Του Κώστα Ζαφειρόπουλου

Ενα χρόνο μετά την περσινή τραμπούκικη εμφάνιση της Χρυσής Αυγής στον Μελιγαλά υπό το απαθές βλέμμα της ΕΛ.ΑΣ., γεγονός που αποτέλεσε την απαρχή της δικαστικής δίωξης της εγκληματικής οργάνωσης, η χθεσινή ναζιστική σύναξη μίσους στην περιοχή είχε εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση από την αστυνομία.

Ειδικά τμήματα της αστυνομίας και 7 διμοιρίες ΜΑΤ, τόσο στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά όσο και στο Ζευγολατιό, απαγόρευσαν την πρόσβαση προς τον χώρο του μνημοσύνου σε οργανωμένες ομάδες και πούλμαν που έφθαναν από διάφορες περιοχές. Μόνο μεμονωμένοι πολίτες μπορούσαν να προσεγγίσουν τον χώρο. Οι αστυνομικοί διεξήγαγαν εξονυχιστικούς ελέγχους σε όσους επιχειρούσαν να φτάσουν στην Πηγάδα, ενώ απαγόρευαν την είσοδο σε όσους φορούσαν μπλούζες με διακριτικά της Χρυσής Αυγής.

Προσαγωγές και συλλήψεις

Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 27 προσαγωγές μελών της οργάνωσης, ενώ συνελήφθησαν επτά εξ αυτών. Οι τέσσερις (συνοδοί του βουλευτή Ζησιμόπουλου) συνελήφθησαν για παράνομη κατοχή ασυρμάτων και οι τρεις (συνοδοί του Μπαρμπαρούση) για απείθεια, ενώ σχηματίστηκε δικογραφία για απείθεια και σε βάρος του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας της Χρυσής Αυγής, Κ. Μπαρμπαρούση, καθώς το αυτοκίνητο -στο οποίο επέβαινε- δεν σταμάτησε σε σήμα των αστυνομικών.

Κεντρικός ομιλητής στο μνημόσυνο ήταν ο ταξίαρχος ε.α. της Χωροφυλακής, Νικόλαος Κουτρουμπής, ο οποίος μέσα από τον παραληρηματικό του λόγο επιβεβαίωσε για άλλη μια χρονιά ότι η Πηγάδα του Μελιγαλά αποτελεί ένα σύμβολο του επίσημου αντικομμουνισμού και της επιλεκτικής μνήμης του «κράτους των εθνικοφρόνων». Ο Κουτρουμπής -μεταξύ άλλων- κατηγόρησε το ΚΚΕ και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ότι είχαν στόχο να επιβάλουν τον κομμουνισμό στην Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως «ο κίνδυνος κομμουνιστοποίησης ήταν άμεσος και η αντίδραση ήταν η ίδρυση των ταγμάτων ασφαλείας».

Ο ευρωβουλευτής της Χρυσής Αυγής, Ελευθέριος Συναδινός, από την πλευρά του χαρακτήρισε τερατούργημα και αίσχος όλα όσα έγιναν τότε στον Μελιγαλά, ενώ αποκάλεσε προδοτική την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, καθώς -όπως είπε- «δεν επέτρεψε σε Ελληνες να αποτίσουν φόρο τιμής στα θύματα».

«Βεβήλωση»

Πέρυσι στον Μελιγαλά η Χ.Α., με την επιδεικτική στρατιωτική εισβολή και την εκδίωξη δεξιών και ακροδεξιών από τον εορτασμό, επιχείρησε να υποδηλώσει ότι αυτή είναι η μόνη δύναμη στο συντηρητικό-ακροδεξιό στρατόπεδο, ανεβάζοντας ταυτόχρονα το θερμόμετρο της έντασης. Φέτος ο κόσμος ήταν αισθητά λιγότερος, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες της Χρυσής Αυγής να πείσει περί του αντιθέτου. «Χούντα είναι και θα περάσει» ήταν το εκνευρισμένο χθεσινό σχόλιο του Κασιδιάρη από τις φυλακές Κορυδαλλού για τη «βεβήλωση της ιερής ημέρας μνήμης».

Οσα και να λένε οι χρυσαυγίτες, το ιστορικό γεγονός παραμένει. Ο Μελιγαλάς υπήρξε βάση και ορμητήριο πρώτα των Ιταλών καραμπινιέρων (1941-1943) και στη συνέχεια των ένοπλων συνεργατών της Βέρμαχτ που τη διετία 1943-44 έπνιξαν στο αίμα τη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς. Εκεί εγκαταστάθηκε το 3ο Τάγμα Ασφαλείας Καλαμών-Μελιγαλά, το οποίο με τη βοήθεια των Γερμανών οργάνωνε συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις και κάψιμο σπιτιών. Τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου του 1944 ήταν το αποτέλεσμα μιας από τις σκληρότερες μάχες που έδωσε ο ΕΛ.ΑΣ., με εξουσιοδότηση του συμμαχικού στρατηγείου και της κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Γιορτή μίσους ετών 70

Από την επίσημη κρατική τελετή στην αναβάθμιση σε «ιστορικό δήμο» και από την κατάργηση των «εορτασμών» το 1982, παρά την «άφιξη» Σαμαρά, στην πρωτοκαθεδρία της Χρυσής Αυγής

Εδρα του Τάγματος Ασφαλείας Καλαμάτας, ένοπλου δωσιλογικού σχηματισμού που υπαγόταν στον στρατηγό των SS, Βάλτερ Σιμάνα, και οι πεσόντες του οποίου καταχωρούνταν ως επίσημες απώλειες της Βέρμαχτ, ο Μελιγαλάς υπήρξε τον Σεπτέμβριο του 1944 θέατρο μιας πολύνεκρης τριήμερης μάχης ανάμεσα στο Τάγμα και τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ.

Μετά τη νίκη των ανταρτών, εκατοντάδες ταγματασφαλίτες καταδικάστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο από λαϊκό δικαστήριο με επικεφαλής τους ΕΑΜίτες δικηγόρους Γιάννη Καραμούζη και Βασίλη Μπράβο, βάσει στοιχείων που προσκόμιζαν οι τοπικές οργανώσεις της Εθνικής Πολιτοφυλακής για τα πεπραγμένα κάθε αιχμαλώτου. Οι περισσότερες από τις θανατικές καταδίκες εκτελέστηκαν σ’ ένα εγκαταλειμμένο ξεροπήγαδο έξω από την κωμόπολη (την «Πηγάδα»).

Στο μνημείο της «Πηγάδας» αναγράφονται τα ονόματα 787 πεσόντων από 61 πόλεις και χωριά της Μεσσηνίας, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα θύματα της μάχης που προηγήθηκε. Παρά τους ισχυρισμούς της ακροδεξιάς περί «σφαγιασθέντων γυναικόπαιδων», ο κατάλογος των εκτελεσμένων περιλαμβάνει σχεδόν αποκλειστικά άντρες μάχιμης ηλικίας.

Το ιστορικό

Από το 1945 μέχρι και το 1981, το μνημόσυνο του Μελιγαλά αποτελούσε επίσημη κρατική τελετή, οργανωμένη από τη Νομαρχία μέσω της τοπικής κοινότητας. Αρχικά τελούνταν στην εκκλησία της κωμόπολης, επί χούντας όμως -το 1969- μεταφέρθηκε στον χώρο της «Πηγάδας». Η ανέγερση του μνημείου ξεκίνησε το 1953, με χρήματα που συγκεντρώθηκαν με έρανο, βάσει ειδικού βασιλικού διατάγματος, κυρίως από τους φαντάρους και τα σχολεία. Η τελική διαμόρφωση του χώρου (μάντρες, πάρκινγκ κ.λπ.) έγινε επί χούντας, με πιστώσεις και καθοδήγηση του γ.γ. Αθλητισμού, Ασλανίδη.

Επί χούντας έγινε και η αναβάθμιση της κοινότητας σε «ιστορικό δήμο», αλλαγή που ανακοινώθηκε από τον Παττακό κατά την επέτειο του 1967. Οπως και στις υπόλοιπες «γιορτές μίσους» αυτής της κατηγορίας, η ιδιότητα των πεσόντων ως συνεργατών της Βέρμαχτ αποσιωπούνταν κατά κανόνα, με διακριτική μεταβάπτισή τους σε «αθώα θύματα του σλαβοκομμουνισμού». Στη Μεταπολίτευση ο επίσημος χαρακτήρας της τελετής διατηρήθηκε, τον τόνο όμως έδιναν πλέον οι πάσης φύσης ακροδεξιοί (βασιλόφρονες, χουντικοί κ.λπ.), σε αντιπαράθεση συχνά με τα επίσημα κλιμάκια της νομαρχίας και της Ν.Δ.

Το 1982 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατάργησε τον επίσημο χαρακτήρα του εορτασμού, με το σκεπτικό πως «οι εκδηλώσεις αυτές αποτελούσαν κηρύγματα μισαλλοδοξίας και τροφοδοτούσαν επί 40 χρόνια τον διχασμό». Εκτοτε, διοργανωτής του μνημοσύνου είναι ο σύλλογος «Φίλοι Θυμάτων Μελιγαλά», που ιδρύθηκε το 1980 με καταστατικό σκοπό την παντοειδή υποστήριξη στις οικογένειες των ταγματασφαλιτών που «εθυσίασαν την ζωήν των υπέρ του Εθνους».

Η ανεπίσημη αυτή συνέχιση της τελετής υποστηρίχθηκε επίσης από Μεσσήνιους πολιτευτές της Ν.Δ., όπως ο Αντώνης Σαμαράς, που το 1982 ανήγγειλε με ειδικό δελτίο στον τοπικό Τύπο την άφιξή του στην Καλαμάτα, «για να παραστεί στο Μνημόσυνο των σφαγιασθέντων από τους εαμοκομμουνιστές». Τις τελευταίες δεκαετίες τον τόνο τον έδινε όλο και περισσότερο η Χρυσή Αυγή, η μόνη οργάνωση που διεκδικεί ανοιχτά την πολιτική συνέχεια με το ναζιστικό Τάγμα Ασφαλείας του 1944.

Τ. Κωστ.