Του Μπάμπη Μιχάλη
Τη γνωστή αλλοτρίωση του ανθρώπινου είδους από το χρήμα και τα υλικά αγαθά στο σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα επιβεβαιώνει ακόμη μία έκθεση για τον πλούτο και το χάσμα των εισοδημάτων. Η έκθεση Global Corporate Compass, που βασίστηκε σε έρευνα που έγινε από την Burson-Masteller σε συνεργασία με το CNBC, σε δείγμα άνω των 25.000 ατόμων, σε 25 χώρες του κόσμου, και με στόχο τις αντιλήψεις για τον ρόλο και τις ευθύνες των επιχειρήσεων στην κοινωνία και την οικονομία, διαπίστωσε μεταξύ άλλων ότι το 76% του κοινού και των ανώτατων επιχειρηματικών στελεχών εκτιμά ότι το χάσμα μεταξύ των αποδοχών των διευθυντικών στελεχών και των μισθών μέσων εργαζομένων αυξάνεται διαρκώς.
Το συμπέρασμα αυτό, όπως και τα άλλα δύο σημαντικότερα της έρευνας -ότι οι κυβερνήσεις είναι διάτρητες από τη διαφθορά και οι επιχειρήσεις συνώνυμες της απληστίας και των κερδών-, δεν είναι κάτι καινούργιο.
Οι αποδοχές τους
Αναρίθμητες εκθέσεις και μελέτες καταλήγουν πάνω κάτω στα ίδια συμπεράσματα. Πιο πρόσφατη, η έρευνα που δημοσίευσε τον περασμένο Ιούνιο το Economic Policy Institute και έδειξε ότι οι περσινές αποδοχές των διευθυνόντων συμβούλων των μεγαλύτερων αμερικανικών επιχειρήσεων ήταν κατά μέσο όρο 296 φορές μεγαλύτερες από τον μέσο μισθό ενός μέσου εργαζόμενου. Το μέγεθος αυτό είναι χαμηλότερο από το ρεκόρ του 2000, όταν τα ανώτατα στελέχη κέρδιζαν 383,4 φορές περισσότερα απ’ όσα ένας μέσος εργαζόμενος. Ομως δεν έχει καμία σχέση με τις αμοιβές που ελάμβαναν οι διευθυντές πριν από 4 μόνο δεκαετίες. Τότε, το 1965, οι αμοιβές των διευθυντών ήταν πιο λογικές, μόλις 20 φορές μεγαλύτερες από αυτές των μέσων εργαζόμενων. Εκείνο πάντως που προκαλεί εντύπωση στα συμπεράσματα της έρευνας του CNBC και της Burson-Masteller είναι ο κυνισμός με τον οποίο βλέπουν τη μεγέθυνση του εισοδηματικού χάσματος οι πιο κερδισμένοι. Η πλειοψηφία (57,7%) των ανώτερων επιχειρηματικών στελεχών -τόσο στις αναδυόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες- δήλωσαν στην έρευνα ότι δεν τους νοιάζει και πολύ γι’ αυτήν την αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα αφού αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι γίνονται πλουσιότεροι.
Ασθένειες του καπιταλισμού
Η οπτική αυτή αναδεικνύει τη μονομέρεια αυτών των ανθρώπων, τον εγωκεντρισμό τους και βέβαια την απόλυτη αδιαφορία που νιώθουν για το υπόλοιπο κομμάτι της κοινωνίας.
Ασθένειες που οι άνθρωποι συνήθως «κολλούν» επειδή παίρνουν πολύ στα σοβαρά τον ρόλο τους στο σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα. Την ίδια στιγμή όλο και περισσότεροι κοινωνιολόγοι, οικονομολόγοι, επιστήμονες αλλά και διεθνείς οργανισμοί παγκόσμιου βεληνεκούς συμφωνούν ότι η άνιση κατανομή του πλούτου δεν συμφέρει το σύστημα αφού οδηγεί σε κοινωνική και οικονομική αστάθεια. Μεταξύ των παραπάνω και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που τον περασμένο Ιανουάριο υπογράμμιζε στην τακτική του έκθεση για τις δημοσιονομικές πολιτικές στον κόσμο πως «υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η υψηλή εισοδηματική ανισότητα μπορεί να είναι επιζήμια για την επίτευξη μακροοικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης».
Οπως αποκαλύπτει η έκθεση Global Wealth Report, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η γερμανική Allianz, τα ακαθάριστα χρηματοπιστωτικά περιουσιακά στοιχεία -δηλαδή μετοχές, τραπεζικές καταθέσεις, απαιτήσεις από ασφάλειες και συντάξεις- των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 9,9% πέρυσι, σημειώνοντας τη μεγαλύτερή τους άνοδο από το 2003.
Η αύξηση αυτή εκτόξευσε το σύνολο των χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο σε νέο ρεκόρ -στα 118 τρισ. ευρώ. Περισσότερο από τα 4/5 αυτών βρίσκονται στα χέρια νοικοκυριών που ζουν στη Β. Αμερική, την Ευρώπη και τις υπόλοιπες πλούσιες περιοχές του κόσμου. Τα νοικοκυριά αυτά, όμως, αντιστοιχούν μόλις στο 18,8% του παγκόσμιου πληθυσμού.
