιτελέσει σημαντικό έργο, με ιδιαίτερη ευαισθησία στα κρίσιμα προβλήματα μεταναστών και προσφύγων, αλλά και στην αποτροπή του ρατσισμού.
Στην έκθεση της επιτροπής (Φεβρουάριος 2014) υπό την εποπτεία της καταγράφονται τα αποτελέσματα της εξωτερικής μεταναστευτικής πολιτικής της Ε.Ε. ως προς τη βελτίωση της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών και την προώθηση της κινητικότητας σε ένα ασφαλές περιβάλλον. «Η αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης μπορεί να έχει πραγματικά οφέλη για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τόσο για τους μετανάστες όσο και για τις χώρες. Η επιτυχία μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον διάλογο και τη συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Πρέπει, όμως, να κάνουμε ακόμη περισσότερα για να εξασφαλίσουμε την οικονομική ανάπτυξη και για να αντιμετωπίσουμε από κοινού με τρίτες χώρες τις αρνητικές πτυχές της μετανάστευσης, όπως η εμπορία ανθρώπων και η παράνομη διακίνηση μεταναστών», δήλωνε τότε η Σεσίλια Μάλμστρομ, παραθέτοντας τους τρόπους για μια θετική προσέγγιση του μεταναστευτικού ρεύματος.
Στην Ελλάδα βρέθηκε πολλές φορές η Σ. Μάλμστρομ και ήδη από το 2013 δήλωνε ότι η εξαγγελία υιοθέτησης νόμου για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας θα αποτελούσε «σημαντικό βήμα» για την εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής απόφασης-πλαίσιο. Ο νόμος βέβαια ήρθε -όπως ήρθε- και ψηφίστηκε προχθές. Η επίτροπος είχε ζητήσει αυστηρή και πλήρη έρευνα για τις ευθύνες των λιμενικών αρχών στην τραγωδία στο Φαρμακονήσι, αναγνωρίζοντας ότι «στη χώρα αυτή και σε άλλες χώρες, υπήρξαν επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο. Αυτό είναι πάρα πολύ ανησυχητικό».
Η επίτροπος ήδη από το 2010 είχε ζητήσει να εφαρμοστεί οδηγία για τους εποχικά εργαζόμενους πολίτες τρίτων χωρών στην Ε.Ε.: «Είναι ανάγκη να παράσχουμε σε αυτούς τους εποχικά εργαζομένους, οι οποίοι συχνά είναι ευάλωτοι και εκτεθειμένοι σε κινδύνους, καλύτερες συνθήκες και ένα ασφαλές νομικό καθεστώς προκειμένου να τους προστατεύσουμε από την εκμετάλλευση. Πράγματι το 2011 ψηφίστηκε η οδηγία που ακόμα δεν έχει… φτάσει στην Ελλάδα, ενώ μόλις χθες τελείωσε η συγκεκριμένη διαβούλευση» («Εφ.Συν.», 10/9/2014).
Στην τελευταία της επίσκεψη (επί Κικίλια) στο κέντρο Μόρια στη Μυτιλήνη, η κ. Μάλστρομ μίλησε με κρατούμενους μετανάστες, οι οποίοι της εξέφρασαν, όπως δήλωσε η ίδια, «τους φόβους και τις αγωνίες τους», και ξεναγήθηκε στους υπό κατασκευή χώρους του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής.
Το έργο τώρα αυτό θα κληθεί να αναλάβει με όραμα και ανθρωπισμό ο νέος Ελληνας επίτροπος, Δημήτρης Αβραμόπουλος, αρχίζοντας με την απόλυτη «αποτροπή» χρήσης του προσβλητικού όρου «λαθρομετανάστης», τουλάχιστον από το σύνολο της κυβέρνησης, με συχνότερες επισκέψεις στα κέντρα κράτησης, με τερματισμό του απάνθρωπου αίσχους παράτασης της κράτησης πέραν του 18μηνου, με επίσπευση των διαδικασιών χορήγησης ασύλου σε πρόσφυγες και με αναζήτηση τρόπων να γίνει η χώρα υπόδειγμα και όχι παράδειγμα προς αποφυγή εξαιτίας της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διαφορετικά δεν θα έχει νόημα η ανάληψη μιας τόσο ευαίσθητης αρμοδιότητας που θα εκθέτει την Ελλάδα στα μάτια όλης της Ευρώπης.
