Του Βασίλη Γεώργα
«Κόκκινα» δάνεια και πλειστηριασμοί πλασάρονται ως κορυφαία ζητήματα στην επικείμενη διαπραγμάτευση κυβέρνησης-τρόικας, με τους αρμόδιους υπουργούς Ανάπτυξης Νίκο Δένδια και Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη να έχουν σήμερα το πρωί προπαρασκευαστική συνάντηση για το θέμα.
Στο μέτωπο της απαγόρευσης των πλειστηριασμών ακινήτων, για το οποίο η κυβέρνηση δέχεται εισηγήσεις από βουλευτές να μην προχωρήσει σε πλήρη απελευθέρωση, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αν θα επιδιωχθεί τελικά νέα παράταση και για το 2015, δεδομένου ότι το ισχύον πλαίσιο είχε μεταβατικό χαρακτήρα και όπως υποστηρίζουν κυβερνητικές πηγές, «δεν έχει νόημα να παραμείνει σε ισχύ» από τη στιγμή που θα αλλάξει συνολικά από 1.1.2015 το θεσμικό πλαίσιο αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων με τη χρήση του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ (αμφισβητείται από το ΠΑΣΟΚ) και τη χρήση των εύλογων δαπανών διαβίωσης και της έννοιας των συνεργάσιμων δανειοληπτών.
Χειρότεροι όροι
Ακόμη, όμως, και αν δοθεί παράταση για τα δάνεια που βρίσκονται στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, οι όροι θα είναι πιθανόν χειρότεροι από τους σημερινούς που προβλέπουν αντικειμενική αξία σπιτιού έως 200.000 ευρώ, σύνολο ακίνητης περιουσίας 270.000 ευρώ, οικογενειακό εισόδημα έως 35.000 ευρώ, καταθέσεις έως 15.000 ευρώ και μηνιαία καταβολή δόσης ίσης με το 10% έως 20% του καθαρού εισοδήματος.
Αντικείμενο της διαπραγμάτευσης είναι και η τιμή πρώτης εκκίνησης στους πλειστηριασμούς, με την κυβέρνηση να προσανατολίζεται στη μείωση της τιμής στα 2/3 της αντικειμενικής, ενόσω η τρόικα εμφανίζεται να ζητά μείωση της τιμής στο 1/3. Πρόκειται για ακανθώδη «λεπτομέρεια» της διαπραγμάτευσης όχι μόνο γιατί μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καθημαγμένη αγορά ακινήτων, αλλά κυρίως επειδή θα τινάξει στον αέρα τους ισολογισμούς των τραπεζών σε ό,τι αφορά τις επισφάλειες, δεδομένου ότι οι προσημειώσεις στα στεγαστικά δάνεια έχουν γίνει τουλάχιστον στο 100% της αντικειμενικής αξίας.
Ο Νόμος Κατσέλη
Η κυβέρνηση δεν έχει κρύψει πως προσανατολίζεται και στην αλλαγή ή ακόμη και κατάργηση του Νόμου Κατσέλη ο οποίος μέχρι σήμερα αποτελεί το μοναδικό καταφύγιο για δεκάδες χιλιάδες υπερχρεωμένους πολίτες, με αποτέλεσμα οι αιτήσεις να ξεπερνούν πλέον τις 100.000 προκειμένου οι δανειολήπτες να εξασφαλιστούν έναντι των διωκτικών μέτρων και τα Ειρηνοδικεία να ορίζουν δικάσιμους για μετά το 2020. Πρώτη επιδίωξη είναι να καθιερωθεί ο εξωδικαστικός συμβιβασμός ως υποχρεωτικό στάδιο στη διαδικασία προσφυγής στον νόμο. Ηδη πάντως από το ΥΠΑΝ διοχετεύεται πως στόχος είναι το θεσμικό πλαίσιο για τα «κόκκινα» δάνεια των ιδιωτών να αναμορφωθεί και να καθιερωθεί ένας πτωχευτικός κώδικας στον οποίο θα μπορούν να υπάγονται και νοικοκυριά που αδυνατούν να αποπληρώσουν χρέη ακόμη και μετά τις ρυθμίσεις που θα γίνουν.
Ενιαίος τρόπος
Αυτή την περίοδο ωστόσο για την κυβέρνηση και την τρόικα προέχει η αντιμετώπιση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων.
Η κυβέρνηση κατεβαίνει στη διαπραγμάτευση με την τρόικα προτείνοντας την θέσπιση ενιαίου τρόπου αντιμετώπισης όλων των επιχειρηματικών οφειλών (αποπληρωμή σε δέκα χρόνια για δάνεια, χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία, Εφορία, προμηθευτές κ.ά.) με εξωδικαστικές διαδικασίες που θα περιλαμβάνουν ακόμη και κούρεμα μέρους των υποχρεώσεων και στόχο να επιτευχθούν μαζικές ρυθμίσεις που θα φέρουν πίσω στο γκισέ των τραπεζών πολλές από τις επιχειρήσεις που βρίσκονται στο κόκκινο. Η ρύθμιση θα είναι οριζόντια κυρίως για τις μικρότερες επιχειρήσεις, ενώ για τις μεγαλύτερες το σχέδιο θα δίνει τη δυνατότητα για ευρείες αναδιαρθρώσεις, όπως λ.χ. μετοχοποιήσεις δανείων στα πρότυπα των Ιχθυοκαλλιεργειών με φορολογικά κίνητρα για τις τράπεζες μέσω της ρύθμισης για τον αναβαλλόμενο φόρο κ.ά.
Το προσχέδιο για την αλλαγή του πτωχευτικού κώδικα και της προπτωχευτικής διαδικασίας είναι ήδη έτοιμο, παρέχοντας υπερεξουσίες στις τράπεζες οι οποίες έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις για να λαμβάνουν αποφάσεις, ενώ προβλέπει ταχείες διαδικασίες πτώχευσης-εκκαθάρισης και άλλα.
