Της Αντας Ψαρρά
Υπερψηφίστηκε την περασμένη Παρασκευή στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ο νόμος που ρυθμίζει το καθεστώς λειτουργίας των θρησκευτικών κοινοτήτων.
Μέσα σε «ευλαβική σιωπή» και μετά τον θόρυβο που έγινε με τη συζήτηση του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή, φτάνει πλέον στην Ολομέλεια το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Ο χρόνος του «διαλόγου» εντυπωσιακά μεγάλος (πάνω από 40 χρόνια), γεγονός που αποδεικνύει και πάλι τις στερεότυπες αγκυλώσεις μιας θρησκοληπτικής παράδοσης απέναντι στη σύγχρονη απαίτηση για πλήρεις θρησκευτικές ελευθερίες.
Το νομοσχέδιο, σύμφωνα και με τους συντάκτες του, δεν αγγίζει με κανένα τρόπο τις σχέσεις Εκκλησίας και κράτους (αυτό το ζήτημα παραπέμπεται προφανώς σε επόμενο αιώνα), αλλά έρχεται να ρυθμίσει το αδιανόητο ελληνικό φαινόμενο να μην μπορούν να λειτουργούν νόμιμα στην επικράτεια θρησκείες και δόγματα πλην των αναγνωρισμένων που προστατεύονται ήδη από τον Νόμο και το Σύνταγμα.
Η εισηγήτρια της Ν.Δ. Α. Καραμανλή ξεκαθάρισε ότι τίποτα δεν αλλάζει στο νομικό καθεστώς που ισχύει μέχρι σήμερα για την ορθόδοξη Εκκλησία, τις ισραηλιτικές κοινότητες και τις μουφτείες της Θράκης.
Τι προβλέπεται
Το νομοσχέδιο (29 άρθρα) προβλέπει και ρυθμίζει τη δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου για κάθε γνωστή θρησκεία που διαθέτει τουλάχιστον 300 μέλη μόνιμα εγκατεστημένα σε «ορισμένη γεωγραφική περιοχή». Θα διοικείται από θρησκευτικό λειτουργό Ελληνα πολίτη ή αλλοδαπό με νόμιμη διαμονή.
Προβλέπει τον τρόπο σύστασης (θα εγκρίνεται από δικαστική αρχή) αλλά και διοίκησης, τη διαχείριση της περιουσίας, ακόμα και τη διάλυσης και, τέλος, εντάσσει ήδη έναν αριθμό εκκλησιών και δογμάτων στον κατάλογο των Εκκλησιαστικών Νομικών Προσώπων.
Προβλέπεται ακόμα ένα νέο συμβουλευτικό εποπτικό όργανο στο υπουργείο που θα εκφέρει απόψεις σχετικά με τη θρησκευτική εκπαίδευση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης, οι εκπρόσωποι Εκκλησιών αλλά και η Ελληνική Ενωση και η Εθνική Επιτροπή για τα δικαιώματα του ανθρώπου δέχτηκαν καταρχήν θετικά την εισαγωγή του νομοσχεδίου μετά την πολυετή καθυστέρηση της μη συμμόρφωσης της χώρας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Εν τούτοις, εκφράστηκαν συγκεκριμένες σοβαρές αντιρρήσεις όπως και η γενική παρατήρηση που διατύπωσε κατά κύριο λόγο η ΔΗΜΑΡ με εισηγήτρια τη Μαρία Ρεπούση, ότι πέρα από τις θετικές πλευρές είναι άλλη μια χαμένη ευκαιρία για τη ρύθμιση των σχέσεων Εκκλησίας και κράτους και ότι αγνοήθηκε πλήρως η κατατεθειμένη από το 2006 πρόταση νόμου από την Εθνική Επιτροπή για τα δικαιώματα του ανθρώπου σχετικά με τη ρύθμιση αυτών των σχέσεων.
Πολλές ταχύτητες
Διαφορετικές οι ταχύτητες στον τρόπο αναγνώρισης των θρησκειών. Ενώ κάποιες θρησκείες είναι ήδη νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι υπόλοιπες θα είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, πράγμα που επιφέρει ανισότητα, όπως τονίστηκε από την αντιπολίτευση.
Μέχρι σήμερα πολλά θρησκευτικά δόγματα που δεν ανήκαν στα «αναγνωρισμένα» είχαν ως μόνη επιλογή για να αποκτήσουν υπόσταση την ίδρυση σωματείου, πράγμα που ήταν εξευτελιστικό για τους πιστούς μιας θρησκείας. Με το νομοσχέδιο αρκετές θρησκείες θα αποκτήσουν νομική υπόσταση αλλά και πάλι κάποιες θρησκείες θα είναι πιο «ίσες» από άλλες, ενώ οι πολλές προϋποθέσεις θα αφήσουν πολλά δόγματα εκτός.
Η εισηγήτρια της Ν.Δ. ήταν σαφής: «Ας είμαστε λογικοί, πόσο δίκαιο είναι να αναγκάσουμε έναν άνθρωπο με ύψος δύο μέτρα να φορέσει το κουστούμι ενός ανθρώπου με ύψος σαν 1,70 ή το αντίστροφο, με το επιχείρημα ότι και οι δύο είναι άνθρωποι. Αυτή ακριβώς η ισοπεδωτική προσέγγιση που μισεί τη διαφορά, την ώρα που ορκίζεται σ’ αυτή, τροφοδοτεί τον χειρότερο λαϊκισμό. Πράγματι, η Εκκλησία της Ελλάδος είναι υψηλότερη γιατί οι περισσότεροι Ελληνες είναι Ορθόδοξοι»!
Απαντώντας η Μαρία Ρεπούση υπενθύμισε ότι: «Η θέσπιση διακρίσεων περιορίζει τη θρησκευτική ελευθερία κάποιων πολιτών έναντι κάποιων άλλων. Στις δημοκρατίες δυτικού τύπου, δυτικού πολιτισμού η θρησκευτική ελευθερία είναι απαραβίαστη στον βαθμό που δεν έχει βέβαια μισαλλόδοξο λόγο και αντίστοιχες πρακτικές σε κάθε πρόσωπο».
Κρατικές παρεμβάσεις
*Οπως επισήμαναν οι αγορητές της αντιπολίτευσης, εισάγεται στο άρθρο 1 η έννοια του γεωγραφικού προσδιορισμού, ενώ υποτίθεται ότι ο χαρακτήρας των θρησκειών είναι οικουμενικός. Παρ’ όλη τη διαβεβαίωση -με την επίκληση της αιτιολογικής έκθεσης- ότι δεν υπάρχει στενός προσδιορισμός (το πού θα κατοικούν δηλαδή οι 300), η αντιπολίτευση ζήτησε και ο υπουργός δέχτηκε να αλλάξει τη διατύπωση.
*Απαιτούνται 300 υπογραφές πιστών για την υποβολή του αιτήματος σύστασης νομικού θρησκευτικού προσώπου. Σύμφωνα με την αντιπολίτευση, η διάταξη αυτή περιορίζει τη θρησκευτική ελευθερία αφήνοντας απέξω θρησκευτικά δόγματα που πιθανώς δεν διαθέτουν στην Ελλάδα πολλούς πιστούς. Προτάθηκε ο απαιτούμενος αριθμός να γίνει 100.
*Σημαντικό σημείο τριβής αποτελεί και η διάταξη που με κρατική παρέμβαση αποφασίζεται το πότε και από πόσους πιστούς και κάτω θα διαλύεται ένα θρησκευτικό νομικό πρόσωπο, αλλά και το πώς θα διοικείται. Προβλέπεται, ακόμη, και το πότε θα αναστέλλεται με απόφαση του υπουργού η λειτουργία μιας θρησκευτικής κοινότητας αλλά και το πώς θα διοικείται.
«Τι είναι αυτή η γενική διάταξη για την αναστολή λειτουργίας για λόγους δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Ολοι ξέρουμε ότι με πρόσχημα τη δημόσια τάξη και ασφάλεια μπορούν να γίνουν τα πάντα» παρατήρησε ο εισηγητής του ΚΚΕ. «Υπάρχει μια αδικαιολόγητη επέμβαση στο αυτοδιοίκητο των θρησκευτικών κοινοτήτων, προβλέποντας ρητά τον τρόπο της διοίκησής του» τόνισε η Μαρία Ρεπούση.
*Ακόμα και για μια δωρεά σε κάποιο θρησκευτικό νομικό πρόσωπο θα απαιτείται να ομοφωνήσουν και τα 300 μέλη για να γίνει δεκτή. Αν δηλαδή ένας πιστός θέλει να ευεργετήσει την εκκλησία στην οποία ανήκει θα ζητάει υπογραφές 300 μελών!
Απαντώντας ο υπουργός Παιδείας τόνισε ότι, έχοντας παρακολουθήσει την πορεία εφαρμογής του αρ. 13 του Συντάγματος περί θρησκευτικής ελευθερίας αλλά και τις μομφές κατά της Ελλάδας από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, θεωρεί πανηγυρική και συμβολική την παρούσα αποδοχή (sic!) λειτουργίας της κάθε πίστης με τη δέουσα νομική υπόσταση.
Υπερασπίστηκε τις περιοριστικές για τη θρησκευτική ελευθερία διατάξεις και διαβεβαίωσε προφορικά ότι δεν θα υπάρχει έλεγχος εφόσον δεν παραβιάζονται οι νόμοι και φυσικά δεν θα ιδρυθεί θρησκευτική αστυνομία.
…………………………………………………………………………………..
Τι είπαν οι εκπρόσωποι άλλων Εκκλησιών
Ο καθολικός αρχιεπίσκοπος υπενθύμισε ότι πριν από την ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ε. άρχισε συνομιλίες που δυστυχώς επί 41 χρόνια δεν κατέληγαν σε λύση: «Ο αείμνηστος Χριστόδουλος πριν από 12–13 χρόνια με την έναρξη των εργασιών της Ιεράς Συνόδου το είχε πει καθαρά. Είχε εμποδίσει τον Γιώργο Παπανδρέου να δημιουργήσει μια σχετική Επιτροπή συνεργασίας».
«Διανύουμε μια περίοδο όπου η διαφορετικότητα, υποδαυλιζόμενη από αμάθεια και ατελή νομική υποστήριξη, μπορεί να δώσει λαβή σε ρατσιστικού και εκτός νόμου αναίτια συμπεριφορά, σε βάρος διαφόρων κοινωνικών ομάδων και ατόμων» είπε ο Αρμένιος ιερέας χαιρετίζοντας το νομοσχέδιο.
Μέχρι τώρα η γενοκτονία των Αρμενίων μπορεί να είναι «κόκκινο πανί» για τους «εθνικούς» πολέμιους του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου εντούτοις δεν είχε τα ίδια αντανακλαστικά ως προς την πλήρη αποδοχή της αρμενικής θρησκευτικής οντότητας επί σειρά ετών. Ολα κι όλα!
Οι εκπρόσωποι της Εθνικής Επιτροπής και της Ελληνικής Ενωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα της ΕΕΔΑ διαπιστώνοντας την πλήρη απαξίωση της κατατεθειμένης από το 2006 πρότασης, επέμειναν στην ανάγκη να εναρμονιστεί η χώρα και σε ό,τι αφορά τους διακριτούς ρόλους Εκκλησίας και Πολιτείας με σεβασμό προς τη θρησκευτική ελευθερία, όπως αυτή κατοχυρώνεται σε Διεθνείς Συμβάσεις Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που έχει ψηφίσει η χώρα μας.
Επέκριναν τη διατήρηση και παρά τις καταδίκες της χώρας του αδικήματος της βλασφημίας και κυρίως τη διατήρηση μόνο στην Ελλάδα του πλέον αναχρονιστικού κομματιού του Ισλάμ, που είναι ο νόμος της σαρίας που δίνει σε θρησκευτικό προϊστάμενο την ιδιότητα του δικαστή.
!Η Χρυσή Αυγή ασχολήθηκε αποκλειστικά με το αν είναι φορολογημένες ή όχι οι ισραηλιτικές κοινότητες.