Της Χαράς Τζαναβάρα
Κοινοτικοί πόροι ύψους 580 εκατ. ευρώ είναι στη διάθεση της χώρας μας για χρηματοδότηση έργων στον τομέα των μεταφορών, αρκεί οι αρμόδιοι φορείς να υποβάλουν ολοκληρωμένες προτάσεις ώς τις 26 Φεβρουαρίου και να έχουν δρομολογήσει την υλοποίησή τους ώς το τέλος του 2016. Η ένταξη στο πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για την Ελλάδα, καθώς η εθνική συμμετοχή αφορά μόνον το 10-15% του προϋπολογισμού του έργου.
Πρόκειται για το πρόγραμμα CEF, που κινείται παράλληλα και συμπληρωματικά με το νέο ΕΣΠΑ (ΣΕΣ), ενώ προβλέπει επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ στις υποδομές μεταφορών ώς το 2030. Στόχος είναι η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου, που θα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη κυκλοφορία μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε., μέσω 94 λιμανιών, 38 αεροδρομίων και σιδηροδρομικού δικτύου 15.000 χλμ., στο οποίο θα κινούνται τρένα υψηλής ταχύτητας.
Οι εννέα «διάδρομοι»
Το πρώτο και καθοριστικό βήμα είναι οι εννέα βασικοί «διάδρομοι», για την ολοκλήρωση των οποίων απαιτούνται επενδύσεις 550 δισ. ευρώ ώς το 2020. Εχουν ήδη εγκριθεί 14,9 δισ., που είναι διαθέσιμα και για τα 27 κράτη-μέλη, καθώς και άλλα 11,3 δισ. που αφορούν μόνον τις 12 χώρες του Ταμείου Συνοχής, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα.
Στη χθεσινή παρουσίαση του προγράμματος, ο Αλέξανδρος Σωτηρίου, υψηλόβαθμο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε ότι η Ελλάδα εντάσσεται στον διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου και δικαιούται χρηματοδοτήσεις 580 εκατ. ευρώ για οδικά έργα που τη συνδέουν με τις γειτονικές χώρες, για την ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού δικτύου, για λιμάνια και αεροδρόμια. Επιπλέον, έχει δικαίωμα να διεκδικήσει πόρους και από την «πίτα» των 14,9 δισ., αλλά σε αυτή την περίπτωση απαιτείται μεγάλη εθνική συμμετοχή, που φθάνει έως και το 90%. Μπορεί όμως να αξιοποιηθεί για μελέτες έργων, όπου η κοινοτική συμμετοχή διαμορφώνεται στο 50%.
Τα έργα που μπορούν να ενταχθούν με προτεραιότητα στις νέες χρηματοδοτήσεις είναι τα εξής:
• Ολοκλήρωση του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου στους άξονες Αθήνα-Πάτρα και Σόφια-Θεσσαλονίκη-Αθήνα. Στην πρώτη περίπτωση, όπως διευκρίνισε ο Γιώργος Λογοθέτης, στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης, μπορεί να χρηματοδοτηθεί το τμήμα Ροδοδάφνη-Ρίο και στη δεύτερη το κομμάτι Τιθορέα-Λιανοκλάδι-Δομοκός. Για το μέλλον μπορεί να εξασφαλίσει πόρους η σιδηροδρομική διακλάδωση Καλαμπάκα-Ηγουμενίτσα.
• Τα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Ηγουμενίτσας, Πάτρας και Ηρακλείου, με έργα αναβάθμισης, καθώς και η σύνδεση του λιμανιού του Πειραιά με τη Λεμεσό.
• Οι οδικές συνδέσεις της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες και συγκεκριμένα οι άξονες Κλειδί-Πολύκαστρο-Εύζωνοι, Σέρρες-Προμαχώνας, Γιάννενα-Κακαβιά και Αλεξανδρούπολη-Κήποι.
• Το αεροδρόμιο Ηρακλείου Κρήτης, για το οποίο διευκρινίστηκε ότι αφορά και τις νέες εγκαταστάσεις που σχεδιάζονται στο Καστέλι. Δεν περιλαμβάνει το πολύπαθο ΒΟΑΚ, τον βόρειο άξονα, καθώς δεν αποτελεί μέρος των εννέα βασικών διαδρόμων.
Κιάτο-Ροδοδάφνη
Χθες εν τω μεταξύ υπογράφηκε από την ΕΡΓΟΣΕ η σύμβαση για την ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη.
Εχει προϋπολογισμό 273 εκατ. ευρώ και τα έργα αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2017.
…………………………………………
Ομόλογα έργων (project bonds), για τη χρηματοδότηση υποδομών που δεν μπορούν να καλυφθούν από κοινοτικά προγράμματα, προωθούν οι Βρυξέλλες, όπως ανακοινώθηκε χθες από τον Αλέξ. Σωτηρίου, υψηλόβαθμο στέλεχος της γενικής διεύθυνσης Μεταφορών της Ε.Ε. Τα κονδύλια, όπως πρότειναν μία ημέρα πριν στελέχη του Χρηματιστηρίου Αθηνών και διεθνούς εταιρείας συμβούλων, θα αναζητηθούν από τα αποθεματικά ασφαλιστικών ταμείων και ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Το νέο σύστημα, όπως είπε ο κ. Σωτηρίου, έχει εφαρμοστεί πιλοτικά στην Ισπανία και θα δοκιμαστεί σε τρία έργα. Πρόκειται για τον οδικό άξονα Ισπανίας-Βελγίου, τη νέα σιδηροδρομική γραμμή κατά μήκος των ακτών της Γαλλίας προς την πλευρά του Ατλαντικού και τη διαδρομή Παρίσι-Μπρατισλάβα.
Χ.ΤΖ.
