Του Γιώργου Σταματόπουλου
Σκοτώθηκε πριν από λίγες ημέρες μετά από σύγκρουση της δίτροχης μηχανής στην οποία επέβαινε ο εικοσάχρονος γιος φίλου. Μαζί του ο επίσης ομήλικός του από το ίδιο χωριό. Ετρεχαν, λέει, δαιμονισμένα και έπεσαν πάνω σ’ ένα στύλο. Εφυγε η γη κάτω από τα πόδια του φίλου. Χιλιάδες κόσμος στην κηδεία. Θρήνος. Τραγωδία.
Την άλλη μέρα άλλος εικοσιτετράχρονος έχασε με τον ίδιο τρόπο τη ζωή του. Είχαν όλοι τους πιει κάτι παραπάνω, λένε, δεν φορούσαν τα κράνη τους, είχαν αναπτύξει ταχύτητα ισορροπώντας πάνω στους δύο τροχούς των μηχανών. Οταν κόπασε ο θρήνος από τους όχι στενούς συγγενείς άρχισαν οι επικρίσεις για τους νέους, που δεν λογαριάζουν τίποτε, που δεν φορούν το κράνος, τρέχουν, πίνουν και λοιπά. Τα γνωστά. Είναι, όντως, θέμα παιδείας στην οδήγηση, επικίνδυνων δρόμων και πολλών άλλων παραμέτρων. Στη χώρα τούτη πολλοί νέοι έχουν χάσει τη ζωή τους οδηγώντας δίτροχες μηχανές, δημιουργώντας ανεπούλωτα ψυχικά τραύματα στους γονείς. Εδώ και χιλιάδες χρόνια έχει επισημανθεί (Ευριπίδης, τουλάχιστον) ότι τίποτε χειρότερο δεν μπορεί να συμβεί σ’ έναν άνθρωπο από το να είναι γονέας και να χάσει το παιδί του. Οταν συμβεί κάτι τέτοιο, ο γονιός κλείνεται στον χρόνο-πόνο μιας άλλης διάστασης συνεχίζοντας τη ζωή με δικούς του πένθιμους ρυθμούς.
Δεν περιγράφεται ο σπαραγμός των γονιών. Κουράγιο, Γιάννη, κάποιοι παλιοί, που έζησαν σε τούτα τα χώματα, έλεγαν ότι οφείλουμε να καλλιεργούμε καθημερινά την πιθανότητα να μας συμβεί το χειρότερο δυνατό· να είμαστε προετοιμασμένοι ώστε να μην οδηγηθούμε σε ψυχικές αβύσσους (Δημόκριτος, Επίκτητος κ.ά.). Κουράγιο, ολοφυρόμενες μανάδες. Τι άλλο. Δεν υπάρχει σε τέτοιες περιπτώσεις λόγος παρηγορητικός, φράσεις επίκουρες.
Μαθαίνω από νεότερους, που πέρασαν απ’ αυτήν την ηλικία, ότι οι περισσότεροι ζουν από θαύμα, ότι έχει γίνει μάστιγα στη χώρα ο θάνατος από μηχανές. Τι να πεις στον νέο, που νομίζει ότι, τρέχοντας, όλος ο κόσμος είναι δικός του; Πώς να πείσεις το ατίθασο, απείθαρχο είναι του, το πάθος για ξεχωριστή ζωή; Οτι το πάθος τούτο είναι μοιραίο πολλές φορές; Δύσκολα όλα τούτα για τους γονιούς, οι οποίοι αρκούνται σε ένα απελπισμένο «πρόσεχε».
Πριν από λίγα χρόνια η μικρή μου κόρη είχε διαολιστεί να τη βοηθήσω να αγοράσει μια τέτοια μηχανή, μικρού κυβισμού. Επέλεξα να έλθω σε σύγκρουση (πρώτη, ίσως, φορά) μαζί της. Αρνήθηκα κατηγορηματικά. Στενοχωρήθηκε. Επέμεινε για λίγο αλλά επέμεινα το ίδιο. Τελικά το ξέχασε. Δεν μπορώ να ξέρω αν αυτός ο τρόπος φαντάζει αυταρχικός, αν πολεμάει την παιδαγωγική, ούτε γνωρίζω αν ήταν ριζική, γονεϊκή λύση. Το θυμήθηκα μετά τις τόσες συζητήσεις που «στήθηκαν» μετά την κηδεία των νέων που χάθηκαν στον ανθό της ηλικίας τους. Ηταν πένθιμος τούτος ο Σεπτέμβρης και εξαιρετικά βροχερός. Ζημιές στις καλλιέργειες, θυμός, κατήφεια εκ μέρους των αγροτών. Κρίμα. Κι εδώ, κουράγιο· τι άλλο; Ολοι, τελικά, στεκόμαστε όρθιοι, αλλά με πόσες πληγές μέσα μας… Ελπίζουμε, πάντα, ότι θα επουλωθούν. Δεν γίνεται διαφορετικά.
