Στον «αέρα» είναι η τελευταία δόση ύψους 1,8 δισ. ευρώ που αναμένει η Αθήνα από τις Βρυξέλλες αλλά και αποδόσεις αντιστοίχου ποσού (1,8 δισ.) των κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα. Οπως διεμήνυσε η ευρωπαϊκή τρόικα στον Γκίκα Χαρδούβελη στη διάρκεια των επαφών του άτυπου Eurogroup που πραγματοποιήθηκε χθες στο Μιλάνο, τα λεφτά αυτά δοθούν μετά την αξιολόγηση που θα καθορίσει τον βαθμό προόδου της ελληνικής οικονομίας. Ετσι, από τις συναντήσεις δεν έλειψαν και οι συστάσεις για την τάχιστη υλοποίηση όλων των προαπαιτούμενων δράσεων για τις οποίες έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση με το δεύτερο πρόγραμμα προσαρμογής.
Τα μηνύματα των Ευρωπαίων αξιωματούχων αποτελούν ένα δείγμα της τρομακτικής πίεσης που ασκούν οι δανειστές για ένα τρίτο μνημόνιο, σε μια προσπάθεια να δέσουν «χειροπόδαρα» την Ελλάδα λίγο πριν ξεκινήσουν και επίσημα οι συζητήσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους που έχει εκτοξευτεί στα 324 δισ. ευρώ.
Για την κυβέρνηση τα πράγματα είναι δύσκολα, καθώς, πέρα από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τους δημοσιονομικούς στόχους, τα θέματα που «καίνε» είναι: οι παρεμβάσεις στις εργασιακές σχέσεις (ομαδικές απολύσεις, συνδικαλιστικός νόμος), το Ασφαλιστικό (νέες αναλογιστικές μελέτες για την ανάγκη παραμετρικών αλλαγών), οι απολύσεις στο Δημόσιο (σ.σ. οι δανειστές ζητούν ποσοτικό στόχο και για το 2015), οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών (νέες αλλαγές στον τρόπο διάθεσης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, τιμές γάλακτος) και τα «κόκκινα» δάνεια. Μια πρώτη «γεύση» για τα μέτρα που έρχονται θα δίνει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που θα κατατεθεί τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου στη Βουλή. Εν τω μεταξύ, στα 2 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού στο οκτάμηνο του Ιανουαρίου-Αυγούστου 2014, με τις εισπράξεις στα καθαρά έσοδα να είναι λιγότερες κατά 260 εκατ. ευρώ.
Ενα πολύ μεγάλο μέρος του πλεονάσματος οφείλεται στο γεγονός ότι δεν καταβλήθηκαν προϋπολογισθείσες δαπάνες συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ, ενώ μεγάλη συμμετοχή σε αυτό το μέγεθος (580 εκατ. ευρώ) έχουν τα έσοδα τα οποία προέρχονται από τη μεταφορά των αποδόσεων που απεκόμισαν οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης από τη διακράτηση των ελληνικών ομολόγων (SMP και ΑΝFΑ).
Πρόκειται για έσοδα τα οποία δεν εισρέουν στα ταμεία του Δημοσίου, αλλά διατίθενται αυτόματα για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Η δε τρόικα δεν τα αναγνωρίζει ως πρόσθετα έσοδα κατά την αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος.
Μάριος Χριστοδούλου