Του Δημήτρη Σταθόπουλου
Τα βλέμματα όλου του κόσμου είναι στραμμένα στην Αμφίπολη όπου οι αρχαιολόγοι -προφανώς και λόγω πολιτικής εκμετάλλευσης- έχουν όλα τα μέσα στη διάθεσή τους, αλλά αυτό δεν συμβαίνει και με τα υπόλοιπα μνημεία της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ίσως το κάστρο της Κυπαρισσίας, αν και δεν είναι το μόνο. Πρόσφατα κατέρρευσε τμήμα της τοιχοποιίας του, όπως μας ενημέρωσε η προϊσταμένη της 26ης ΕΒΑ, δρ Ευαγγελία Μηλίτση – Κεχαγιά.
Σε ενημέρωση της αρμόδιας Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Γνωρίζοντας πολύ καλά την κατάσταση διατήρησης του κάστρου και τα προβλήματα που αυτή παρουσιάζει, έχει ήδη εκπονηθεί και υποβληθεί προς έγκριση στα αρμόδια όργανα του υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού η μελέτη στερέωσης και συμπλήρωσης τμημάτων του κάστρου Κυπαρισσίας, με στόχο να ενταχθεί ως υποέργο στην ήδη εγκεκριμένη μελέτη στερέωσης βραχωδών πρανών και θεμελίωσης των τειχών του». Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι η αρμόδια εφορεία έχει ζητήσει από τον Απρίλιο του 2014 με έγγραφο προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου την ένταξη του συγκεκριμένου έργου στο ΕΣΠΑ. Η διαδικασία αυτή δυστυχώς δεν έχει ολοκληρωθεί και ακόμη κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποια θα είναι η εξέλιξη.
Η αποκόλληση
Οι έντονες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν την προηγούμενη ημέρα της πτώσης, αλλά και η εισχώρηση του ριζικού συστήματος στο βάθος των αρμών ήταν οι κύριοι λόγοι της κατάρρευσης, δεδομένης της απουσίας έργων αναστήλωσης. Το μέγεθος του τοιχώματος που κατέρρευσε είναι περίπου μισό μέτρο επί 2 μέτρα και βρίσκεται στον κεντρικό τετράπλευρο πύργο, στον άνω εσωτερικό οχυρωματικό περίβολο, στη νοτιοδυτική γωνία. Μάλιστα, αποτελεί φάση ανακατασκευής ή προσθήκης των μεταβυζαντινών χρόνων.
Παράλληλα, την ανάγκη για «άμεση στήριξη και συντήρηση» σημειώνει η συντηρήτρια αρχαιοτήτων Ιωάννα Μαραβελή. «Δυστυχώς η κατάσταση επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα χωρίς να γίνονται οι απαιτούμενες εργασίες. Είμαστε σε οριακό σημείο και αυτό μπορεί πλέον να το διαπιστώσει και ο καθένας που θα βρεθεί στον χώρο». Επίσης, ο αρχιτέκτων μηχανικός Αγγελής Πετρακόπουλος αναφέρεται στην ειδική μελέτη ενίσχυσης των πρανών, η οποία έγινε το 2013 και έχει εγκριθεί από όλους τους αρμόδιους φορείς, αλλά δεν υλοποιείται λόγω διακοπής των προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Σημειώνει, τέλος, ότι «κατόπιν της στατικής του ενίσχυσης θα ακολουθήσει μελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης του μνημείου συνολικά».
Παράλληλα, ο αντιπρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου της Τριφυλίας, κ. Δημήτρης Κουτσούλης, αναφέρει: «Με μεγάλη λύπη και παράλληλα οργή στεκόμαστε για χρόνια θεατές μπροστά στην εγκατάλειψη, την ερήμωση και τελικώς την κατάρρευση του σημαντικότερου μνημείου της Κυπαρισσίας. Είναι κρίμα διότι τώρα έσπευσαν όλοι να κομίσουν τα κροκοδείλια δάκρυά τους σαν φόρο τιμής απέναντι στην αδιαφορία και την ολιγωρία που επέδειξαν. Θα μπορούσαν να είναι πρωταγωνιστές σε μια παράσταση εντός του θεάτρου του κάστρου για να ρίξουν τελευταία φορά την αυλαία ως αρχαίοι δήμιοι του πολιτισμού. Ελπίζω επιτέλους κάποιος να ενδιαφερθεί πραγματικά και άμεσα να δοθεί λύση. Είναι ντροπή διότι το κάστρο μας είναι το μοναδικό που δεν έχει δεχθεί καμία ουσιαστική παρέμβαση αναστήλωσης».
Το κτίριο Κάμπρα
Σε πολύ άσχημη κατάσταση βρίσκεται και το κτίριο Κάμπρα, απέναντι από την είσοδο του κάστρου, με σοβαρούς κινδύνους για τους περαστικούς. Για το συγκεκριμένο κτίριο υπάρχει έτοιμη μελέτη για αποκατάστασή του μέσω ΕΣΠΑ, αλλά κάποιες εκκρεμότητες είναι ικανές να καθυστερούν εγκληματικά την ένταξή του. Μάλιστα, η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή που ενδέχεται να προχωρήσουν στην υλοποίηση προσωρινών μέτρων υποστύλωσης, με εξωτερικές παρεμβάσεις.
